Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 13 marca:
1515 – Nieudany nocny atak Tatarów na Trembowlę.
1707 – W kościele św. Krzyża w Warszawie po raz pierwszy odśpiewano Gorzkie żale (pod nazwą Snopek Mirry z Ogrodu Gethsemańskiego, albo żałosne gorzkiej męki Syna Bożego rozpamiętywanie).
1813 – Cesarz Rosji Aleksander I Romanow powołał Radę Najwyższą Tymczasową Księstwa Warszawskiego.
1931 – Sejm RP przyjął ustawę znoszącą wszystkie przywileje lub ograniczenia związane z pochodzeniem, narodowością, językiem, rasą lub religią sprzed 1918 roku.
1940 – Akcja T4: w dniach 13-15 marca zostało zamordowanych przez Niemców około 500 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Łodzi.
1942:
Organizacja Małego Sabotażu „Wawer” umieściła na cokole pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie napis: „W odwet za zniszczenie pomnika Kilińskiego zarządzam przedłużenie zimy o 6 tygodni. (-) Mikołaj Kopernik astronom”.
Maciej Aleksy Dawidowski „Alek” z Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” wypisał na murach Muzeum Narodowego w Warszawie wielkimi literami: „Ludu W-wy jam tu. Kiliński Jan”. Pomnik Jana Kilińskiego został przez władze niemieckie zdemontowany i ukryty w muzeum w odwecie za usunięcie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika.
1943 – Niemcy rozpoczęli ostateczną likwidację getta w Krakowie; likwidacja getta zakończyła się 14 marca.
1945 – Operacja pomorska: zwycięstwo 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty w bitwie pod Dziwnówkiem.
1954 – Założono Studencki Teatr Satyryków (STS).
1960 – Włoch Maurizio Pollini został zwycięzcą VI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.
1961 – Założono klub sportowy Moto Jelcz Oława.
1965 – Argentynka Martha Argerich została zwyciężczynią VII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.
1968 – Górnik Zabrze pokonał Manchester United 1:0 w rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie rewanżowym meczu ćwierćfinałowym PEMK. W pierwszym meczu wygrali Anglicy 2:0.
1970 – Premiera filmu Antoniego Krauzego „Monidło”.
2002 – W Warszawie odsłonięto pomnik Tarasa Szewczenki, ukraińskiego poety i malarza.
2003 – Rada Miasta ustanowiła 1 sierpnia Dniem Pamięci Warszawy.
2007 – Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis dotyczący utraty mandatu wójta, burmistrza, prezydenta miasta i radnego w wyniku niezłożenia przez niego w terminie oświadczenia majątkowego jest niezgodny z konstytucją.
Urodzili się 13 marca:
1743 – Seweryn Rzewuski, polski generał, hetman polny koronny, pisarz polityczny, mówca, dramatopisarz, poeta (zm. 1811)
1810 – Marceli Lubomirski, polski książę, polityk emigracyjny (zm. 1865)
1817 – Justus Waśniewski, polski franciszkanin (zm. 1886)
1819 – Józef Skarbek, polski hrabia, ziemianin, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1900)
1834 – Władysław Umiastowski, polski hrabia, ziemianin (zm. 1905)
