Wydarzyło się w Polsce 13 sierpnia:
1264 – Lokowano Nowe Miasto w Toruniu.
1698 – Król August II Mocny i car Piotr I Wielki zawarli w Rawie Ruskiej sojusz wojskowy przeciwko Szwecji.
1769 – Konfederacja barska: stoczono bitwę pod Pobitnem.
1772 – Konfederacja barska: wojska rosyjskie zdobyły Jasną Górę. Zdarzenie to jest przyjmowane za koniec walk.
1911 – Pilot Michał Scipio del Campo jako pierwszy Polak wykonał na samolocie Etrich Taube lot nad Warszawą.
1915 – I wojna światowa: wojska niemieckie zajęły Białystok.
1920 – Wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona pod dowództwem marszałka Michaiła Tuchaczewskiego uderzyła na Warszawę.
1923 – Do budowanego portu w Gdyni zawinął pierwszy statek oceaniczny – SS Kentucky pod banderą francuską.
1930 – Utworzono archidiecezję wrocławską.
1935 – W związku z podjęciem decyzji o budowie kolejki linowej na Kasprowy Wierch w Tatrach, cała ówczesna Państwowa Rada Ochrony Przyrody z prof. Władysławem Szaferem na czele podała się do dymisji.
1940 – W Apolonce koło Częstochowy Niemcy rozstrzelali 91 Polaków.
1942 – W lesie koło wsi Tylawa Niemcy rozstrzelali 500 Żydów z Dukli, Jaślisk i Rymanowa.
1944:
13. dzień powstania warszawskiego:
- eksplozja „czołgu-pułapki” na ulicy Kilińskiego, która zabiła około 300 cywilów i powstańców;
- Niemcy zamknęli pierścień wokół Starego Miasta, zajęli Stawki;
- w kinie Palladium przy ul. Złotej odbył się pierwszy pokaz kroniki filmowej „Warszawa walczy".
Niemcy dokonali pacyfikacji podkieleckiej wsi Skorzeszyce.
1989 – W Warszawie zakończył się międzynarodowy kongres Świadków Jehowy „Prawdziwa pobożność”.
1991 – Rozpoczął się II etap IV pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski.
2007 – Prezydent Lech Kaczyński odwołał na wniosek premiera Jarosława Kaczyńskiego ministrów z Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony RP.
Urodzili się 13 sierpnia:
1662 – Łukasz Jacek Czermiński, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski (zm. 1717)
1711 – Jacek Ogrodzki, polski szlachcic, polityk (zm. 1780)
1750 – Ksawery Karnicki, polski podróżnik, wielorybnik (zm. 1801)
1755 – Hipolit Lemański, polski urzędnik sądowy, archiwista (zm. ok. 1800)
1800 – Jan Michał Marszewski, polski duchowny katolicki, biskup kujawsko-kaliski (zm. 1867)
1807 – Lucjan Siemieński, polski prozaik, poeta, krytyk literacki, tłumacz, członek założyciel Akademii Umiejętności w Krakowie, uczestnik Powstania Listopadowego (zm. 1877)
1824 – Paweł Stalmach, polski duchowny ewangelicki, publicysta, dziennikarz, działacz społeczny (zm. 1891)
1831 – Emma Ostaszewska, polska pianistka, działaczka społeczna (zm. 1912)
1834 – Ludwik Kurella, polski malarz (zm. 1902)
1858 – Ludwik Stasiak, polski malarz, rysownik, dziennikarz, historyk sztuki, wydawca (zm. 1924)
1871 – Piotr Milewski, polski dyrygent, kompozytor (zm. 1947)
1873 – Józef Haller, polski generał; dowódca II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji; w wojnie polsko-bolszewickiej członek Rady Obrony Państwa oraz Generalny Inspektor Armii Ochotniczej; podczas zamachu majowego stanął po stronie rządu, kierując działaniami w Wielkopolsce i na Pomorzu; współtwórca antyrządowego „Frontu Morges” (1936); w czasie II wojny światowej minister rządu RP na uchodźstwie (zm. 1960)
1876 – Stanisław Kubski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
1878 – Józef Mamica, polski duchowny luterański, kapelan wojskowy (zm. 1940)
1894 – Stefan Stefanowski, polski przodownik policji (zm. 1940)
1898 – Stefan Śliwa, polski piłkarz (zm. 1964)
1899 – Ludwik Schneider, polski piłkarz (zm. 1972?)
