Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 15 maja:
1306 – Rozbicie dzielnicowe: książę Władysław Łokietek zajął Wawel, jednak sam Kraków pozostał wierny Czechom. Dopiero po śmierci króla Wacława III (4 sierpnia tego roku) poddał się Łokietkowi.
1414 – Został wydany przez kapitułę włocławską (właściciela Łodzi) przywilej lokacyjny, uznający mieszkańców wsi za mieszczan. Jednocześnie zwrócono się do króla z prośbą o przywilej monarszy i uznanie Łodzi za miasto pod względem prawno-ustrojowym.
1615 – Papież Paweł V potwierdził fundację klasztoru klarysek w Bydgoszczy i mianował Zofię Smoszewską ich pierwszą przełożoną.
1669 – Został zawarty układ między hetmanem Janem Sobieskim, prymasem Mikołajem Prażmowskim, kanclerzem wielkim litewskim Krzysztofem Zygmuntem Pacem i podskarbim wielkim koronnym Janem Andrzejem Morsztynem o popieraniu kandydatury Ludwika Burbona (Wielkiego Kondeusza) do korony polskiej, jako następcy Jana Kazimierza, który abdykował we wrześniu 1668 roku.
1684 – Marcjan Aleksander Ogiński został kanclerzem wielkim litewskim.
1807 – IV koalicja antyfrancuska:
Podczas oblężenia Gdańska wojska polsko-francuskie odparły odsiecz rosyjską pod dowództwem gen. mjra Nikołaja Kamieńskiego.
Zwycięstwo polskich ułanów z Legii Polsko-Włoskiej nad wojskiem pruskim w bitwie pod Strugą koło Wałbrzycha.
1809 – Wojna polsko-austriacka: nieudany austriacki atak na Toruń.
1815 – Antoni Henryk Radziwiłł został mianowany pierwszym i jedynym księciem-namiestnikiem autonomicznego Wielkiego Księstwa Poznańskiego.
1834 – Rozwiązał się Komitet Narodowy Polski i Ziem Zabranych.
1836 – Ostatnie widoczne dotychczas nad Polską obrączkowe zaćmienie słońca.
1863 – Powstanie styczniowe: w Płocku został rozstrzelany przez Rosjan gen. Zygmunt Padlewski, członek Komitetu Centralnego Narodowego, naczelnik warszawskiej organizacji miejskiej oraz Powstania w guberni płockiej.
1878 – Angielski inżynier William Lindley przedłożył władzom Warszawy projekt sieci wodociągowej.
1890 – W wyniku wywrócenia łodzi na przeprawie przez Odrę między Sławikowem a Turzem koło Raciborza utonęły 43 osoby (42 dziewczęta i młode kobiety oraz 12-letni chłopiec), wracające z kościoła w Sławikowie.
1909 – W Krakowie założono Akademicki Związek Sportowy.
1911 – W Poznaniu rozpoczęła się Wystawa Wschodnioniemiecka.
1922 – W Genewie podpisana została tzw. konwencja górnośląska pomiędzy Polską a Niemcami.
1923 – W Krakowie dokonano zamachu bombowego na budynek redakcji żydowskiego, wydawanego w języku polskim „Nowego Dziennika”.
1926 – Przewrót majowy: po ustąpieniu ze stanowisk prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i premiera Wincentego Witosa obowiązki prezydenta przejął marszałek Sejmu Maciej Rataj, a nowym premierem został Kazimierz Bartel.
1932 – W Piotrkowie Trybunalskim rozpoczął obrady III Zjazd Organizacji Młodzieży Towarzystwa Robotniczego.
1936 – Gen. Felicjan Sławoj Składkowski objął funkcję premiera i ministra spraw wewnętrznych; na stanowisku tym zasiadał do końca września 1939 r., będąc tym samym szefem najdłużej urzędującego gabinetu II RP.
1940 – Heinrich Himmler opracował wstępne wytyczne dotyczące programu rabunku polskich dzieci.
1941 – Heinz Auerswald został mianowany komisarzem warszawskiego getta.
1942 – W Klewaniu na Wołyniu oddziały niemieckie i ukraińskie rozstrzelały wszystkich miejscowych Żydów (ok. 1500 osób).
1950:
Władze komunistyczne zlikwidowały Związek Harcerstwa Polskiego i rozpoczęły tworzenie Organizacji Harcerskiej w ramach ZMP.
Władze komunistyczne aresztowały gen. Mariana Spychalskiego, bliskiego współpracownika Władysława Gomułki.
1951:
Na konferencji prasowej zorganizowanej przez Kongres Wolności Kultury w Paryżu Czesław Miłosz ogłosił decyzję o pozostaniu na emigracji.
Z połączenia Golubia i Dobrzynia powstało miasto Golub-Dobrzyń.
1956 – Stanisław Królak jako pierwszy Polak wygrał kolarski Wyścig Pokoju.
