Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 14 grudnia:
1575 – Książę Siedmiogrodu Stefan Batory został ogłoszony królem Polski i wielkim księciem litewskim.
1605 – Król Zygmunt III Waza nadał prawa miejskie Złoczewowi.
1663 – Na krakowskim rynku odbyła się publiczna egzekucja żydowskiego lekarza i aptekarza Matatiasza Calahory, skazanego na karę śmierci za obrazę Matki Boskiej.
1701 – Pod Tryszkami na Żmudzi hetman wielki litewski Grzegorz Antoni Ogiński zaatakował szwedzki obóz króla Karola XII Wittelsbacha, co spowodowało wkroczenie wojsk szwedzkich na Litwę na początku 1702 roku.
1740 – I wojna śląska: wybuchł antyaustriacki bunt we Wrocławiu.
1807 – Ludwik Szymon Gutakowski został mianowany prezesem Rady Stanu i Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego.
1891 – W stoczni w Szczecinie zwodowano pancernik SMS „Weißenburg”.
1902 – Inauguracja zajęć w nowym gmachu Instytutu Politechnicznego im. Mikołaja II w Warszawie.
1922:
Prezydent RP Gabriel Narutowicz przybył do Belwederu, gdzie uroczyście odbył się akt przekazania mu władzy przez Naczelnika Państwa marszałka Polski Józefa Piłsudskiego
Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.
Założono Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania im. Cyryla Ratajskiego.
1923 – Upadł drugi rząd Wincentego Witosa.
1928:
Premiera filmu Przedwiośnie w reżyserii Henryka Szaro.
Zainaugurował działalność Teatr Nowy – scena kameralna Teatru Narodowego w Warszawie.
1929 – W Warszawie odbyła się premiera opery Ijola z muzyką Piotra Rytla, według dramatu Jerzego Żuławskiego pod tym samym tytułem.
1930 – W Łodzi odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki.
1939:
46 osób zostało rozstrzelanych przez Niemców w Palmirach.
W Bydgoszczy założono pierwszy niemiecki teatr w okupowanej Polsce.
W Lesie Winiarskim Niemcy zamordowali 27 mieszkańców Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego.
1942 – W czasie pacyfikacji wsi Komarów-Osada (powiat zamojski) przez oddziały niemieckie i ukraińskie zostało zamordowanych kilkudziesięciu mieszkańców.
1948 – Założono klub piłkarski Górnik Zabrze.
1950:
Czechowice (obecnie Czechowice-Dziedzice) otrzymały prawa miejskie.
Rząd podjął uchwałę o budowie warszawskiego metra.
1957 – W Warszawie rozpoczął się zjazd założycielski TKKF.
1962 – Wystartowała Telewizja Wrocław.
1970 – Grudzień 1970: robotnicy Stoczni Gdańskiej odmówili podjęcia pracy i wielotysięczny tłum przed południem udał się pod siedzibę Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku.
1976 – We Wrocławiu zakończył się I Przegląd Piosenki Aktorskiej.
1981:
W USA oficer wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na dożywocie za wykradzenie dokumentacji dotyczącej amerykańskiej obronności, m.in. systemów radarowych myśliwców F-16, bombowca strategicznego Rockwell B-1, systemu sonarowego dla okrętów podwodnych, ulepszonej rakiety ziemia-powietrze Hawk oraz pocisków rakietowych Phoenix i Patriot.
W odpowiedzi na wprowadzenie stanu wojennego NSZZ „Solidarność” rozpoczął strajki. Wojsko otoczyło Stocznię Gdańską.
1990 – Sejm RP przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego.
1991 – Przyjęto Kodeks Etyki Lekarskiej.
1993 – Premiera filmu Samowolka w reżyserii Feliksa Falka.
1994 – Utworzono Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
1995 – Premiera filmu Tato w reżyserii Macieja Ślesickiego.
2016 – Sejm RP przyjął ustawę Prawo oświatowe.
