Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 10 maja:
1789 – W Warszawie przy Nowym Świecie wzniósł się w powietrze pierwszy w Polsce balon z pasażerami, który pilotował Jean Pierre Blanchard; po 45 minutach balon wylądował w Białołęce.
1794 – Insurekcja kościuszkowska: naczelnik Tadeusz Kościuszko powołał Radę Najwyższą Narodową, która miała pełnić funkcje cywilnej władzy powstania.
1820 – W Królestwie Kongresowym zawieszono wolność zgromadzeń i zakazano działalności masonerii.
1831 – Powstanie listopadowe: nierozstrzygnięta bitwa pod Lubartowem i początek bitwy pod Połągą.
1863 – Powstanie Styczniowe: Tymczasowy Rząd Narodowy przekształcił się w Rząd Narodowy; wprowadzono nową pieczęć okrągłą z tarczą herbową z wizerunkiem Orła, Pogoni i Archanioła Michała, zwieńczoną jagiellońską koroną oraz napisem „Rząd Narodowy. Równość Wolność Niepodległość”.
1893 – W Krakowie założono pierwszy w kraju klub szachowy.
1919 – Do Białegostoku przyłączono 13 okolicznych wsi.
1920 – Rozpoczął się strajk powszechny na Górnym Śląsku w proteście przeciwko niemieckiemu terrorowi.
1922 – W Pucku rozpoczęły działalność Warsztaty Remontowe Marynarki Wojennej, przeniesione w 1927 r. do Gdyni, a następnie przekształcone w Stocznię Marynarki Wojennej.
1923 – Założono klub sportowy Górnik Radlin.
1926 – Wincenty Witos po raz trzeci objął stanowisko premiera, tworząc centroprawicowy rząd oparty na koalicji PSL „Piast”, Związku Ludowo-Narodowego, Chrześcijańskiej Demokracji i Narodowej Partii Robotniczej; cztery dni później, w konsekwencji zamachu przeprowadzonego przez marszałka Józefa Piłsudskiego, gabinet Witosa ustąpił.
1933:
Zgromadzenie Narodowe ponownie wybrało Ignacego Mościckiego na urząd prezydenta RP.
Utworzono rząd Janusza Jędrzejewicza.
1940 – Niemcy utworzyli getto żydowskie w Krośniewicach.
1943 – Grupa Specjalna Armii Ludowej przeprowadziła zamach przy użyciu granatów na Bar Podlaski w Warszawie, w wyniku którego zginęło 6 Niemców, a kilkunastu zostało rannych.
1945 – Otwarto Teatr Mały w Warszawie.
1952 – Wprowadzona została reglamentacja cukru i słodyczy.
1964 – Na terenie byłego obozu w Treblince odsłonięto pomnik ku czci ofiar.
1977 – Powstało Biuro Interwencyjne KSS KOR, które przez ponad cztery lata udokumentowało kilkaset przypadków łamania praw człowieka przez władze PRL; biuro prowadzili Zofia i Zbigniew Romaszewscy.
1978 – Rzekome lądowanie UFO w Emilcinie.
1981 – Początek wizyty delegacji NSZZ "Solidarność" na czele z Lechem Wałęsą w Japonii.
1988 – Strajk w Stoczni Gdańskiej został przerwany - bez zawarcia porozumienia. Protestujący w zwartym pochodzie, w milczeniu opuścili stocznię i udali się do kościoła św. Brygidy.
1989 – Lech Wałęsa odebrał w Strasburgu Europejską Nagrodę Praw Człowieka.
1990:
W warszawskim klubie Hybrydy odbył się pierwszy koncert Elektrycznych Gitar.
Powstał Urząd Ochrony Państwa
1996 – Premiera komediodramatu "Pułkownik Kwiatkowski" w reżyserii Kazimierza Kutza.
2003 – Wystartował kanał TVN Meteo.
2006 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę Sea Towers w Gdyni.
2015 – Andrzej Duda i ubiegający się o reelekcję Bronisław Komorowski przeszli do II tury wyborów prezydenckich.