1845 – Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, polski językoznawca pochodzenia francuskiego, jeden z najwybitniejszych lingwistów świata; w 1922 r. wysunięty przez mniejszości narodowe, jako kandydat w wyborach na prezydenta RP (zm. 1929)
1848:
Bolesław Hieronim Kłopotowski, polski duchowny katolicki, biskup łucko-żytomierski, arcybiskup mohylewski (zm. 1903)
Józef Ożegalski, polski publicysta, pisarz, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1922)
1853 – Antoni Wolszlegier, polski duchowny katolicki i działacz narodowy na Warmii, polityk (zm. 1922)
1859:
Alojzy Bunsch, polski rzeźbiarz, pedagog (zm. 1916)
Tomasz Siemiradzki, polski historyk, działacz polonijny (zm. 1940)
1864 – Zygmunt Toeplitz, polski przemysłowiec pochodzenia żydowskiego (zm. 1934)
1873 – Maryla Wolska, polska poetka okresu Młodej Polski, autorka tomików „Symfonia jesienna”, „Dzbanek malin” (zm. 1930)
1884 – Józef Węgrzyn, polski aktor filmowy i teatralny, reżyser, znany m.in. z filmów „Dziesięciu z Pawiaka”, „Strachy”, „Kościuszko pod Racławicami”, laureat Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury (zm. 1952)
1885 – Henryk Ritterman, polski architekt pochodzenia żydowskiego (zm. 1940)
1893 – Konstanty Drucki-Lubeckii – książę herbu Druck, pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, odznaczony Orderem Virtuti Militari; w kampanii polskiej 1939 r. dowódca Wileńskiej Brygady Kawalerii; więziony w sowieckim obozie w Starobielsku, zamordowany przez NKWD w Charkowie (zm. 1940)
1895 – Roman Wilkosz, polski malarz, projektant, pedagog (zm. 1967)
1896 – Stanisław Daniluk-Daniłowski, polski generał brygady (zm. 1955)
1897:
Teofil Biela, polski działacz narodowy, powstaniec śląski (zm. 1939)
Tadeusz Vetulani, polski biolog, zootechnik (zm. 1952)
1898:
Witold Grabowski, polski prawnik, polityk, minister sprawiedliwości, naczelny prokurator (zm. 1966)
Zygmunt Milli, polski malarz (zm. 1963)
1899:
Edward Gintowt-Dziewiałtowski, polski prawnik (zm. 1965)
Jan Lechoń, polski poeta, eseista, tłumacz, krytyk teatralny i literacki, związany z grupą artystyczną „Skamander” (zm. 1956)
1901 – Józef Kubiak, polski chirurg (zm. 1998)
1903:
Teodor Bensch, polski duchowny katolicki, administrator diecezji gorzowskiej i warmińskiej (zm. 1958)
Józef Edward Dutkiewicz, polski malarz, historyk sztuki, konserwator zabytków (zm. 1968)
1905 – Czesław Lenczowski, polski malarz (zm. 1984)
1907 – Jan Rudelski, polski trener koszykówki (zm. 1999)
1908 – Stefan Majchrowski, polski rotmistrz, pisarz (zm. 1988)
1909 – Lucjan Szenwald, polski działacz komunistyczny, poeta, tłumacz, żołnierz I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, uczestnik bitwy pod Lenino (zm. 1944)
1910 – Ziuta Buczyńska, polska tancerka (zm. 2002)
1911:
Jan Arciszewski, polski polityk emigracyjny (zm. 1996)
Józef Kowalski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
1915:
Józef Gajda, polski ekonomista (zm. 2004)
Marcin Górski, polski generał brygady (zm. 2002)
Jakub Kopowski, polski koszykarz (zm. 1983)
1917 – Stanisław Wróbel, polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2000)
1919 – Zbigniew Tadeusz Wierzbicki, polski socjolog (zm. 2017)