1957 – Ukazało się pierwsze wydanie czasopisma dla dziewcząt „Filipinka”.
1977:
W Nowej Hucie kard. Karol Wojtyła konsekrował kościół p.w. Matki Boskiej Królowej Polski.
W Krakowie po śmierci Stanisława Pyjasa studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego powołali Studencki Komitet Solidarności – pierwszą niezależną organizację studencką w PRL.
1991 – Premiera filmu „Podwójne życie Weroniki” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
1993 – Premiera filmu "Kolejność uczuć" w reżyserii Radosława Piwowarskiego.
1997 – Utworzono Łódzką Specjalną Strefę Ekonomiczną.
2002 – W Sosnowcu odsłonięto pomnik Jana Kiepury.
2006 – Selekcjoner Paweł Janas ogłosił skład reprezentacji Polski na Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w Niemczech.
Urodzili się 15 maja:
1675 – Tadeusz Krusiński, polski jezuita, lekarz, orientalista, archiwista, podróżnik, misjonarz, dyplomata (zm. 1751)
1743 – Onufry Kajetan Szembek, polski duchowny katolicki, biskup płocki, senator Księstwa Warszawskiego (zm. 1808)
1778 – Aleksander Stanisław Potocki, polski hrabia, ziemianin, polityk (zm. 1845)
1783 – Jan Nepomucen Kurowski, polski agronom, pisarz (zm. 1866)
1818:
Bogumił Dawison, polski aktor pochodzenia żydowskiego (zm. 1872)
Feliks Jan Szczęsny Morawski, polski historyk, pisarz, malarz, etnograf (zm. 1898)
1822 – Wanda Malczewska, polska mistyczka, błogosławiona (zm. 1896)
1829 – Józef Rawicz, polski bankier, dyplomata pochodzenia żydowskiego (zm. 1901)
1838 – Hilary Majewski, polski architekt (zm. 1892)
1849 – Zofia Urbanowska, polska pisarka (zm. 1939)
1850 – Jan Beyzym, polski jezuita, misjonarz, błogosławiony (zm. 1912)
1885 – Marian Kukiel, polski generał dywizji, historyk wojskowości, działacz społeczny i polityczny (zm. 1973)
1888 – Józef Ryszkiewicz (syn), polski malarz batalista (zm. 1942)
1889:
Michał Rossler-Moczulski, polski mikrofotograf i makrofotograf naukowy (zm. 1967)
Tadeusz Zwisłocki, polski inżynier chemik (zm. 1929)
1890:
Antoni Antczak, polski dziennikarz, działacz narodowo-demokratyczny, samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP i do KRN, więzień polityczny (zm. 1952)
Aleksander Błażejowski, polski pisarz, dziennikarz (zm. 1940)
Ferdynand Goetel, polski dramaturg, prozaik, publicysta. W 1943 r. w porozumieniu z Delegaturą Rządu RP na Kraj był członkiem delegacji zaproszonej przez władze niemieckie do Katynia (zm. 1960)
Józef Twardzicki, polski ekonomista, bankowiec, polityk, prezydent Bydgoszczy (zm. 1972)
1892 – Zdzisław Józef Czendefu, polski szeregowy pochodzenia chińskiego (zm. ?)
1894:
Marcin Tomaka, polski duchowny katolicki, męczennik, Sługa Boży (zm. 1942)
Feliks Wrobel, polski kompozytor, pedagog, teolog (zm. 1954)
1895:
Ludwik Karaffa-Korbut, polski major piechoty (zm. 1939)
Leon Prauziński, polski malarz, rysownik (zm. 1940)
Feliks Skubiszewski, polski chirurg (zm. 1981)
1898 – Chaim Hanft, polski rzeźbiarz, malarz pochodzenia żydowskiego (zm. 1951)
1900 – Zdzisław Avenarius, polski ziemianin, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1975)
1902:
Feliks Kupniewicz, polski działacz komunistyczny (zm. 1975)
Zygmunt Lewoniewski, rosyjski lotnik pochodzenia polskiego (zm. 1937)
1903:
Wacław Brejter, polski malarz (zm. 1981)
Zenon Kononowicz, polski malarz (zm. 1971)
1906:
Jan Baranowicz, polski poeta, prozaik (zm. 1983)
Bogusław Krawczyk, polski komandor podporucznik (zm. 1941)
Stanisław Turski, polski matematyk, polityk (zm. 1986)
1908 – Olgierd Szlekys, polski malarz, architekt wnętrz, dekorator (zm. 1980)
1909 – Józef Grzybek, polski historyk, dyrygent, organista (zm. 1986)
1914 – Jan Wosiński, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy i administrator apostolski diecezji płockiej (zm. 1996)
1915:
Aniela Bem-Mączewska, polska księgowa, działaczka PTTK (zm. 1985)
Włodzimierz Wnuk, polski pisarz, publicysta (zm. 1992)
