<<< POWRÓT

Poranna kawa z historią.

Wydarzyło się w Polsce 12 kwietnia:

1627 – V wojna polsko-szwedzka: rozpoczęła się bitwa pod Czarnem.
1656 – Potop szwedzki: wojska hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehy odzyskały Lublin.
1709 – III wojna północna: w bitwie pod Lachowcami hetman wielki litewski Kazimierz Jan Sapieha pokonał hetmana polnego litewskiego Grzegorza Ogińskiego, sprzyjającego carowi Piotrowi I Wielkiemu.
1723 – Szczytno uzyskało prawa miejskie.
1850 – Ogłoszono decyzję cesarza Franciszka Józefa I o budowie Twierdzy Kraków.
1903 – W Poznaniu otwarto pierwszy park publiczny, nazwany najpierw Ogrodem Botanicznym, a potem Parkiem Wilsona.
1919 – W Łucku rozpoczął się zjazd ziemian podczas którego powstał Związek Ziemian Wołynia. Zajęto się sprawą polskiego stanu posiadania na Rusi.
1926 – Józef Karśnicki został przewodniczącym ZHP.
1929 – W stoczni we francuskim Hawrze zwodowano podwodny stawiacz min ORP „Wilk”, pierwszą jednostkę podwodną polskiej Marynarki Wojennej.
1940:
    W nocy z 12 na 13 kwietnia władze sowieckie przeprowadziły drugą masową deportację ludności polskiej w głąb ZSRS; według danych NKWD w ramach przeprowadzonej akcji wywieziono łącznie około 61 tys. osób, głównie do Kazachstanu; ofiarami deportacji były rodziny rozstrzeliwanych w tym samym czasie polskich jeńców wojennych oraz osób więzionych przez NKWD.
    Rozkaz Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego o formowaniu w Syrii Brygady Strzelców Karpackich pod dowództwem płk. Stanisława Kopańskiego.
1944:
    Oddziały UPA i SKW dokonały masakry ponad 100 Polaków we wsiach Hucisko i Miedziaki w powiecie bóbreckim w byłym województwie lwowskim.
    W obozie pracy przymusowej w Pustkowie na Podkarpaciu Niemcy rozstrzelali 60 Polaków, przywiezionych do prac na poligonie z więzienia na rzeszowskim zamku.
1945:
    W nocy z 12 na 13 kwietnia grupa operacyjna powiatowego UB w Siedlcach zamordowała 16 młodych osób, podejrzanych o działalność w AK i NSZ.
    W Rakowej na Podkarpaciu oddział UPA zamordował 13 Polaków i 3 Ukraińców.
    1. Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka wyzwoliła niemiecki obóz jeniecki w Oberlangen, w którym więziono uczestniczki Powstania Warszawskiego.
1963 – Premiera filmu "Godzina pąsowej róży" w reżyserii Haliny Bielińskiej.
1982:
    Premiera filmu "Znachor" w reżyserii Jerzego Hoffmana.
    Stan wojenny: w Warszawie pierwszą audycję nadało podziemne Radio „Solidarność”, którego twórcami byli m.in. Zofia i Zbigniew Romaszewscy.
1985 – W Warszawie Sąd Wojewódzki zarejestrował Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ).
1987 – Premiera filmu „Ucieczka z Sobiboru” w reżyserii Jacka Golda.
1991:
    Podpisano akt założycielski warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych.
    Premiera filmu "Pogrzeb kartofla" w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.
2001:
    Sejm RP uchwalił nową ordynację wyborczą do Sejmu i Senatu.
    W Warszawie został zastrzelony były minister sportu Jacek Dębski.

