Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 12 marca:
1223 – Poświęcono kościół Świętej Trójcy w Krakowie.
1329 – Król Czech Jan Luksemburski i wielki mistrz zakonu krzyżackiego Werner von Orseln podpisali w Toruniu akt przymierza skierowany przeciw Polsce. Była to odpowiedź na najazd wojsk króla Władysława I Łokietka na ziemię chełmińską, co z kolei było spowodowane krucjatą władcy Czech przeciw Litwie.
1600 – Król Zygmunt III Waza ogłosił przyłączenie Estonii do Rzeczypospolitej.
1631 – Sejm zatwierdził rozejm z Altmarku (Starego Targu) z 1629 roku, który zakończył V wojnę polsko-szwedzką.
1673 – Podpisano akt pacyfikacji kończący konflikt i rozwiązujący wspierającą króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego konfederację gołąbską i opozycyjną wobec niego konfederację szczebrzeszyńską.
1679 – Król Jan III Sobieski podpisał w Grodnie przywileje dla rotmistrzów tatarskich na osiedlenie się we wsiach trzech ekonomii królewskich: brzeskiej, kobryńskiej i grodzieńskiej; jednymi z nadanych Tatarom wsi były: Kruszyniany, Nietupa, Łużany i część Poniatowicz.
1817 – Utworzono Korpus Górniczy, formacja obejmująca personel państwowych kopalni i hut.
1818 – Papież Pius VII wydał bullę podnoszącą diecezję warszawską do rangi archidiecezji. Arcybiskup warszawski otrzymał tytuł prymasa Królestwa Polskiego.
1863 – Powstanie styczniowe: powstał Rząd Narodowy Cywilny.
1912 – W Warszawie odbył się zjazd Towarzystwa Kultury Polskiej.
1920 – Ruska Ludowa Republika Łemków została zlikwidowana przez polskie wojsko.
1929 – Został oblatany prototyp samolotu pasażerskiego PWS-20.
1937:
Jakow Zak z ZSRR został zwycięzcą III Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.
Minister spraw wojskowych wydał rozkaz o utworzeniu oddziałów Obrony Narodowej.
1943 – Oddział partyzancki „Jędrusie” i miejscowa placówka AK rozbiły więzienie w Opatowie i uwolniły około 80 więźniów.
1944 – 365 Polaków zostało zamordowanych w Palikrowach w dawnym województwie tarnopolskim przez oddział SS.
1945 – Armia Czerwona zajęła: Kostrzyn-Nowe Miasto, Puck, Redę, Tczew i Wejherowo.
1956 – W Moskwie zmarł I sekretarz KC PZPR Bolesław Bierut; w okresie międzywojennym członek KPP i WKP(b), funkcjonariusz Międzynarodówki Komunistycznej; w latach 1944–1956 członek BP PPR, a następnie PZPR; od 1948 do 1954 r. przewodniczący, później (1954–1956) I sekretarz KC PZPR; prezydent KRN (1944–1947); w latach 1947–1952 prezydent RP; bezpośrednio odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.
1965 – Premiera filmu Życie raz jeszcze w reżyserii Janusza Morgensterna.
1999 – Polska wstąpiła do NATO.
2000 – Odbył się III zjazd gnieźnieński.
2004:
Do Kodeksu karnego wprowadzono definicję przestępstwa terrorystycznego.
O północy zaczęła obowiązywać dwudniowa żałoba narodowa, ogłoszona przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego po zamachach bombowych w Madrycie.
Rozpoczął się V zjazd gnieźnieński.
Sejm RP przyjął ustawę o pomocy społecznej.
2008 – Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach uruchomił pierwszy w kraju program świadomej donacji zwłok.
2010 – Rozpoczął się VIII zjazd gnieźnieński.