Urodzili się 14 grudnia:
1578 – Jerzy Radziwiłł, polski polityk, poseł na Sejm, kasztelan trocki (zm. 1613)
1772 – (lub 15 listopada 1773) Euzebiusz Słowacki, polski historyk i teoretyk literatury, dramaturg, ojciec Juliusza (zm. 1814)
1788 – Piotr Szembek, polski hrabia, generał, uczestnik wojen napoleońskich, generał; podczas Powstania Listopadowego w grudniu 1830 r. gubernator wojskowy Warszawy, następnie dowódca 4. Dywizji Piechoty, walczył m.in. w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską (zm. 1866)
1789 – Maria Szymanowska, polska pianistka, kompozytorka (zm. 1831)
1819 – Adam Sikora, polski poeta (zm. 1871)
1826 – Michał Mycielski, polski szlachcic, jezuita, misjonarz (zm. 1906)
1828 – Ignacy Kaliciński, polski aktor (zm. 1882)
1830 – Izabella Działyńska, polska malarka-amatorka, kolekcjonerka dzieł sztuki (zm. 1899)
1835 – Artur Goebel, polski architekt (zm. 1913)
1846 – Edward Janczewski-Glinka, polski biolog (zm. 1918)
1865 – Seweryn Kłosowski, polski seryjny morderca (zm. 1903)
1878 – Maria Płonowska, polska malarka (zm. 1955)
1888 – Adela Mardosewicz, polska nazaretanka, męczennica, błogosławiona (zm. 1943)
1897 – Stanisław Ostoja-Chrostowski, polski grafik, plastyk (zm. 1947)
1899 – Adam Bień, polski prawnik, polityk, zastępca Delegata Rządu na Kraj (zm. 1998)
1901:
Kazimierz Michałowski, polski archeolog, egiptolog, historyk sztuki; w 1937 roku został kierownikiem pierwszej polskiej ekspedycji badawczej w Egipcie; dzięki wykopaliskom jego zespołu powstała galeria sztuki egipskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie; twórca szkoły archeologii śródziemnomorskiej na UW (zm.1981)
Feliks Stamm, polski bokser, trener, wychowawca kilku pokoleń polskich pięściarzy, m.in. takich mistrzów ringu jak Jerzy Kulej, Józef Grudzień czy Zbigniew Pietrzykowski (zm. 1976)
1902 – Stanisław Jodłowski, polski językoznawca, polonista, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1979)
1903 – Józef Kochman, polski fitopatolog, mikolog (zm. 1995)
1904 – Karol Szafranek, polski pianista, pedagog (zm. 1997)
1906 – Wiktor Trojanowski, polski weterynarz, polityk, minister pracy i opieki społecznej (zm. 1977)
1908:
Julian Groblicki, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy krakowski (zm. 1995)
Eugeniusz Lokajski, polski wszechstronny lekkoatleta, w latach 30. należał do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); ppor. Armii Krajowej ps. Brok; autor ponad 850 fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców; zginął 25 września 1944 r. (zm. 1944)
1909 – Stefania Krupa, polska gimnastyczka (zm. 1981)
1910 – Stefan Szajdak, polski poeta (zm. 2004)
1911 – Jerzy Iwanow-Szajnowicz, polski agronom, harcerz, pływak, uczestnik greckiego ruchu oporu (zm. 1943)
1912 – Adam Bielański, polski chemik (zm. 2016)
1913 – Artur Sandauer, polski pisarz, krytyk literacki, tłumacz, filozof, biblista pochodzenia żydowskiego (zm. 1989)
1914 – Maria Rzepińska, polska historyk sztuki (zm. 1993)
1915 – Franciszek Sowulewski, polski kapral, żołnierz AK i WiN (zm. 1946)
1916 – Władysław Milczarek, polski poeta, prozaik (zm. 1993)
1919:
Mieczysław Klimowicz, polski historyk literatury, polonista (zm. 2008)
Władysław Krajewski, polski filozof (zm. 2006)
Henryk Zielazek, polski hokeista na trawie, trener, działacz sportowy (zm. 2014)
1921:
Edward Głodowski, polski polityk, działacz ludowy, poseł na Sejm PRL (zm. 2002)
Zbigniew Makowski, polski podporucznik pilot (zm. 1943)
Adam Sarapata, polski socjolog (zm. 1999)
1926:
Stanisław Rojek, polski gleboznawca (zm. 2016)
Mieczysław Treutler, polski podporucznik, żołnierz AK (zm. 1944)
1927 – Günter Särchen, niemiecki duchowny katolicki, pedagog społeczny, publicysta, działacz na rzecz pojednania polsko-niemieckiego (zm. 2004)
1928:
Ryszard Łabuś, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1996)