Urodzili się 10 maja:
1520 – Stanisław Karnkowski, polski duchowny katolicki, biskup kujawski, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, sekretarz wielki koronny, sekretarz królewski, pisarz polityczny i religijny, mówca (zm. 1603)
1746 – Stanisław Adam Badeni, polski ziemianin, polityk (zm. 1824)
1798 – Zofia Jabłonowska, polska hrabianka (zm. 1882)
1800 – Józef Antoni Beaupré, polski lekarz, działacz niepodległościowy, zesłaniec (zm. 1872)
1805 – Jan Ksawery Kaniewski, polski malarz (zm. 1867)
1821 – Henryk Kieszkowski, polski ziemianin, polityk (zm. 1905)
1826 – Antoni Estreicher, polski lekarz, działacz społeczny (zm. 1906)
1842 – Antoni Kurzawa, polski rzeźbiarz (zm. 1898)
1851 – Zygmunt Chełmicki, polski duchowny katolicki, działacz społeczny, publicysta, wydawca (zm. 1922)
1854 – Antoni Dziędzielewicz, polski prawnik, adwokat, działacz społeczny i sokoli (zm. 1935)
1870 – Julian Szymański, polski lekarz okulista, polityk, marszałek Senatu RP (zm. 1958)
1871 – Wanda Haberkantówna, polska przyrodniczka (zm. 1930)
1874 – Mojżesz Schorr, polski orientalista pochodzenia żydowskiego, znawca prawa babilońskiego, rabin, polityk, senator RP (zm. 1941)
1888 – Symforian Ducki, polski franciszkanin, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
1889 – Jan Smoła, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1945)
1902 – Antoni Koncman, polski kolejarz, działacz PTTK (zm. 1985)
1904 – Bogusław Bobrański, polski chemik, farmaceuta (zm. 1991)
1905 – Jan Bojarczak, polski duchowny katolicki (zm. 1941)
1910:
(lub 17 sierpnia 1908) Papusza, polska poetka pochodzenia romskiego (zm. 1987)
Elżbieta Kawenoki-Minc, polska lekarka (zm. 2008)
1915 – Zofia Korbońska, polska działaczka niepodległościowa, żołnierz Armii Krajowej, działaczka Polonii Amerykańskiej; żona Delegata Rządu na Kraj Stefana Korbońskiego (zm. 2010)
1917 – Jan Lelej, polski podporucznik (zm. 2011)
1918 – Grzegorz Sołogub, polski kapitan pilot, as myśliwski (zm. 1986)
1920 – Jerzy Trzcieniecki, polski ekonomista (zm. 2014)
1921:
Henryk Borucz, polski piłkarz, bramkarz (zm. 1984)
Romuald Cabaj, polski pisarz, reportażysta, autor słuchowisk radiowych (zm. 1968)
Wieńczysław Gliński, polski aktor, przez wiele lat związany z Teatrem Polskim w Warszawie oraz Teatrem Narodowym; wystąpił m.in. w filmach „Kanał”, „Kapelusz pana Anatola”, „Orzeł”, „Romans Teresy Hennert”; żołnierz Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych (zm. 2008)
1924 – Paweł Baldy, polski aktor, reżyser (zm. 1979)
1925:
Jadwiga Dzikówna, polska śpiewaczka operowa (sopran) (zm. 2017)
Witold Gliński, polski kontradmirał (zm. 1983)
1929 – Teresa Zielińska, polska archiwistka, historyk (zm. 2010)
1934 – Edward Potkowski, polski historyk (zm. 2017)
1936:
Jacek Fisiak, polski filolog angielski, pracownik naukowy, polityk, minister edukacji narodowej (zm. 2019)
Władysław Pałaszewski, polski siatkarz, trener i sędzia siatkarski
1939:
Janusz Różycki, polski florecista, malarz
Witold Woyda, polski florecista, zdobywca dwóch złotych medali na igrzyskach olimpijskich w Monachium w 1972 r. – w turnieju indywidualnym i drużynowym; wielokrotny medalista mistrzostw świata (zm. 2008)
1942 – Jan Kudyk, polski trębacz jazzowy (zm. 2015)
1943 – Andrzej Badeński, polski lekkoatleta, sprinter (zm. 2008)
1944:
Jacek Bednarek, polski kompozytor, kontrabasista jazzowy (zm. 1990)
Iwona Racz-Szczygielska, polska wokalistka, członkini zespołu Filipinki
1946 – Piotr Paleczny, polski pianista, i pedagog muzyczny, laureat wielu międzynarodowych konkursów pianistycznych, w tym III nagrody na VIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (1970). Od 1993 dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach-Zdroju