1900 – Stanisław Dunajewski, polski porucznik piechoty, krajoznawca, regionalista (zm. 1985)
1901 – Antoni Deryng, polski prawnik (zm. 1978)
1902 – Waldemar Babinicz, polski pisarz, pedagog, publicysta, etnograf, regionalista (zm. 1969)
1904 – Wacław Tułodziecki, polski pedagog, polityk, minister oświaty (zm. 1985)
1908 – Andrzej Wolica, polski pisarz (zm. 1940)
1912:
Irena Cichowska, polska malarka (zm. 2000)
Marian Jaworski, polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1967)
Jerzy Hipolit Palusiński, polski kapitan pilot (zm. 1984)
Witold Tomassi, polski chemik, fizyk, żołnierz AK (zm. 1997)
1915 – Lech Zygmunt Makowiecki, polski geofizyk (zm. 1983)
1920:
Gerard Górnicki, polski pisarz, publicysta, felietonista (zm. 2008)
Ludwik Maceczek, polski historyk, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1999)
1922 – Jan Szymborski, polski duchowny katolicki, prałat, egzorcysta archidiecezji warszawskiej (zm. 2016)
1924:
Marian Kulczycki, polski psycholog, wykładowca akademicki (zm. 1995)
Stefan Małecki, polski grafik (zm. 2012)
1929:
Augustyn Bloch, polski kompozytor, organista (zm. 2006)
Danuta Kłopocka, polska aktorka (zm. 2013)
Mieczysław Waśkowski, polski reżyser filmowy (zm. 2001)
1930:
Ludwik Kasprzyk, polski inżynier budownictwa, działacz społeczny i kulturalny (zm. 2012)
Władysława Papis, polska tercjarka franciszkańska, krawcowa (zm. 2016)
1932 – Andrzej Pietsch, polski artysta grafik, taternik, alpinista (zm. 2010)
1933:
Maria Dańkowska, polska dziennikarka, autorka literatury młodzieżowej (zm. 1991)
Rosław Szaybo, polski fotograf, grafik, projektant okładek płyt i książek (zm. 2019)
1934 – Stanisław Widłak, polski językoznawca (zm. 2017)
1935:
Bolesław Abart, polski aktor
Tadeusz Rostkowski, polski ślusarz, polityk, poseł na Sejm PRL
1937 – Bronisława Sokołowska, polska technik włókiennik, polityk, poseł na Sejm PRL
1938:
Marian Bartmiński, polski brydżysta, sędzia piłkarski (zm. 2010)
Andrzej Jaroszewski, polski dziennikarz muzyczny, konferansjer, popularyzator muzyki jazzowej (zm. 2003)
Piotr Marczewski, polski kompozytor, pianista, dyrygent
1941 – Krystyna Chmielewska, polska aktorka (zm. 1998)
1944 – Divina Galica, brytyjska narciarka alpejska, uczestniczka wyścigów samochodowych pochodzenia polskiego
1945:
Sławoj Leszek Głódź, polski duchowny katolicki, biskup polowy Wojska Polskiego, biskup warszawsko-praski, arcybiskup metropolita gdański
Aleksander Klima, polski biathlonista, biegacz narciarski
1946:
Jan Hencz, polski aktor (zm. 2010)
Krzysztof Radosław Mazurski, polski geograf, działacz społeczny (zm. 2016)
Stefan Melak, polski dziennikarz, działacz niepodległościowy okresu PRL, przewodniczący Komitetu Katyńskiego; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem (zm. 2010)
1947 – Bernard Lammek, polski chemik, nauczyciel akademicki
1949:
Ryszard Czarny, polski polityk, minster edukacji narodowej
Jan Monkiewicz, polski ekonomista, urzędnik państwowy
Tadeusz Mytnik, polski kolarz szosowy i torowy, dwukrotny mistrz świata w wyścigu drużynowym (1973, 1975) oraz srebrny medalista w tej samej konkurencji na igrzyskach olimpijskich w Montrealu (1976); wielokrotny mistrz Polski; zwycięzca Tour de Pologne (1975)
1950:
Zbigniew Drzymała, polski przedsiębiorca
Krzysztof Kolberger, polski aktor, reżyser teatralny, interpretator poezji; znany z wielu kreacji filmowych, m.in. w „Kontrakcie” Krzysztofa Zanussiego, „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” Janusza Majewskiego, „Kuchni polskiej” Jacka Bromskiego oraz „Panu Tadeuszu” Andrzeja Wajdy, gdzie zagrał Adama Mickiewicza (zm. 2011)
Alicja Matracka-Kościelny, polska muzykolog, muzealnik
1952 – Bronisław Korfanty, polski ekonomista, polityk, senator RP
1953 – Bogdan Łoszewski, polski dziennikarz, reżyser filmów dokumentalnych
1956 – Marian Woronin, polski lekkoatleta, sprinter, wicemistrz olimpijski z Moskwy (1980) i rekordzista Europy w biegu na 100 m.