Jean Templin, francuski piłkarz pochodzenia polskiego
1929 – Marian Wiśniowski, polski aktor (zm. 2007)
1931:
Szczepan Grajczyk, polski wioślarz
Jan Stypuła, polski lekarz weterynarii, polityk, senator RP (zm. 2001)
1932 – Czesław Dąbrowski, polski polityk
1933 – Jerzy Trunkwalter, polski dziennikarz (zm. 2007)
1935 – Ryszard Budka, polski piłkarz
1936:
Jan Beszta-Borowski, polski rolnik, polityk, poseł na Sejm RP
Stanisław Nowiński, polski technik agronom, polityk, poseł na Sejm PRL
1938 – Henrijeta Konarkowska-Sokolov, polsko-serbska szachistka
1940 – Teresa Jasztal, polska polityk, poseł na Sejm RP
1943 – Sławoj Ostrowski, polski rzeźbiarz (zm. 2018)
1945 – Andrzej Dudziński, polski rysownik, grafik, malarz, karykaturzysta, fotografik
1946 – Jerzy Panek, polski lekarz, polityk, poseł na Sejm RP
1948:
Janusz Kijowski, polski reżyser filmowy, scenarzysta, producent filmowy, pedagog; autor filmów „Kung-fu”, „Głosy”, „Maskarada”, „Stan strachu” i „Tragarz puchu”
Zbigniew Leraczyk, polski polityk, samorządowiec, prezydent Bielska-Białej, poseł na Sejm RP
Maria Maj, polska aktorka
1949:
Ewa Bugno-Zaleska, polska działaczka społeczno-polityczna (zm. 2005)
Henryk Wieczorek, polski piłkarz
1952 – Andrzej Dzięga, polski duchowny katolicki, biskup sandomierski, arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński
1953 – Zbigniew Kobyliński, polski archeolog
1954:
Ryszard Bogusz, polski polityk, poseł na Sejm RP
Alan Kulwicki, amerykański kierowca wyścigowy pochodzenia polskiego (zm. 1993)
1955 – Jacek Perlin, polski językoznawca, dyplomata
1956 – Wiesław Kmiecik, polski trener łyżwiarstwa szybkiego
1957:
Krzysztof Błaszyk, polski kardiolog
Tadeusz Boruta, polski malarz, krytyk sztuki
Krystyna Czerni, polska krytyk i historyk sztuki
Helmut Dudek, polsko-niemiecki piłkarz (zm. 1994)
1958 – Maciej Frankiewicz, polski działacz polityczny, samorządowy i sportowy (zm. 2009)
1961 – Grzegorz Górski, polski prawnik, adwokat, wykładowca akademicki, samorządowiec, polityk, sędzia Trybunału Stanu
1962 – Jacek Bobrowicz, polski piłkarz, bramkarz
1963 – Joanna Kluzik-Rostkowska, polska dziennikarka, polityk, minister pracy i polityki społecznej, minister edukacji, poseł na Sejm RP
1965 – Piotr Szeligowski, polski karateka, trener
1967 – Ewa Białołęcka, polska pisarka
1968:
Jolanta Fraszyńska, polska aktorka, piosenkarka
Marcin Przybyłek, polski pisarz science fiction
1970:
Bożena Furczyk, polska aktorka, lektorka
Anna Maria Jopek, polska wokalistka, pianistka, kompozytorka, autorka tekstów, producentka muzyczna
1972:
Krzysztof Drzewiecki, polski organista, śpiewak operowy (tenor) (zm. 2006)
Grzegorz Pawelczyk, polski dziennikarz, publicysta, scenarzysta
1973:
Waldemar Goszcz, polski model, piosenkarz, aktor (zm. 2003)
Tomasz Radzinski, kanadyjski piłkarz pochodzenia polskiego
Sabina Włodek, polska piłkarka ręczna
1974 – Bartłomiej Kałużny, polski okulista
1975 – Krzysztof Kłosowski, polski przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm RP
1977:
Marcin Gwóźdź, polski inżynier, samorządowiec, polityk, wicemarszałek województwa dolnośląskiego, poseł na Sejm RP
Michał Szczerba, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
1979 – Mariusz Wach, polski bokser
1980 – Marika, polska piosenkarka, autorka tekstów, dziennikarka radiowa
1981 – Ewelina Kopic, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
1983:
Maja Kraft, polska piosenkarka
Barbara Siemieniuk, polska judoczka
1984 – Honorata Witańska, polska aktorka
1985 – Jakub Błaszczykowski, polski piłkarz
1989:
Damian Boruch, polski siatkarz
Adam Sobczak, polski wioślarz
1993 – Paula Kruk, polska saneczkarka i skeletonistka
1995 – Paweł Halaba, polski siatkarz
Zmarli 14 grudnia:
1663 – Matatiasz Calahora, polski lekarz, aptekarz pochodzenia żydowskiego (ur. ?)