Urodzili się 12 kwietnia:

1621 – Jerzy Bock, polski duchowny protestancki, pisarz religijny, poeta, tłumacz (zm. 1690)
1710 – Eleonora Czartoryska, polska księżna (zm. 1795)
1780 – Ignacy A. Juliusz Dziewanowski, polski działacz niepodległościowy (zm. 1854)
1805 – Walerian Breański, polski duchowny katolicki, uczestnik powstania listopadowego, działacz patriotyczny i emigracyjny (zm. 1866)
1806:
    Zenon Brzozowski, polski ziemianin, mecenas sztuki, polityk (zm. 1887)
    Julian Zawodziński, polski malarz, rysownik, dagerotypista, pedagog, działacz kulturalny (zm. 1890)
1812:
    Józef Konstanty Ramotowski, polski podporucznik, powstaniec, działacz emigracyjny (zm. 1888)
    Albin Belina Węsierski, polski ziemianin, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1875)
1833 – Mieczysław Romanowski, polski poeta, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1863)
1837 – Władysław Zajączkowski, polski matematyk (zm. 1898)
1849 – Jan Czubek, polski bibliotekoznawca, historyk literatury, filolog klasyczny, poeta, tłumacz (zm. 1932)
1853 – Stanisław Ptaszycki, polski historyk (zm. 1933)
1872 – Tadeusz Reger, polski działacz socjalistyczny (zm. 1938)
1874 – Stefan Przanowski, polski inżynier mechanik, przemysłowiec, działacz gospodarczy, polityk (zm. 1938)
1875 – Stanisław Adamski, polski duchowny katolicki, biskup katowicki (zm. 1967)
1879 – Konstanty Michalski, polski duchowny katolicki, filozof, historyk filozofii (zm. 1947)
1881 – Franciszek Charwat, polski dyplomata (zm. 1943)
1889 – Tadeusz Styka, polski malarz portrecista (zm. 1954)
1894 – Stefan Mrożewski, polski malarz, grafik (zm. 1975)
1896 – Jan Jerzy Karpiński, polski przyrodnik, entomolog, pisarz, fotograf (zm. 1965)
1902 – Krystyna Grzybowska, polska pisarka (zm. 1963)
1905 – Bohdan Korzeniewski, polski reżyser, krytyk i historyk teatralny, pedagog, tłumacz (zm. 1992)
1908 – Wojciech Niederliński, polski działacz harcerski i turystyczny na Górnym Śląsku (zm. 1999)
1910 – Stanisław Jakiel, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski (zm. 1983)
1911 – Ryszard Koncewicz, polski piłkarz, trener (zm. 2001)
1920 – Anna Kamieńska, polska poetka, tłumaczka (zm. 1986)
1922:
    Oskar Hansen, polski architekt, rzeźbiarz, malarz (zm. 2005)
    Henryk Iwaniszewski, polski astronom (zm. 1981)
1923 – Krystyna Bednarczyk, polska poetka (zm. 2011)
1926 – Krystyna Karkowska, polska aktorka
1930:
    Jan Suzin, właściwie Zenon Suzin – polski prezenter telewizyjny, lektor filmowy i architekt.(zm. 2012)
    Jan Stryczyński, polski radiolog, alpinista (zm. 2010)
    Anatol Ulman, polski pisarz (zm. 2013)
1936:
    Jadwiga Paprocka, polska dziennikarka
    Zygmunt Zawadzki, polski bokser (zm. 2006)
1937:
    Marian Marzyński, polski reżyser i scenarzysta filmowy