1957 – Adam Koczwara, polski piłkarz (zm. 2020)
1959 – Maciej Grabowski, polski ekonomista, polityk, minister środowiska
1960:
Lidia Bierka, polska lekkoatletka, wieloboistka
Janusz Kurtyka, polski historyk, działacz opozycji niepodległościowej, prezes Instytutu Pamięci Narodowej w latach 2005–2010; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem (zm. 2010)
Grażyna Molik, polska lekkoatletka, sprinterka
Beata Zdanowska, polska lekkoatletka, wieloboistka
1961 – Marianna Biskup, polska lekkoatletka (zm. 2015)
1963 – Józef Wandzik, polski piłkarz, bramkarz
1965 – Małgorzata Baczyńska, polska projektantka mody
1967:
Robert Godek, polski samorządowiec, starosta strzyżowski, wicewojewoda podkarpacki
Barbara Makowska, polska siatkarka
1968:
Tomasz Kucharzewski, polski karateka, kick-boxer (zm. 2008)
Beata Maciejewska, polska działaczka społeczna, polityk, poseł na Sejm RP
1970 – Piotr Gembarowski, polski dziennikarz i prezenter telewizyjny
1971 – Katarzyna Herman, polska aktorka
1975 – Szymon Marhwiak Barabach, polski prozaik, poeta
1976 – Magda Sakowska, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
1977 – Michael Klim, australijski pływak pochodzenia polskiego
1979 – Kasia Smutniak, polska modelka, aktorka
1980 – Michał Ignerski, polski koszykarz
1982 – Robert Nowicki, polski historyk i polityk, wiceminister
1987 – Michał Peret, polski piłkarz ręczny
1988:
Sandra Drabik, polska bokserka
Michał Luch, polski szachista
1992 – Alicja Tchórz, polska pływaczka
1997 – Iwan Wasyl, polski koszykarz
1998 – Vanessa Machnicka, polska judoczka
Zmarli 13 sierpnia:
1640 – Wawrzyniec Błaskowicz, polski kupiec, burmistrz Jarosławia (ur. 1596)
1713 – Jan Franciszek Stadnicki, polski szlachcic, polityk (ur. 1656)
1732 – Jan Joachim Tarło, polski duchowny katolicki, biskup kijowski i poznański (ur. 1658)
1775 – Michał Fryderyk Czartoryski, polski książę, polityk (ur. 1696)
1866 – Stanisław Pilat, polski pisarz (ur. 1802)
1902 – Hieronim Derdowski, polski poeta, humorysta, dziennikarz, działacz emigracyjny (ur. 1852)
1907 – Zygmunt Wcisło, polski działacz socjalistyczny (ur. ?)
1908 – Tyburcy Chodźko, polski działacz społeczny, fotograf, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1840)
1920 – Ignacy Radliński, polski religioznawca, filolog klasyczny, historyk, krytyk biblijny (ur. 1843)
1927 – Mieczysław Szczuka, polski artysta plastyk, taternik (ur. 1898)
1929 – Bolesław Namysłowski, polski botanik (ur. 1882)
1931:
Franciszek Teodor Ejsmond, polski malarz (ur. 1859)
Bohdan Szyszkowski, polski chemik (ur. 1873)
1934 – Andrzej Maj, polski polityk (ur. 1869)
1937 – Zygmunt Lewoniewski, radziecki pilot polarny pochodzenia polskiego (ur. 1902)
1938 – Icchak Majer Weisenberg, polski prozaik, dramaturg pochodzenia żydowskiego (ur. 1881)
1944 – Polegli w powstaniu warszawskim:
Stefan de Julien, polski podporucznik, żołnierz AK (ur. 1923)
Marek Długoszowski, polski żołnierz AK (ur. 1924)
Józef Kempa, polski aktor (ur. ?)