1947 – Anna Sobolewska, polska eseistka, krytyk i historyk literatury
1949:
Władysław Diakun, polski samorządowiec, burmistrz Polic
Juliusz Kubel, polski publicysta, reżyser, scenarzysta, samorządowiec, poznański pisarz regionalny
1950 –
Wojciech Jarociński, polski gitarzysta, wokalista
1952:
Ryszard Smolarek, polski menedżer, polityk, poseł na Sejm RP
Andrzej Szczepaniec, polski hokeista, trener
1953 – Andrzej Nowicki, polski gitarzysta basowy, członek zespołu Perfect (zm. 2000)
1954 – Leszek Mizieliński, polski polityk, samorządowiec, wojewoda mazowiecki (zm. 2017)
1956 – Krzysztof Głuch, polski pianista jazzowy i bluesowy, kompozytor
1957 – Marek Dulinicz, polski historyk (zm. 2010)
1961:
Ryszard Jurek, polski siatkarz
Bruno Wolkowitch, francuski aktor pochodzenia polsko-żydowskiego
Stanisław Żerko, polski historyk, niemcoznawca, profesor nauk humanistycznych
1962:
Zenon Kasprzak, polski żużlowiec
Jan Kot, polski duchowny katolicki, biskup Zé-Doca w Brazylii
1963:
Sławomir Skrzypek, polski inżynier, ekonomista, prezes NBP (zm. 2010)
Jerzy Zajda, polski piłkarz, bramkarz
1964 – Anna Kalata, polska ekonomistka, polityk, minister pracy i polityki społecznej
1967:
Przemysław Nikiel, polski aktor, lektor
Artur Więcek, polski reżyser i scenarzysta filmowy
1968 – Krzysztof Kowalczyk, polski siatkarz, trener (zm. 2010)
1970 – Leszek Leszkiewicz, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy tarnowski
1971:
Tomasz Lipiec, polski lekkoatleta, chodziarz, polityk, minister sportu
Tomasz Wałdoch, polski piłkarz, trener
1972 – Radosław Majdan, polski piłkarz, bramkarz
1973 – Paweł Pawłowski, polski gitarzysta, członek zespołu Feel
1975:
Barbara Nowacka, polska informatyk, polityk, poseł na Sejm RP
Artur Pontek, polski aktor
Sławomir Toczek, polski strongman
1977 – Dawid Kupczyk, polski bobsleista
1978 – Tomasz Szatkowski, polski prawnik, polityk, podsekretarz stanu w MON
1981:
Arkadiusz Gołaś, polski siatkarz (zm. 2005)
Dariusz Stefaniuk, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa lubelskiego
1982 – Łukasz Bodnar, polski kolarz szosowy
1983 – Michał Woźnica, polski hokeista
1987 – Paulina Misiek, polska koszykarka
1988 – Łukasz Burliga, polski piłkarz
1989 – Michał Aleksandrowicz, polski koszykarz
1991 – Kamil Bednarek, polski piosenkarz, kompozytor, autor tekstów
1992 – Monika Chabel, polska wioślarka
1998 – Kinga Drabek, polska siatkarka
1999:
Kacper Mąkowski, polski koszykarz
Sebastian Szymański, polski piłkarz
Zmarli 10 maja:
1034 – (lub 11 maja) Mieszko II Lambert, król Polski w latach 1025–1031; w 1031 r. utracił władzę na rzecz księcia Bezpryma; powrócił na tron w 1032 r., zmuszony był jednak uznać zwierzchnictwo cesarza i zrezygnować z królewskiego tytułu (ur. 990)
1537 – Andrzej Krzycki, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, teolog, poeta, mecenas sztuki, sekretarz królowej Bony i króla Zygmunta I Starego (ur. 1482)
1626 – Stanisław Orzelski, polski poeta, satyryk (ur. ok. 1581)
1641 – Jerzy Dzieduszycki, polski szlachcic, polityk (ur. 1575)
1667 – Ludwika Maria Gonzaga, królowa Polski; w 1646 r. poślubiła Władysława IV Wazę; po jego śmierci w 1649 r. wyszła za mąż za jego brata – Jana II Kazimierza Wazę (ur. 1611)
1730 – Stefan Potocki, polski polityk (ur. 1665)
1812 – Aleksander Potocki, polski hrabia, polityk (ur. 1756)
1820 – Franciszek Węgleński, polski ziemianin, adwokat, polityk (ur. 1766)
1876 – Ludwik Maurycy Hirszfeld, polski anatom pochodzenia żydowskiego (ur. 1814)