    Andrzej Pelczar, polski matematyk (zm. 2010)
    Jan Wrabec, polski architekt, historyk sztuki (zm. 2019)
1938 – Iwona Słoczyńska, polska aktorka
1939 – Jerzy Slezak, polski polityk, minister łączności
1940 – Jan Góral, polski piłkarz (zm. 2008)
1942 – Jacob Zuma, południowoafrykański polityk, wiceprezydent i prezydent RPA
1945:
    Wojciech Krolopp, polski dyrygent (zm. 2013)
    Zbigniew Pałyszko, polski lekkoatleta, młociarz (zm. 2012)
    Józef Sebesta, polski polityk, samorządowiec, marszałek województwa opolskiego
1947 – Stanisław Dąbrowski, polski sędzia, pierwszy prezes Sądu Najwyższego (zm. 2014)
1950 – Ryszard Bosek, polski siatkarz, trener, mistrz świata z Meksyku (1974) i złoty medalista olimpijski z Montrealu (1976)
1951 – Jerzy Kuczera, polski aktor
1952 – Wiesław Czaja, polski siatkarz, trener
1953 – Andrzej Sarwa, polski pisarz, publicysta, dziennikarz, tłumacz
1954 – Jacek Mojkowski, polski dziennikarz (zm. 2015)
1955 – Stanisław Szwed, polski polityk, poseł na Sejm RP
1958:
    Beata Kolis, polska dziennikarka (zm. 2016)
    Jacek Skalski, polski reżyser filmowy, telewizyjny i teatralny, montażysta, scenarzysta, pisarz (zm. 1996)
1959:
    Leszek Tórz, polski hokeista na trawie (zm. 2018)
    Romuald Zawodnik, polski samorządowiec, burmistrz Pionek
1960 – Wojciech Tomczyk, polski pisarz, scenarzysta filmowy
1962 – Jarosław Kalinowski, polski polityk, minister rolnictwa i rozwoju wsi, wicepremier, poseł na Sejm RP, eurodeputowany
1964 – Grzegorz Łoszewski, polski scenarzysta filmowy
1966:
    Konrad Pokora, polski samorządowiec, prezydent Zduńskiej Woli
    Janusz Syposz, polski hokeista
1967:
    Dorota Gliszczyńska, polska piłkarka ręczna, bramkarka
    Jerzy Łazewski, polski aktor
    Zbigniew Szczerbiński, polski perkusista, członek zespołu Dżem
1969 – Wojciech Tochman, polski reportażysta
1970 – Edyta Krysiewicz, polska koszykarka
1973 – Przemysław Cecherz, polski piłkarz, trener
1976 – Joanna Mucha, polska ekonomistka, polityk, poseł na Sejm RP, minister sportu i turystyki
1977:
    Maciej Bartoszek, polski trener piłkarski
    Natasza Caban, polska żeglarka sportowa
1978 – Przemysław Chojęta, polski aktor
1979 – Czesław Mozil, duński wokalista pochodzenia polskiego
1982 – Dominika Biernat, polska aktorka
1984 – Iwo Naumowicz, polski muzyk, członek zespołu SOFA
1985 – Łukasz Siemion, polski wioślarz
1986 – Ewa Kwiatkowska, polska siatkarka
1988 – Damian Krzysztofik, polski piłkarz ręczny
1989 – Artur Szpilka, polski bokser
1991 – Aleksandra Dziwińska, polska koszykarka
1992 – Agata Trzebuchowska, polska aktorka
1995:
    Przemysław Frankowski. polski piłkarz
    Bartosz Zmarzlik, polski żużlowiec
1996 – Jan Bednarek, polski piłkarz
2000 – Suzanna von Nathusius, polska aktorka pochodzenia niemieckiego