Antoni Kocjan, polski konstruktor lotniczy, żołnierz AK (ur. 1902)
Józef Orwid, polski aktor (ur. 1891)
Olgierd Ostkiewicz-Rudnicki, polski żołnierz AK (ur. 1892)
Michał Światopełk-Mirski, polski żołnierz AK (ur. 1926)
Andrzej Zagrodzki, polski żołnierz AK (ur. 1925)
Stanisław Zołociński, polski podchorąży, żołnierz AK (ur. 1922)
1944 – Tadeusz Konczyński, polski poeta, scenarzysta, dramaturg (ur. 1875)
1952 – Wilhelm Hosenfeld, oficer Wehrmachtu, odznaczony pośmiertnie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata m.in. za uratowanie podczas wojny ukrywającego się w gruzach Warszawy pianisty Władysława Szpilmana. (ur. 1895)
1953 – Ryszard Ordyński, polski reżyser teatralny i filmowy, scenarzysta; autor m.in. filmów „Pan Tadeusz” (1928) i „Dziesięciu z Pawiaka” (1931) (ur. 1878)
1967 – Stanisław Sroka, polski polityk, samorządowiec, minister gospodarki komunalnej, prezydent Poznania (ur. 1909)
1974:
Maria Ossowska, polska etyk, teoretyk i socjolog moralności (ur. 1896)
Wiktor Pniewski, polski pułkownik pilot (ur. 1891)
1977 – Antoni Baraniak, polski duchowny katolicki, przed II wojną sekretarz prymasa Polski kard. Augusta Hlonda, po wojnie - prymasa Stefana Wyszyńskiego; od 1951 r. biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńskiej; we wrześniu 1953 r. aresztowany przez władze komunistyczne i poddany brutalnemu śledztwu; po wyjściu na wolność w 1957 r. metropolita poznański (ur. 1904)
1982 – Adam Ważyk, polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz pochodzenia żydowskiego (ur. 1905)
1984:
Mieczysław Cybulski, polski aktor; wystąpił w filmach „Cham”, „Rapsodia Bałtyku”, „Wierna rzeka”, „O czym marzą kobiety” „Ty, co w Ostrej świecisz Bramie” i „Wrzos” (ur. 1903)
Zbigniew Kubikowski, polski pisarz, krytyk literacki (ur. 1929)
1987 – Nina Wilińska, polska aktorka (ur. 1916)
1990:
Zbigniew Dolecki, polski prozaik, poeta, krytyk literacki, filmowy i muzyczny (ur. 1930)
Irena Wiertel, polska dziennikarka (ur. 1931)
1992 – Władysław Rząb, polski malarz, grafik, rzeźbiarz (ur. 1910)
1993 – Andrzej Stockinger, polski aktor teatralny i filmowy, piosenkarz, znany z takich filmów jak „Lata dwudzieste… lata trzydzieste…”, „Lawa”, „Miś” (ur. 1928)
1994 – Zdzisława Bytnarowa, podporucznik Armii Krajowej „Sławka”; w czasie Powstania Warszawskiego kierowała Harcerską Pocztą Polową w Śródmieściu; matka Janka „Rudego”, bohatera „Kamieni na szaniec” (ur. 1901)
1996 – Daniela Makulska, polska aktorka (ur. 1925)
1999 – Maria Krüger, polska pisarka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, m.in. powieści „Godzina pąsowej róży” (ur. 1904)
2005 – Bożena Budzińska, polska pisarka, poetka, krytyk literacki, pedagog (ur. 1957)
2008 – Jan Karoń, polski skrzypek, artysta lutnik (ur. 1919)
2010 – Stanisław Groniecki, polski generał brygady, funkcjonariusz SB (ur. 1926)
2011 – Jerzy Masztaler, polski trener piłkarski (ur. 1946)
2012:
Alicja Bienicewicz, polska aktorka (ur. 1954)
Waldemar Irek, polski duchowny i teolog katolicki (ur. 1957)
2015 – Edward Franciszek Cimek, polski pedagog, działacz społeczny, poeta (ur. 1934)
2016 – Jan Kolasa, polski prawnik (ur. 1926)
2017 – Zofia Garbaczewska-Pawlikowska, polska poetka, malarka (ur. 1922)
2019:
Tadeusz Ludwik Mleczko, polski nauczyciel, polityk, działacz sportowy (ur. 1939)
Halina Piłatówna, polska aktorka (ur. 1925)
Przypisy