Urodzili się 12 marca:
1476 – Anna Jagiellonka, królewna polska, księżniczka litewska, księżna pomorska (zm. 1503)
1572 – Walenty Smalc, polski duchowny i teolog braci polskich, pisarz, tłumacz Biblii, polemista pochodzenia niemieckiego (zm. 1622)
1660 – Zofia Anna Czarnkowska, polska szlachcianka (zm. 1701)
1760 – Józef Hutten-Czapski, polski hrabia, generał (zm. 1810)
1816 – Julia Molińska-Woykowska, polska poetka, pisarka, publicystka, autorka podręczników (zm. 1851)
1847 – Kazimierz Slaski, polski ziemianin, działacz patriotyczny i gospodarczy (zm. 1906)
1850 – Michał Garapich, polski ziemianin, polityk (zm. 1917)
1851 – Józef Bronikowski, polski inżynier hydrotechnik (zm. 1926)
1870 – Kazimierz Rogoyski, polski ziemianin, chemik rolny, teoretyk i praktyk rolnictwa (zm. 1940)
1874 – Zofia Atteslander, polska malarka (zm. ok. 1928)
1889:
Wacław Niżyński, rosyjski tancerz, choreograf pochodzenia polskiego (zm. 1950)
Artur Rapaport, polski filolog klasyczny, pedagog pochodzenia żydowskiego (zm. 1937)
1890 – (lub 12 maja) Michał Grażyński, polski polityk, działacz społeczny, wojewoda śląski (zm. 1965)
1891:
Wiktoryn Kaczyński, polski pilot, oficer Wojska Polskiego (zm. 1986)
Tadeusz Schaetzel, polski wojskowy, polityk, wicemarszałek Sejmu (zm. 1971)
1895 – Zofia Hołub-Pacewiczowa, polska geograf, etnograf (zm. 1979)
1901 – Zdzisława Bytnarowa, polska pedagog, podporucznik AK, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1994)
1902:
Józef Iwanicki, polski duchowny katolicki, profesor filozofii i logiki (zm. 1995)
Maria Zachwatowicz, polska architekt, konserwator zabytków (zm. 1994)
1905:
Bronisław Darski, polski aktor (zm. 1964)
Henryk Trzebiński, polski adwokat, dziennikarz, polityk, poseł do KRN i na Sejm Ustawodawczy (zm. 1964)
1906 – Józef Jasnowski, polski historyk, działacz emigracyjny (zm. 2009)
1907 – Mieczysław Wiórkiewicz, polski major pilot (zm. 1987)
1908 – Józef Kaszewski, polski nauczyciel, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1986)
1910 – Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, polski major kawalerii, dowódca 5. Wileńskiej Brygady AK, oficer WP, dowódca V Wileńskiej Brygady AK, a następnie oddziałów partyzanckich eksterytorialnego Wileńskiego Okręgu AK; w 1948 r. aresztowany przez UB, następnie skazany na karę śmierci; stracony 8 lutego 1951 r. w warszawskim więzieniu na Mokotowie; szczątki „Łupaszki” zidentyfikowano w 2013 r. w wyniku ekshumacji przeprowadzonych przez IPN na tzw. Łączce na Wojskowych Powązkach; pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika w 2016 r. został pochowany z wojskowym ceremoniałem na Wojskowych Powązkach
Leon Kaczmarek, polski toponimista, logopeda (zm. 1996)
Wiesław Mirecki, polski aktor (zm. 1991)
1912:
Stanisław Ciężadlik, polski artysta ludowy (zm. 1996)
Mieczysław Kałuża, polski major pilot (zm. 1960)
Władysław Rostocki, polski historyk (zm. 2004)
1916 – Zygmunt Ginter, polski hokeista (zm. 1964)
1917 – Lucyna Hertz, polska podporucznik (zm. 1944)
1920:
Longin Cegielski, polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm RP, wicepremier (zm. 1987)
Janina Garścia, polska kompozytorka, pedagog (zm. 2004)