1683 – Dominik Potocki, polski szlachcic, polityk (ur. 1646)
1761 – Marcin Walewski, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1802 – Józef Potocki, polski hrabia, polityk (ur. 1735)
1850 – Wawrzyniec Andrzej Soświński, polski prawnik (ur. 1799)
1871 – Adam Sikora, polski poeta (ur. 1819)
1883 – Ludwik Nabielak, polski poeta, krytyk literacki, historyk, inżynier górnictwa, polityk (ur. 1804)
1886:
Antoni Łuszczkiewicz, polski architekt, budowniczy (ur. 1838)
Antoni Rutkowski, polski kompozytor i pianista (ur. 1859)
1902 – Agnieszka Jałbrzykowska, polska pedagog (ur. 1818)
1905 – Arnold Drygas, polski lekarz, podróżnik (ur. 1876)
1906 – Arnold Drygas, polski lekarz, podróżnik (ur. 1876)
1907 – Karol Kościuszko-Waluszyński, polski archeolog (ur. 1847)
1914 – Edward Wende, polski księgarz, wydawca (ur. 1830)
1915 – Maciej Jakubowski, polski pediatra (ur. 1837)
1918 – Michał Alfred Godlewski, polski malarz (ur. 1838)
1925 – Ksawery Prauss, polski polityk, minister wyznań religijnych i oświecenia narodowego (ur. 1874)
1930 – Ignacy Drexler, polski architekt, urbanista (ur. 1878)
1934 – Napoleon Louis-Wawel, polski wiceadmirał (ur. 1861)
1939 – Aleksander Dubiski, polski lekarz, działacz społeczny, polityk (ur. 1886)
1942 – Antoni Kasztelan, polski oficer kontrwywiadu (ur. 1896)
1948:
Jerzy Broński, polski pułkownik (ur. 1906)
Stefan Długołęcki, polski podpułkownik (ur. 1906)
1950 – Zenobiusz Rugiewicz, polski urzędnik państwowy (ur. 1864)
1958:
Antoni Gałecki, polski piłkarz (ur. 1906)
Władysław Kowalski, polski pisarz, publicysta, polityk, minister kultury i sztuki, marszałek Sejmu Ustawodawczego (ur. 1894)
1965 – Marian Markiewicz, polski żołnierz, piłkarz (ur. 1895)
1966 – Adam Fiut, polski aktor (ur. 1933)
1967 – Zdzisław Hierowski, polski krytyk i historyk literatury (ur. 1911)
1968 – Mieczysław Janikowski, polski malarz, żołnierz (ur. 1912)
1972 – Jan Czechowski, polski polityk, członek PKWN (ur. 1894)
1973 – Stanisław Szczepański, polski malarz, pedagog (ur. 1895)
1975:
Bronisław Brokpolski literat, reżyser, scenarzysta, operator, fotograf, autor tekstów piosenek dla wokalistów, zespołów, a także na potrzeby teatru i filmu. Jest jednym z założycieli ZAKR (ur. 1906)
Stanisława Platówna, polska autorka książek dla młodzieży (ur. 1926)
1978:
Cezary Nowicki, polski generał brygady (ur. 1906)
Jadwiga Pająk, polska polityk emigracyjna, wiceminister (ur. ?)
1986 – Piotr Mynarski, polski podporucznik artylerii, pilot szybowcowy, instruktor (ur. 1908)
1990 – Krystyna Pac-Gajewska, polska poetka, autorka tekstów piosenek (ur. 1928)
1991:
Maria Jurkowska, polska dziennikarka radiowa, propagatorka bluesa i jazzu (ur. 1938)
Maria Piwońska, polska historyk, pedagog (ur. 1908)
1996 – Bogodar Winid, polski geograf, kartograf, afrykanista (ur. 1922)
2000 – Jacek Sienicki, polski malarz (ur. 1928)
2001 – Antoni Woryna, polski żużlowiec (ur. 1941)
2007 – Aleksander Maciejewski, polski aktor (ur. 1955)
2009 – Paweł Ambrożewicz, polski ekonomista, chemik, nauczyciel akademicki i harcmistrz (ur. 1929)
2010 – Roman Hurkowski, polski dziennikarz sportowy (ur. 1949)
2013 – Stanisław Flieger, polski anatom i neuroanatom zwierząt (ur. 1936)
Przypisy