Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 10 października:
1410 – Wielka wojna z zakonem krzyżackim: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Koronowem.
1427 – Przasnysz uzyskał prawa miejskie.
1574 – W Krakowie wybuchły kilkudniowe starcia między katolikami a ewangelikami.
1793 – W Szczecinie odsłonięto pomnik Fryderyka II Wielkiego.
1794 – Insurekcja kościuszkowska: klęska powstańców w bitwie pod Maciejowicami w czasie której został ciężko ranny i wzięty do niewoli Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej Tadeusz Kościuszko.
1906 – Z wyroku sądu polowego stracono 5 robotników, uczestników antyrosyjskiego powstania łódzkiego.
1910 – Otwarto dzisiejszy Most Grunwaldzki we Wrocławiu.
1912 – W Inowrocławiu uruchomiono komunikację tramwajową.
1914 – I wojna światowa: klęską wojsk rosyjskich zakończyło się I oblężenie austro-węgierskiej Twierdzy Przemyśl.
1922 – W Katowicach zebrał się na pierwszym posiedzeniu Sejm Śląski.
1926 – Na zjeździe we Lwowie założono Ukraińskie Włościańsko-Robotnicze Zjednoczenie Socjalistyczne.
1933 – Owdowiały rok wcześniej prezydent RP Ignacy Mościcki ożenił się z Marią z domu Dobrzańską, primo voto Nagórną.
1936:
W Bydgoszczy uruchomiono komunikację autobusową.
Założono Automobilklub Kielecki.
1937:
Polska pokonała Jugosławię 4:0 w rozegranym na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie pierwszym meczu o awans do III Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej we Francji.
Założono Stronnictwo Pracy.
1939:
Przeprowadzono pierwszą masową egzekucję w bydgoskiej „Dolinie Śmierci”.
W Warszawie ukazało się pierwsze wydanie czasopisma konspiracyjnego „Polska Żyje”.
ZSRR przekazał Wileńszczyznę Litwie.
1941 – W Biernatkach pod Kaliszem Niemcy rozstrzelali 125 Żydów.
1942 – Oddział GL rozbił więzienie w Kraśniku i uwolnił kilkudziesięciu więźniów.
1943 – W Legnicy uruchomiono komunikację trolejbusową.
1944 – Zbrodnia w Rudzie Różanieckiej na Podkarpaciu, popełniona przez funkcjonariuszy MO i polską ludność cywilną na 32 Ukraińcach.
1947:
W Gdańsku stracono 10 skazanych na karę śmierci w II procesie załogi obozu koncentracyjnego Stutthof.
Wszedł do służby pierwszy ze 100 zakupionych przez Polskę amerykańskich ciężkich parowozów towarowych typu Ty246, potocznie zwanych „trumanami”.
1956:
Astronom Kazimierz Kordylewski po raz pierwszy zaobserwował księżyce pyłowe Ziemi.
Rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień.
W Teatrze Młodej Warszawy (obecnie Teatr Rozmaitości) zadebiutował Zbigniew Zapasiewicz.
1957 – Premiera filmu obyczajowego Prawdziwy koniec wielkiej wojny w reżyserii Janusza Morgensterna.
1968 – Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu Stawka większa niż życie w reżyserii Janusza Morgensterna.
1971 – W rozegranym na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy Polska przegrała z RFN 1:3.
1973 – PRL zerwała stosunki dyplomatyczne z Chile.
1977 – Premiera filmu historycznego Śmierć prezydenta w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.
1978 – Dokonano oblotu szybowca SZD-49 Jantar Standard K.
1979 – 34 górników zginęło w wyniku wybuchu pyłu węglowego w KWK „Dymitrow" w Bytomiu.
1980 – Premiera filmu psychologicznego Ćma w reżyserii Tomasza Zygadły.
1982 – W Rzymie papież Jan Paweł II kanonizował o. Maksymiliana Kolbego.
1990 – Konferencja Episkopatu Polski reaktywowała Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Caritas Polska.
1994 – Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie została przyjęta do Światowej Federacji Giełd.
1995 – Na granicy polsko-ukraińskiej otwarto drogowe przejście graniczne Zosin-Uściług.
2002 – Sejm RP przyjął ustawę o płacy minimalnej.
2005 – Bundz i śliwowica łącka zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych.
2007 – Konflikt w domu zakonnym w Kazimierzu Dolnym: komornik w asyście policji dokonał eksmisji zbuntowanych betanek.
2009 – Prezydent Lech Kaczyński ratyfikował w imieniu Polski Traktat lizboński.
2013 – W Warszawie odsłonięto pomnik ks. Jana Twardowskiego.