1921 – Karol Teutsch, polski skrzypek, dyrygent (zm. 1992)
1923:
Marian Kostrzewski, polski podporucznik AK, działacz społeczny i kulturalny, fotograf (zm. 2001)
Władysław Sheybal, polski aktor, reżyser, znany m.in. z roli muzyka w filmie „Kanał” Andrzeja Wajdy, roli Kronsteena „From Russia with Love” Terrence’a Younga i występu w serialu telewizyjnym „Shogun” (zm. 1992)
1924 – Władysław Polański, polski generał dywizji (zm. 2012)
1928 – Michał Oleksiak, polski żołnierz, uczestnik podziemia antykomunistycznego (zm. 1946)
1929 – Teresa Brzóskiewicz, polska rzeźbiarka
1930 – Ryszard Badowski, polski dziennikarz, pisarz, reporter, publicysta, podróżnikr, autor programów telewizyjnych o tematyce podróżniczej, m.in. „Klub sześciu kontynentów”
1931:
Józef Boniek, polski piłkarz, trener (zm. 2019)
Halina Jabłonowska, polska aktorka
Tadeusz Szczygieł, polski generał
Józef Tischner, katolicki duchowny, filozof, teolog, pisarz; autor m.in. książek „Świat ludzkiej nadziei”, „Etyka Solidarności”, „Myślenie według wartości”, „Nieszczęsny dar wolności” oraz „Historii filozofii po góralsku” (zm. 2000)
Jerzy Tuszewski, polski dziennikarz, reżyser radiowy i teatralny, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych (zm. 2016)
1932 – Andrzej Gazdeczka, polski aktor (zm. 1995)
1933 – Leonard Dobczyński, polski lekkoatleta, płotkarz i sprinter, trener (zm. 2014)
1934:
Henryk Bista, aktor, przez 30 lat związany z Teatrem Wybrzeże w Gdańsku, od 1992 r. występował w Teatrze Współczesnym w Warszawie; znany m.in. z roli Senatora w filmie „Lawa” Tadeusza Konwickiego, sędziego Jaskóły w „Piłkarskim pokerze” Janusza Zaorskiego oraz Bertolda Brechta w telewizyjnej inscenizacji „Opowieści z Hollywoodu” (zm. 1997)
Jacek Korcelli, polski operator filmowy
1935:
Władysław Gwiazda, polski ekonomista, polityk, minister współpracy gospodarczej z zagranicą, wicepremier (zm. 1998)
Andrzej Lewandowski, polski dziennikarz sportowy
1936 – Michał Heller, katolicki duchowny, filozof, teolog, fizyk, kosmolog; laureat Nagrody Templetona, kawaler Orderu Orła Białego, fundator i pomysłodawca Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie; autor kilkudziesięciu książek z zakresu filozofii, teologii, kosmologii, historii nauki
1938 – Karol Parno Gierliński, polski rzeźbiarz, poeta, działacz społeczny (zm. 2015)
1939 – Jacek Bednarski, polski szachista (zm. 2008)
1941:
Andrzej Fogiel, polski aktor, wokalista
Janusz Łunis, polski brydżysta (zm. 2018)
1943 – Jerzy Gryt, polski żużlowiec, trener
1947:
Grzegorz Krzemiński, polski dziennikarz (zm. 2010)
Józef Rusiecki, polski pedagog (zm. 2000)
1948:
Krystyna Ostromęcka, polska siatkarka
Karol Stopa, polski dziennikarz sportowy
1949 – Jerome Listecki, amerykański duchowny katolicki pochodzenia polskiego, arcybiskup Milwaukee
1950 – Zbigniew Leśniak, polski kajakarz górski, trener
1951 – Maciej Zaremba, polsko-szwedzki dziennikarz
1953 – Elżbieta Kozłowska-Świątkowska, polska poetka
1955:
Janina Ochojska, polska działaczka humanitarna, polityk, eurodeputowana
Krzysztof Wójcicki, polski prozaik, eseista, dramaturg (zm. 2013)
1956:
Stanisław Bobak, polski skoczek narciarski (zm. 2010)
Katarzyna Boruń-Jagodzińska, polska poetka, publicystka, tłumaczka
Leszek Czarnobaj, polski polityk, senator RP, wicemarszałek województwa pomorskiego
Anna Śliwińska, polska farmaceutka, działaczka społeczna, poseł na Sejm RP (zm. 2015)
1959 – Tadeusz Lachowicz, polski dziennikarz, publicysta, poeta
1960 – Małgorzata Żak, polska działaczka społeczna
1961 – Stanisław Łakomiec, polski bokser, trener
1962 – Grzegorz Wesołowski, polski piłkarz, trener
1963:
Piotr Majchrzak, polski uczeń, ofiara stanu wojennego (zm. 1982)
Kazik Staszewski, polski muzyk, wokalista, saksofonista, autor tekstów, aranżer, współzałożyciel i członek zespołów: Kult, Kazik na Żywo, El Dupa i Zuch Kazik
1964 – Jan Holender, polski lekkoatleta, chodziarz (zm. 2008)
1965:
Zuzanna Leśniak-Goulais, polska aktorka (zm. 1991)
Jacek Regulski, polski gitarzysta, członek zespołu Kat (zm. 1999)
1966 – Mariusz Puzio, polski hokeista, trener
1967 – Piotr Wawrzyńczak, polski aktor (zm. 2001)
1969 – Grzegorz Miśkiewicz, polski muzyk, kompozytor
1972 – Grzegorz Bachański, polski działacz sportowy
1976 – Tomasz Cielebąk, polski koszykarz
1977:
Dawid Woliński, polski projektant mody
Maciej Żołnowski, polski kompozytor, publicysta
1978 – Marta Wiśniewska, polska piosenkarka, tancerka, aktorka
1980 – Antoni Łazarkiewicz, polski kompozytor, aktor
1981 – Michał Stasiak, polski piłkarz
1982:
Rafał Szombierski, polski żużlowiec
Grzegorz Witkowski, polski działacz harcerski, urzędnik państwowy
1984 – Radosław Miszczak, polski dziennikarz muzyczny, przedsiębiorca
1987 – Karolina Kaczmarek, polska koszykarka
1990 – Dawid Kubacki, polski skoczek narciarski
1991:
Beata Olenderek, polska siatkarka
Jakub Wanacki, polski hokeista
1993:
Mateusz Bochenek, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Maja Krzewicka, polska tenisistka stołowa
1995 – Michael Łuba, polski hokeista, bramkarz
Zmarli 12 marca:
1503 – Marian Lulias, polski duchowny katolicki pochodzenia słowackiego, biskup pomocniczy krakowski (ur. ?)
1572 – Stanisław Górski, polski duchowny katolicki, kanonik płocki i krakowski, historyk (ur. 1497)
1697 – Aleksander Jan Mosiewicz, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1799 – Antoni Popławski, polski pijar, ekonomista, pisarz polityczny, pedagog (ur. 1739)
1809 – Dominik Oesterreicher, polski malarz (ur. 1750)
1846 – Ignacy Szydłowski, polski poeta (ur. 1793)
1865 – Leon Przyłuski, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski w latach 1845–1865 (ur. 1789)
1871 – Leonard Chodźko, polski historyk, geograf, kartograf, archiwista, wydawca, działacz emigracyjny (ur. 1800)
1892 – Feliks Szynalewski, polski malarz, pedagog (ur. 1825)
1894 – August Cieszkowski, polski filozof, polityk (ur. 1814)
1905 – Henryk Kieszkowski, polski ziemianin, polityk (ur. 1821)
1908 – Jan Ludwik Popławski, polski polityk, publicysta, współzałożyciel Ligi Narodowej i Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego (ur. 1854)
1917 – Juliusz Karol Ostrowski, polski hrabia, historyk, prawnik, heraldyk, działacz katolicki, kolekcjoner malarstwa polskiego (ur. 1854)
1922 – Aniela Salawa, polska mistyczka, błogosławiona (ur. 1881)