1920:
Ludwik Kalkstein, polski literat, żołnierz konspiracji, agent Gestapo w AK (zm. 1994)
Krystyna Zbijewska, polska dziennikarka, publicystka kulturalna (zm. 2009)
1922:
Józef Szajna, scenograf, reżyser teatralny, scenarzysta, teoretyk teatru, malarz i grafik; więzień niemieckiego obozu Auschwitz, gdzie dwukrotnie trafił do bloku śmierci, i obozu w Buchenwaldzie; doświadczenia obozowe i wojenne obecne są w całej jego twórczości; międzynarodowe uznanie przyniosły mu „Reminiscencje” – niemy spektakl teatralny, poświęcony pomordowanym w czasie niemieckiej okupacji artystom krakowskiej ASP (zm. 2008)
Andrzej Vincenz, polski pisarz, publicysta (zm. 2014)
1923:
Emil Karewicz, polski aktor, niezapomniany Brunner z serialu „Stawka większa niż życie”, Jagiełło z „Krzyżaków” i porucznik „Mądry” z „Kanału”; w czasie II wojny światowej żołnierz 2. Armii WP, z którą przeszedł szlak bojowy do Berlina
Jerzy Miller, polski pisarz, autor tekstów piosenek (zm. 2007)
1924 – Gertruda Szalsza, polska aktorka (zm. 2009)
1925 – Władysław Czajewski, polski muzealnik (zm. 2005)
1926 – Marian Kowalczyk, polski jeździec sportowy (zm. 2017)
1929 – Zbigniew Messner, polski ekonomista, polityk, premier PRL (zm. 2014)
1930 – Antoni Seta, polski hutnik, polityk, poseł na Sejm PRL
1931 – Czesław Banach, polski pedagog
1932:
Zbigniew Madej, polski ekonomista, polityk, wicepremier
Edward Szymkowiak, polski piłkarz, bramkarz Ruchu Chorzów, Gwardii Warszawa i Polonii Bytom, trzykrotny mistrz Polski, 53 razy wystąpił w reprezentacji narodowej (zm. 1990)
1933:
Andrzej Budzanowski, polski fizyk jądrowy (zm. 2011)
Wojciech Jan Śmietana, polski śpiewak operowy (bas), pedagog (zm. 2016)
1934 – Józef Szczypka, polski prozaik, reportażysta (zm. 1988)
1935:
Ludomir Goździkiewicz, polski zootechnik, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2014)
Tadeusz Łabuć, polski konstruktor lotniczy, szybownik (zm. 2007)
1938 – Jerzy Sulikowski, polski pianista, pedagog
1940 – Józef Woroszczak, polski lekarz weterynarii, polityk, poseł na Sejm RP
1942 – Emil Antoniszyn, polski ekonomista
1943 – Jan Komornicki, polski dyplomata, polityk, poseł na Sejm RP
1944 – Krzysztof Hausner, polski piłkarz (zm. 2004)
1946 – Zbigniew Katner, polski pięcioboista nowoczesny, trener
1947:
Jacek Bierezin, polski poeta, działacz opozycji, taternik, współzałożyciel ukazującego się poza cenzurą czasopisma „Puls” (1977–1981) (zm. 1993)
Krystyna Machnicka-Urbańska, polska florecistka, trenerka
Krzysztof Wojciechowski, polski artysta fotograf, kurator sztuki
1950 – Krzysztof Kmieć, polski naukowiec, doktor farmacji, twórca ekslibrisów (zm. 2011)
1954:
Piotr Łazarkiewicz, polski aktor, reżyser, producent i scenarzysta filmowy, reżyser m.in. filmów: „Fala – Jarocin ‘85”, „Kocham kino”, „Pora na czarownice” (zm. 2008)
Marek Stefankiewicz, polski muzyk, kompozytor, pedagog
1955:
Krzysztof Pietraszkiewicz, polski ekonomista, bankowiec
Marek Siwiec, polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm RP, eurodeputowany
1956:
Ewa Ewart, polska dziennikarka, autorka filmów dokumentalnych
Marek Góra, polski ekonomista
Iwona Michałek, polska nauczycielka, polityk, poseł na Sejm RP
1957:
Andrzej Chichłowski, polski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy, dyrektor teatrów
Józef Krzysztof Giza, polski górnik (zm. 1981)
1958:
Ryszard Brejza, polski polityk, samorządowiec, prezydent Inowrocławia
Piotr Lenar, polski operator filmowy
Jan Żaryn, polski historyk, nauczyciel akademicki, polityk, senator RP
1959 – Henryk Litwin, polski historyk, dyplomata
1960:
Natasza Goerke, polska pisarka, eseistka, felietonistka
Marek Kempski, polski związkowiec, polityk, wojewoda śląski
1965 – Krzysztof Grabowski, polski wokalista, członek zespołów Pidżama Porno i Strachy na Lachy
1967:
Tomasz Goehs, polski perkusista, członek zespołów: Turbo i Kult
Anna Mieczkowska, polska samorządowiec, prezydent Kołobrzegu
1968 – Marek Gróbarczyk, polski inżynier, polityk, minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
1970 – Przemysław Bluszcz, polski aktor, wystąpił m.in. w filmach „Skazany na bluesa” i „Operacja Dunaj”
1971:
Magdalena Łobodzińska, polska dziennikarka
Ryszard Staniek, polski piłkarz
Artur Walasek, polski polityk, samorządowiec, wicemarszałek województwa lubelskiego (zm. 2016)
1973:
Piotr Adamczyk, polski samorządowiec, przedsiębiorca i pedagog, wicemarszałek województwa łódzkiego
Piotr Prokopiak, polski poeta, prozaik
1974 – Adam Seroczyński, polski kajakarz
1975 – Bartłomiej Wróblewski, polski prawnik, polityk, poseł na Sejm RP
1976 – Łukasz Maciejewski, polski dziennikarz, krytyk filmowy i teatralny
1977:
Iza Kowalewska, polska piosenkarka, autorka tekstów
Krystyna Myszkiewicz, polska poetka
Artur Soboń, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Piotr Drzewiecki, polski medioznawca
1978 – Marcin Gołębiewski, polski muzyk, kompozytor, członek zespołów: Yattering, Vader i Anti-Motivational Syndrome
1979:
Arkadiusz Głowacki, polski piłkarz
Marcin Najman, polski bokser
1980 – Fokus, polski raper, producent muzyczny
1983 – Agnieszka Zabrocka, polska judoczka
1984 – Aleksandra Maciak, polskaj udoczka
1985 – Magdalena Kemnitz, polska wioślarka
1988 – Bartosz Bochno, polski koszykarz
1992 – Ewa Mielnicka, polska modelka, zwyciężczyni konkursu Miss Polski
1996 – Wojciech Wojdak, polski pływak
Zmarli 13 marca:
1202 – Mieszko III Stary, książę wielkopolski (ur. 1122–1125)
1516 – Władysław II Jagiellończyk, polski królewicz, król Czech i Węgier (ur. 1456)
1616 – Tomasz Drezner, polski prawnik pochodzenia niemieckiego (ur. 1560)
1767 – Maria Józefa Wettyn, królewna polska, księżniczka saska, delfina Francji (ur. 1731)
1779 – Hieronim Wielopolski, polski hrabia, generał major, polityk (ur. 1712)
1802 – Józef Herman Osiński, polski pijar, uczony, tłumacz (ur. 1738)
1813 – Teodor Rudnicki, polski podpułkownik piechoty (ur. 1790)
1819 – Ksawery Działyński, polski polityk (ur. 1756)
1827 – Rudolf Dołasiński, polski lekarz wojskowy, wykładowca (ur. 1768)
1832:
Jan Neygart, polski polityk, prezydent Włocławka (ur. ?)