1881 – Stanisław Antoni Zamoyski, polski działacz społeczny i polityczny, zesłaniec (ur. 1834)
1887 – Marian Langiewicz, polski generał, dyktator powstania styczniowego (ur. 1827)
1906 – Stanisław Gniewosz, polski ziemianin, polityk (ur. 1834)
1920 – Jakub Kirszrot, polski adwokat, historyk pochodzenia żydowskiego (ur. 1848)
1921 – Zofia Rogoszówna, polska autorka literatury dziecięcej, tłumaczka (ur. 1881/82)
1923 – Wacław Worowski, rosyjski rewolucjonista, bolszewik, publicysta, krytyk literacki, dyplomata pochodzenia polskiego (ur. 1871)
1927 – Zdzisław Zych-Płodowski, polski podpułkownik lotnictwa, inżynier mechanik (ur. 1892)
1929 – Jan Porajewski, polski internista, kapitan lekarz, samorządowiec, burmistrz Sanoka, działacz społeczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1872)
1934:
Adam Ettinger, polski prawnik, kryminolog, działacz komunistyczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1878)
Henryk Konic, polski adwokat, publicysta, polityk (ur. 1861)
Wiaczesław Mienżynski, radziecki wysoki funkcjonariusz organów bezpieczeństwa pochodzenia polskiego (ur. 1874)
1940 – Xawery Czernicki, polski kontradmirał (ur. 1882)
1947 – Juliusz Osterwa, polski aktor, reżyser teatralny, reformator teatru, twórca "Reduty" (ur. 1885)
1951 – Józef Padewski, polski duchowny polskokatolicki, biskup (ur. 1894)
1956 – Franciszek Jan Pułaski, polski historyk, polityk, dyplomata (ur. 1875)
1960 – Jurij Olesza, rosyjski prozaik, dramaturg pochodzenia polskiego (ur. 1899)
1966 – Artur Argiewicz, polski skrzypek (ur. 1881)
1972 – Marek Lusztig, polski kompozytor (ur. 1932)
1974:
Józef Putek, polski prawnik, pisarz, działacz ruchu ludowego, polityk, minister poczt i telegrafów, poseł na Sejm RP (ur. 1892)
Zygmunt Skórzewski, polski rotmistrz (ur. 1894)
1975 – Zygmunt Haupt, polski pisarz, malarz, architekt (ur. 1907)
1976:
Karol Milik, polski duchowny katolicki, administrator archidiecezji wrocławskiej (ur. 1892)
Tadeusz Schmidt, polski aktor, reżyser (ur. 1920)
1978 – Witold Dąbrowski, polski poeta, tłumacz, publicysta (ur. 1933)
1979 – Tadeusz Kałkowski, polski numizmatyk, kolekcjoner, inżynier komunikacji (ur. 1899)
1981 – Bolesław Lewandowski, polski kompozytor, dyrygent, pedagog (ur. 1912)
1986 – Anna Kamieńska, polska poetka, tłumaczka (ur. 1920)
1987 – Kazimierz Kuźniar, polski agroklimatolog, meteorolog (ur. 1907)
1989 – Zygmunt Listkiewicz, polski aktor, reżyser, pedagog (ur. 1932)
1992:
Andrzej Waligórski, polski aktor, dziennikarz, poeta, satyryk, autor tekstów piosenek, wieloletni pracownik wrocławskiej rozgłośni Polskiego Radia, jeden z twórców "Studia 202", współtwórca i autor kabaretu "Elita" (ur. 1926)
Bogna Sokorska, śpiewaczka
2002 – Bogna Sokorska, polska śpiewaczka operowa (sopran koloraturowy) (ur. 1927)
2004:
Rajmund Jakubowicz, polski aktor (ur. 1931)
Kazimierz Osmański, polski wszechstronny sportowiec, trener hokejowy (ur. 1913)
2009:
Andrzej Flis, polski antropolog, socjolog (ur. 1953)
Zbigniew Łagocki, polski fotograf, artysta, pedagog (ur. 1927)
2010 – Zygmunt Syrokomski, polski pedagog, harcmistrz (ur. 1908)
2011 – Edmund Kaczmarek, polski dyplomata (ur. 1935)
2013 – Mariusz Szmyd, polski samorządowiec, wójt gminy Sanok (ur. 1965)
2016:
Jolanta Czaplińska, polska aktorka (ur. 1937)
Gene Gutowski, polsko-amerykański producent filmowy (ur. 1925)
Wojciech Król, polski immunolog (ur. 1956)
Ryszard Przybylski, polski eseista, tłumacz (ur. 1928)
2017:
Piotr Galant, polski koszykarz, trener (ur. 1955)
Krystyna Romeyko-Bacciarelli, polska dziennikarka (ur. 1940)