Zmarli 12 kwietnia:

1656 – Adam Konarzewski, polski magnat, tłumacz (ur. 1639/40)
1685 – Mikołaj Franciszek Rossochacki, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1797 – Piotr Blank, polski bankier (ur. 1742)
1814 – Jan Wrona, polski pastor, tłumacz (ur. 1772)
1852 – Antoni Rzempołuski, polski prawnik, sędzia, polityk (ur. 1784)
1861 – Tytus Działyński, polski historyk, działacz społeczny i polityczny, uczestnik Powstania Listopadowego, kawaler Orderu Virtuti Militari; mecenas sztuki, wydawca źródeł historycznych, założyciel Biblioteki Kórnickiej (ur. 1796)
1863 – Stefan Bobrowski, polski polityk, działacz niepodległościowy, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1840)
1906 – Maksymilian Kawczyński, polski filiog, historyk literatury (ur. 1842)
1908 – Andrzej Kazimierz Potocki, polski polityk, namiestnik Galicji (ur. 1861)
1936 – Heliodor Laskowski, polski komandor podporucznik (ur. 1898)
1941:
    Witold Albert Adolph, polski biolog, zoolog (ur. 1903)
    Zdzisław Henneberg, polski kapitan pilot, as myśliwski (ur. 1911)
    Ferdynand Hoesick, polski pisarz, historyk literatury (ur. 1867)
1943 – Michał Hamburger, polski piłkarz, prawnik, żołnierz AK, pochodzenia żydowskiego (ur. 1899)
1945:
    Czesław Rossiński, polski podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1907)
    Mieczysław Szczepański, polski kapitan, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1919)
1946 – Marian Zyndram-Kościałkowski, polski polityk, premier RP (ur. 1892)
1956 – Tadeusz Strumiłło, polski muzykolog, taternik (ur. 1929)
1957 – Wacław Bruner, polski działacz socjalistyczny i niepodległościowy (ur. 1898)
1960 – Kamil Seyfried, polski generał brygady, prawnik (ur. 1872)
1963 – Kazimierz Ajdukiewicz, polski filozof, matematyk, logik, przedstawiciel szkoły lwowsko-warszawskiej (ur. 1890)
1971:
    Bogdan Kostrzewski, polski archeolog, muzeolog (ur. 1915)
    Zdzisław Wincenty Przyjałkowski, polski generał (ur. 1892)
1974 – Bogusław Klimczuk, polski kompozytor, pianista, dyrygent (ur. 1921)
1977 – Jerzy Kolbe, polski inżynier górnik (ur. 1906)
1980 – Henryk Rudnicki, polski dziennikarz, działacz społeczny (ur. 1905)
1981 – Andrzej Krzeptowski II, polski narciarz, kierownik schronisk tatrzańskich (ur. 1902)
1987 – Mieczysław Jagoszewski, polski dziennikarz, eseista, poeta, działacz społeczny (ur. 1897)
1989 – Herbert Bednorz, polski duchowny katolicki, biskup katowicki (ur. 1908)
1993 – Zenon Komender, polski polityk, minister handlu wewnętrznego i usług, wicepremier, członek Rady Państwa PRL (ur. 1923)
1998:
    Bruno Rodzik, francuski piłkarz pochodzenia polskiego (ur. 1935)
    Andrzej Szymańczak, polski perkusista, członek zespołów Closterkeller i Kult (ur. 1968)
2001 – Jacek Dębski, polski przedsiębiorca, polityk, szef Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki (ur. 1960)
2003 – Bohdan Kosiński, polski reżyser filmowy, scenarzysta (ur. 1922)
2004 – Józef Bury, polski polityk, minister pracy, płac i spraw socjalnych (ur. 1928)
2005 – Maria Wnęk, polska malarka prymitywistka z kręgu art brut (ur. 1922)
2007 – Andrzej Kurylewicz, polski muzyk jazzowy, kompozytor, dyrygent (ur. 1932)
2011 – Małgorzata Gebert, polska działaczka humanitarna (ur. 1952)
2012:
    Józef Drożdż, polski instruktor harcerski, harcmistrz, członek ruchu oporu, więzień obozów koncentracyjnych (ur. 1918)
    Jerzy Woźniak, polski żołnierz, lekarz, więzień polityczny, urzędnik państwowy (ur. 1923)
2014 – Leonard Siemiątkowski, polski polityk, prezes NBP (ur. 1917)
2015:
    Jan Kulczyński, polski reżyser teatralny, pedagog (ur. 1931)
    Feliks Netz, polski poeta, prozaik, dramaturg radiowy, krytyk literacki i filmowy, publicysta (ur. 1939)
2016 – Janusz Mond, polski aktor (ur. 1951)
2017 – Stanisław Możejko, polski wydawca, samorządowiec, prezydent Świnoujścia (ur. 1954)
2018:
    Jacek Tittenbrun, polski socjolog (ur. 1952)
    Tomasz Wojnar, polski gitarzysta, wokalista, autor tekstów, członek zespołu Defekt Muzgó (ur. 1965)
2019:
    Marek Milczarczyk, polski aktor (ur. 1960)
    Stanisław Szudrowicz, polski lekkoatleta, skoczek w dal i sprinter (ur. 1947)