Urodzili się 10 października:
1585 – Piotr Gembicki, polski duchowny katolicki, podkanclerzy koronny, kanclerz wielki koronny, biskup krakowski (zm. 1657)
1744 – Michał Hieronim Radziwiłł, polski ziemianin, polityk (zm. 1831)
1755 – (data chrztu) Tomasz Kajetan Węgierski, polski szlachcic, poeta, satyryk, tłumacz, podróżnik (zm. 1787)
1777 – Stanisław Czerski, polski jezuita, filolog (zm. ?)
1796 – Stanisław Mackiewicz, polski polityk (zm. 1879)
1852 – Jadwiga Łubieńska, polska rzeźbiarka (zm. 1930)
1855 – Adam Gołuchowski, polski hrabia, ziemianin, polityk (zm. 1914)
1856 – Brunon Edward Gardo, polski nauczyciel, działacz narodowy (zm. 1916)
1857:
Stefan Bakałowicz, polski malarz (zm. 1947)
Jechaskiel Lipszyc, polski rabin, filozof, poeta, prozaik, działacz społeczny (zm. 1932)
1860 – Władysław Abraham, polski prawnik (zm. 1941)
1861 – Napoleon Louis-Wawel, polski wiceadmirał (zm. 1934)
1870 – Franciszek Trąbalski, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1964)
1873 – Maria Lubomirska, polska księżna, pierwsza dama (zm. 1934)
1874 – Jadwiga Dziubińska, polska pedagog, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1937)
1887 – Wacław Barcikowski, polski prawnik, polityk, pierwszy prezes Sądu Najwyższego, wicemarszałek Sejmu, wiceprzewodniczący Rady Państwa (zm. 1981)
1888 – Michał Halicz, polski aktor (zm. 1969)
1890 – Fryderyk Jarosy, polski aktor, reżyser teatralny, konferansjer pochodzenia węgierskiego (zm. 1960)
1891 – Bolesław Barbacki, polski malarz (zm. 1941)
1897 – Stanisław Jan Piątkiewicz, polski rzeźbiarz (zm. 1970)
1903 – Stanisław Klimek, polski etnograf, antropolog kulturowy (zm. 1939)
1904:
Alf Liczmański, polski działacz polonijny, harcmistrz (zm. 1940)
Stefan Misiaszek, polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1988)
1906 – Eugeniusz Wilczkiewicz, polski piłkarz (zm. 1968)
1907 – Wanda Jakubowska, polska reżyserka i scenarzystka filmowa (zm. 1998)
1909 – Jacques Rossi, polsko-francuski językoznawca, pisarz, poliglota (zm. 2004)
1913 – Wiktor Szyryński, kanadyjski psychiatra, psycholog pochodzenia polskiego (zm. 2007)
1916 – Edward Fiszer, polski poeta, autor tekstów piosenek (zm. 1972)
1919:
Danuta Baduszkowa, polska tancerka, reżyserka teatralna (zm. 1978)
Stanisław Stampf’l, polski pisarz (zm. 1980)
1920 – Jadwiga Łokkaj, polska polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2008)
1922 – Alicja Gołod-Gołębiowska, polska sanitariuszka, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944)
1925:
Witold Leśniewicz, polski reżyser i operator filmów dokumentalnych (zm. 1983)
Wiktor Poliszczuk, kanadyjski politolog, dziennikarz pochodzenia polsko-ukraińskiego (zm. 2008)
1927:
Maria Kossakowska, polska scenarzystka filmów animowanych (zm. 2008)
Witold Żukowski, polski autor filmów oświatowych (zm. 1985)
1929:
Bogdan Łazarkiewicz, polski chirurg
Barbara Szpyt, polska siatkarka (zm. 2014)
Halina Zaczek, polska aktorka, pedagog
1930 – Witold Skrabalak, polski wydawca, działacz partyjny (zm. 2014)
1932 – Sławomir Czajkowski, polski architekt, pedagog (zm. 2002)