Aleksander Orłowski, polski malarz, grafik, rysownik (ur. 1777)
1862 – Julian Roman Lubieniecki, polski pszczelarz (ur. 1802)
1877 – Wojciech Stępek, polski duchowny katolicki, polityk (ur. 1809)
1881 – Ignacy Hryniewiecki, polski konspirator, rewolucjonista, zamachowiec (ur. 1855)
1884 – Aleksander Lesser, polski malarz, krytyk sztuki pochodzenia żydowskiego (ur. 1814)
1900 – Józef Kenig, polski dziennikarz (ur. 1821)
1913 – Walery Przyborowski, polski pisarz, autor powieści historycznych m.in. „Bitwa pod Raszynem”, „Szwedzi w Warszawie”; uczestnik Powstania Styczniowego (ur. 1845)
1919 – Bogumił Labusz, polski rolnik, działacz narodowy na Mazurach (ur. 1860)
1925 – Zygmunt Jastrzębski, polski bankowiec, polityk, minister skarbu (ur. 1875)
1938 – Clarence Darrow, polski prawnik, agnostyk (ur. 1857)
1945:
Ewelina Nowak, polska sanitariuszka, szeregowiec (ur. 1925)
Kazimierz Prószyński, polski wynalazca, konstruktor pionierskich aparatów kinematograficznych (ur. 1875)
1947 – Józef Pollak, polski pisarz, pedagog (ur. 1882)
1953 – Jan Stanisław Jankowski, polski polityk, minister pracy i opieki społecznej, wicepremier i Delegat Rządu RP na Kraj (1943–1945); aresztowany w marcu 1945 r. przez NKWD; sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego (ur. 1882)
1954 – Ludomir Michał Rogowski, polski kompozytor, dyrygent (ur. 1881)
1963 – Bolesław Hryniewiecki, botanik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, współzałożyciel i wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Botanicznego, dyrektor Ogrodu Botanicznego UW
1969 – Walerian Żak, polski major pilot (ur. 1921)
1974 – Telesfor Kuczko, polski generał, inżynier (ur. 1920)
1982 – Józef Kuczyński, polski duchowny katolicki (ur. 1904)
1988 – Tomasz Weiss, polski historyk literatury (ur. 1929)
1992 – Irena Netto, polska aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z filmów „Wolne miasto”, „Pożegnania”, „Pigułki dla Aurelii”, „Wspólny pokój”, „Rozstanie” (ur. 1899)
1995:
Mieczysław Balcer, polski piłkarz, lekkoatleta, wieloboista, trener piłkarski (ur. 1906)
Franciszek Gajowniczek, polski więzień obozu Auschwitz (ur. 1901)
1996 – Krzysztof Kieślowski, polski reżyser filmowy, scenarzysta; autor m.in. „Przypadku”, „Dekalogu” i tryptyku „Trzy kolory. Niebieski, Biały, Czerwony”, którego pierwsza część zdobyła Złotego Lwa na festiwalu w Wenecji (1994) (ur. 1941)
2002 – Hubert Wagner, polski siatkarz, wielokrotny reprezentant Polski, trener; prowadzona przez niego drużyna siatkarzy zdobyła w 1974 r. w Meksyku mistrzostwo świata, a dwa lata później złoty medal olimpijski na igrzyskach w Montrealu(ur. 1941)
2008:
Andrzej Kruczyński, polski aktor (ur. 1918)
Grzegorz Łozowski, polski kierownik produkcji filmowej (ur. 1954)
Zbigniew Mikołajewski, polski architekt (ur. 1922)
2009 – Edmond Niemczyk, polsko-francuski malarz (ur. 1933)
2010:
Édouard Kargu, francuski piłkarz pochodzenia polskiego (ur. 1925)
Andrzej Marcinkowski, polski adwokat, polityk (ur. 1929)
2011:
Krzysztof Kmieć, polski naukowiec, doktor farmacji, twórca ekslibrisów (ur. 1950)
Henryk Rochnowski, polski geograf (ur. 1946)
2013:
Elżbieta Kilarska, polska aktorka (ur. 1931)
Ryszard Miernik, polski poeta, prozaik (ur. 1929)
Władysław Stachurski, polski piłkarz, trener (ur. 1945)
2014:
Jerzy Hausleber, polski lekkoatleta, chodziarz (ur. 1930)
Janusz Zabłocki, polski dziennikarz, publicysta, polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1926)
2015 – Jan Niewiński, polski żołnierz AK, pułkownik MSW, działacz społeczny (ur. 1920)
2019:
Zofia Czerwińska, polska aktorka, znana między innymi z filmów Stanisława Barei, ról teatralnych, spektakli Teatru Telewizji i seriali „Czterdziestolatek”, „Czterdziestolatek 20 lat później”, „Alternatywy 4”; łącznie zagrała około 150 ról i epizodów w produkcjach kinowych i telewizyjnych (ur. 1933)
Jerzy Kalibabka, polski przestępca, uwodziciel (ur. 1956)