1924 – Antoni Towiański, polski generał brygady (ur. 1857)
1937 – Antonina Leśniewska, polska farmaceutka (ur. 1866)
1939 – Ignacy Weinfeld, polski adwokat, polityk, kierownik resortu skarbu (ur. 1877)
1943 – Teodor Duracz, polski prawnik, działacz komunistyczny (ur. 1883)
1945 – Bolesław Bujalski, polski geolog (ur. 1888)
1948 – Józef Świeżyński, polski polityk, w 1918 r. mianowany przez Radę Regencyjną premierem Rządu Królestwa Polskiego, w latach 1919–33 prezes Polskiej Macierzy Szkolnej (ur. 1868)
1950 – Zbigniew Gniazdowski, polski reżyser i operator filmowy (ur. 1877)
1951 – Czesław Kuryatto, polski malarz (ur. 1902)
1954:
Wacław Krzyżanowski, polski architekt (ur. 1881)
Bolesław Srocki, polski polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1893)
1956:
Bolesław Bierut, polski polityk; w okresie międzywojennym członek KPP i WKP(b), funkcjonariusz Międzynarodówki Komunistycznej; w latach 1944–1956 członek BP PPR, a następnie PZPR; od 1948 do 1954 r. przewodniczący, później (1954–1956) I sekretarz KC PZPR; prezydent KRN (1944–1947); w latach 1947–1952 prezydent RP; bezpośrednio odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa (ur. 1892)
Wacław Krzywiec, polski komandor porucznik (ur. 1908)
1959 – Zbigniew Chronik, polski skoczek spadochronowy, konstruktor spadochronów, trener Kadry Narodowej Spadochroniarzy (ur. 1925)
1961 – Tadeusz Białkowski, polski aktor, reżyser teatralny, pedagog (ur. 1888)
1983 – Leon Górecki, polski aktor, choreograf, pedagog (ur. 1922)
1985 – Bronisław Zieliński, polski tłumacz (ur. 1914)
1987 – Antoni Szuniewicz, polski organista, kompozytor, dyrygent, pedagog (ur. 1911)
1988 – Mieczysław Kozdruń, polski skoczek narciarski, trener (ur. 1911)
1992 – Zbigniew Belina-Brzozowski, polski pisarz (ur. 1936)
1994 – Anatol Radzinowicz, polski scenograf filmowy (ur. 1911)
1995 – Kazimierz Czyż, polski krytyk muzyczny, muzyk jazzowy (ur. ?)
1996 – Ryszard Wyrobek, polski piłkarz, bramkarz (ur. 1927)
1999 – Władysław Niedoba, polski aktor, scenarzysta, reżyser (ur. 1914)
2002 – Eugeniusz Zadrzyński, polski polityk, minister energetyki (ur. 1915)
2005 – Zbigniew Kuźmiński, polski reżyser i scenarzysta filmowy, autor filmów „Nad Niemnem”, „Między ustami a brzegiem pucharu”, „Agent nr 1” (ur. 1921)
2006:
Zdzisław Bubnicki, polski specjalista automatyki i robotyki (ur. 1938)
Maria Zenowicz-Brandys, polska tłumaczka (ur. 1916)
2008 – Antoni Pospieszalski, eseista, filozof, działacz emigracyjny; żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny; wieloletni redaktor polskiej sekcji BBC (ur. 1912)
2012 – Hipolit Śmierzchalski, polski lekkoatleta, długodystansowiec (ur. 1925)
2013 – Marek Skwarnicki, polski pisarz, felietonista, tłumacz, członek redakcji „Tygodnika Powszechnego” (ur. 1930)
2016:
Piotr Adamczewski, polski dziennikarz, krytyk kulinarny (ur. 1942)
Jan Rodzoń, polski inżynier, działacz sportowy (ur. 1931)
2017:
Anna Skrzydlewska, polska zakonnica, architektka wnętrz, plastyk (ur. 1930)
Kazimierz Wenta, polski pedagog (ur. 1937)
2019 – Leopold Kozłowski, polski pianista, klezmer, kompozytor, dyrygent (ur. 1918)