1935 – Stanisław Jopek, polski śpiewak (tenor), solista Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca "Mazowsze" im. Tadeusza Sygietyńskiego (zm. 2006)
1936 – Wojciech Gasparski, polski prakseolog
1938 – Krystyna Bigelmajer, polska aktorka (zm. 1997)
1939 – Mieczysław Łopatka, polski koszykarz, trener
1940 – Witold Pograniczny, polski dziennikarz muzyczny (zm. 2008)
1942:
Wojciech Siudmak, polski malarz, rzeźbiarz, związany z nurtem science fiction i fantastyką
Jadwiga Wojtczak, polska lekkoatletka, dyskobolka
1943 – Jan Wraży, polski piłkarz (zm. 2019)
1945:
Jacek Stanisław Buras, polski dramaturg, tłumacz, krytyk literacki
Krzysztof Jędrzejko, polski botanik, briolog, geobotanik (zm. 2012)
1946 – Jerzy Piwowar, polski siatkarz, trener
1948 – Władysław Komendarek, polski muzyk, członek zespołu Exodus, twórca muzyki elektronicznej
1949 – Andrzej Sikorowski, polski gitarzysta, wokalista, kompozytor, autor tekstów, członek zespołu Pod Budą
1950 – Andrzej Dziuba, polski duchowny katolicki, biskup łowicki
1951:
Edward Kalisz, polski aktor (zm. 2017)
Zbigniew Moszumański, polski pułkownik, dziennikarz, historyk
1952:
Jan Faltyn, polski kolarz torowy i szosowy
Janusz Sybis, polski piłkarz
1954 – Marek Piątek, polski duchowny katolicki, biskup Coari w Brazylii
1955:
Janusz Białek, polski piłkarz, trener
Teresa Kotlarczyk, polska reżyserka i scenarzystka filmowa
1958 – Wiesław Piotrowicz, polski rugbysta, sędzia
1959 – Dominik Księski, polski nauczyciel, działacz społeczny, wydawca
1960:
Urszula Kielan, polska lekkoatletka, skoczkini wzwyż
Paweł Król, polski piłkarz
1961 – Danuta Stenka, polska aktorka; od 2003 r. związana z Teatrem Narodowym w Warszawie; znana m.in. z ról w filmach „Chopin. Pragnienie miłości” (otrzymała za nią w 2003 r. nagrodę Orła), „Katyń”, „Nigdy w życiu!” oraz serialu „Boża podszewka”
1963 – Katarzyna Kozak, polska aktorka
1966:
Anna Nowak (aktorka), polska aktorka, prezenterka telewizyjna
Przemysław Thiele, polski muzyk, wokalista, autor tekstów, producent muzyczny, członek zespołów: Kolaboranci i Zemby
1967 – Jacek Zieliński, polski piłkarz, trener
1968:
Marek Bogucki, polski aktor
Marcin Mamoń, polski reżyser i dziennikarz
1970 – Tomasz Krzyżyński, polski koszykarz
1972 – Lidia Tlałka, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
1974 – Krzysztof Kaśkos, polski żołnierz (zm. 2004)
1975 – Monika Kwiatkowska, polska aktorka
1978 – Artur Nowaczewski, polski poeta, krytyk literacki
1980:
Iwona Dorobisz, polska lekkoatletka, sprinterka
Tomasz Krzyżaniak, polski perkusista
1984:
Jacek Falkowski, polski piłkarz
Troy Tulowitzki, amerykański baseballista pochodzenia polskiego
1986 – Katarzyna Rusek, polska piłkarka
1987 – Natasha Starr, polska aktorka pornograficzna
1995 – Zofia Domalik, polska aktorka
1996 – Monika Karkoszka, polska judoczka
1997 – Anita Formela, polska judoczka
Zmarli 10 października:
1508 – Jan Thurzo, polski przedsiębiorca, burmistrz Krakowa pochodzenia węgierskiego (ur. 1437)
1640 – Mikołaj Tryzna, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1733 – Kazimierz Dominik Ogiński, polski polityk, poeta (ur. ?)
1739 – Dominik Rudnicki, polski jezuita, poeta (ur. 1676)
1835 – Kazimierz Brodziński, polski poeta, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego (ur. 1791)
1859 – Aleksander Dominik Radziwiłł, polski książę (ur. 1808)
1862 – Franciszek Kowalski, polski poeta (ur. 1799)
1896 – Witold Pruszkowski, polski malarz, rysownik (ur. 1846)
1899 – Maria Angela Truszkowska, polska zakonnica, założycielka zgromadzenia felicjanek; beatyfikowana w 1993 r. (ur. 1825)
1903 – Waleria Marrené, polska pisarka (ur. 1832)
1906 – Jan Gadomski, polski pisarz, publicysta, wydawca (ur. 1859)
1912:
Michał Jankowski, polski szlachcic, zesłaniec, pionier rosyjskiego Dalekiego Wschodu, przyrodnik, hodowca (ur. 1842)
Florian Cynk, polski malarz (ur. 1838)
1923 – Heliodor Święcicki, polski ginekolog-położnik (ur. 1854)
1928 – Teodor Roland, polski aktor (ur. 1862)
1931 – Antoni Święch, polski snycerz, nauczyciel (ur. 1856)
1932:
Alfons Babich, polski generał (ur. 1855)
Piotr Brukalski, polski architekt (ur. 1858)
Leon Pachucki, polski generał (ur. 1872)
1941 – Franciszek Styra, polski duchowny katolicki (ur. 1882)
1942 – Aleksander Borawski, polski malarz, konserwator zabytków (ur. 1861)
1944 – Ojzer Warszawski, polski pisarz pochodzenia żydowskiego (ur. 1898)
1945 – Leonard Malik, polski piłkarz (ur. 1908)
1946 – Adam Tarnowski (senior), polski hrabia, austro-węgierski dyplomata (ur. 1866)
1952 – Mieczysław Wiśniewski, polski piłkarz, bramkarz (ur. 1892)
1953 – Stanisław Bryliński, polski aktor, reżyser teatralny (ur. 1890)
1957 – Tadeusz Okoń, polski malarz (ur. 1872)
1958 – Ferdynand Zarzycki, polski generał, polityk, minister przemysłu i handlu (ur. 1888)
1960 – Stanisław Porębski, polski taternik, działacz turystyczny, przemysłowiec, handlowiec (ur. 1884)
1964 – Franciszek Kapeliński, polski działacz ludowy, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1874)
1967 – Anda Kitschman, polska piosenkarka, kompozytorka, dyrygentka, aktorka (ur. 1895)
1968 – Nikifor Krynicki, właściwie Epifaniusz Drowniak – polski malarz łemkowskiego pochodzenia, przedstawiciel prymitywizmu (ur. 1895)
1969 – Irena Pannenkowa, polska działaczka niepodległościowa, dziennikarka, filozof (ur. 1879)
1970 – Adam Rapacki, polski ekonomista, polityk, dyplomata, minister spraw zagranicznych (ur. 1909)
1975 – Stanisław Gąsienica-Sieczka, polski narciarz klasyczny (ur. 1904)
1976 – Tadeusz Friedrich, polski szablista (ur. 1903)
1977 – Marian Zieliński, polski generał (ur. 1926)
1983 – Waldemar Krakos, polski morderca (ur. 1960)
1985 – Kazimierz Szemioth, polski poeta, publicysta, aktor, malarz, grafik (ur. 1933)
1988 – Kazimierz Siedlecki, polski aktor (ur. 1938)
1989 – Jan Gałkowski, polski poeta, autor tekstów piosenek (ur. 1926)
1990 – Edward Szostak, polski koszykarz (ur. 1911)
1991:
Zuzanna Leśniak, polska aktorka (ur. 1965)
Andrzej Zaucha, polski wokalista jazzowy, piosenkarz, saksofonista, perkusista, a także aktor oraz artysta kabaretowy (ur. 1949)
2003:
Henryk Abbe, polski aktor (ur. 1920)
Marek Nowicki, polski fizyk, działacz społeczny, prezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w Polsce (ur. 1947)
2006 – Mieczysław Poznański, polski operator filmów animowanych (ur. 1923)
2007 – Karol Sabath, polski biolog, paleontolog (ur. 1963)
2012:
Jerzy Jarocki, jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów teatralnych, dramaturg, tłumacz, pedagog; do jego najwybitniejszych spektakli należą inscenizacje dramatów Tadeusza Różewicza: „Wyszedł z domu”, „Stara kobieta wysiaduje”, „Na czworakach”, „Pułapka”; do kanonu przeszły również reżyserowane przez niego sztuki Witkacego: „Matka” i „Szewcy” oraz Sławomira Mrożka: „Tango”, „Rzeźnia”, „Garbus”, „Pieszo”, „Portret” (ur. 1929)
Piotr Lenartowicz, polski jezuita, filozof przyrody, witalista, lekarz (ur. 1934)
2013 – Franciszek Dzida, polski reżyser filmowy (ur. 1946)
2014 – Wacław Krzyżanowski, polski prawnik, prokurator stalinowski (ur. 1923)
2015:
Roman Michał Andrzejewski, polski biolog, ekolog, polityk, wiceminister ochrony środowiska (ur. 1930)
Lidia Kozubek, polska pianistka (ur. 1927)
2016 – Cezary Szczepaniak, polski naukowiec, profesor nauk technicznych, wykładowca akademicki (ur. 1935)
2018:
Zbigniew Ruciński, polski aktor (ur. 1954)
Piotr Soszyński, polski gitarzysta, współzałożyciel i członek zespołu Super Duo (ur. 1959)
2019 – Stefan Pastuszka, polski historyk, profesor nauk humanistycznych, polityk, senator RP (ur. 1940)