1916 – Zofia Turowicz, polska działaczka niepodległościowa, pilotka (zm. 2012)
1917 – Jerzy Duszyński, polski aktor, wielki amant polskiego kina, odtwórca niezapomnianych ról w „Zakazanych piosenkach” i „Skarbie”; wystąpił również w filmach „Awantura o Basię” i „Śmierć prezydenta” (zm. 1978)
1919:
Halina Czengery, polska aktorka (zm. 1981)
Zofia Jarema, polska reżyserka, scenografka, artystka teatru lalek (zm. 2008)
1921 – Leopold Tajner, polski skoczek narciarski (zm. 1993)
1922:
Bernard Bugdoł, polski górnik, przodownik pracy (zm. 2008)
Franciszek Fenikowski, polski pisarz (zm. 1982)
Piotr Guzy, polski pisarz
1925:
Tadeusz Bartosik, polski aktor, dyrektor i kierownik artystyczny Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie; wystąpił m.in. w filmach „Zezowate szczęście”, „Historia współczesna”, a także w serialach „Stawka większa niż życie” i „Doktor Murek” (zm. 1985)
Genowefa Rejman, polska prawnik, polityk (zm. 2011)
1928:
Janusz Galewicz, polski reżyser, scenarzysta, autor sztuk dla dzieci (zm. 2014)
Mieczysław Józefczyk, polski duchowny katolicki, teolog, socjolog religii, historyk (zm. 2019)
1930:
Jerzy Pachlowski, polski pisarz (zm. 2012)
Andrzej Walicki, polski filozof, historyk idei
1931:
Paweł Fuks, polski ekonomista
Wojciech Szuppe, polski siatkarz, trener (zm. 2018)
1934 – Stefan Müller, polski architekt, urbanista, teoretyk architektury (zm. 2018)
1938:
Zofia Grzebisz-Nowicka, polska polityk, poseł na Sejm PRL i RP
Jerzy Jachowicz, polski dziennikarz, publicysta
1939 – Stanisław Dróżdż, polski poeta, artysta sztuk wizualnych (zm. 2009)
1940:
Carlos Bielicki, argentyński szachista pochodzenia polskiego
Tadeusz Łaukajtys, polski alpinista (zm. 2015)
1946:
Georges Bereta, francuski piłkarz pochodzenia polskiego
Henryk Sołkiewicz, polski wiceadmirał
1947:
Jan Stanisław Kiczor, polski poeta (zm. 2018)
Tomasz Tatarczyk, polski malarz (zm. 2010)
1949 – Lech Szymańczyk, polski menedżer, samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
1951:
Dariusz Szpakowski, polski dziennikarz i komentator sportowy
Frank Wilczek, amerykański fizyk pochodzenia polsko-włoskiego, laureat Nagrody Nobla
1952 – Antoni Bonifacy Reimann, polski duchowny katolicki, biskup Wikariatu Apostolskiego Ñuflo de Chávez w Boliwii
1954:
Zofia Badura, polska poetka
Jan Frycz, polski aktor; występował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie i Starym Teatrze, obecnie w zespole Teatru Narodowego w Warszawie; zagrał m.in. w filmach „Pożegnanie jesieni”, „Zwolnieni z życia”, „Dwa księżyce”, „Dama kameliowa”, „Pestka”, „Egoiści”, „Tam i z powrotem”, „Pornografia”, „Pręgi”, „Nigdy w życiu!”, „Komornik”, a także w serialu „Tajemnica twierdzy szyfrów”
Janusz Stokłosa, polski pianista, kompozytor
1955:
Liliana Bardijewska, polska tłumaczka, autorka słuchowisk, krytyk teatralna i literacka
Piotr Mitzner, polski teatrolog, prozaik, eseista, poeta
1956 – Marek Wysocki, polski aktor, reżyser teatralny, kompozytor (zm. 2017)
1958 – Janusz Bargieł, polski samorządowiec, polityk, senator RP
1960 – Zofia Kiełpińska, polska biegaczka narciarska, biathlonistka
1961 – Maciej Próchnicki, polski perkusista, członek zespołu Golden Life (zm. 2004)
1962 – Adam Wendt, polski saksofonista, członek zespołu Walk Away
1964 – Marek Wojaczek, polski sędzia żużlowy
1968 – Andrzej Szymańczak, polski perkusista, członek zespołów Closterkeller i Kult (zm. 1998)
1970:
Robert Dymkowski, polski piłkarz, trener
Milena Kindziuk, polska dziennikarka
1972 – Agnieszka Warchulska, polska aktorka
1974:
Piotr Przydział, polski kolarz szosowy
Rafał Szałajko, polski aktor
1975:
Karolina Adamczyk, polska aktorka
Marek Kałużyński, polski aktor
1976 – Jacek Krzynówek, polski piłkarz
1978 – Krzysztof Ignaczak, polski siatkarz
1980 – O.S.T.R., polski raper
1984 – Piotr Iwanicki, polski tancerz
1987 – Anna Starmach, polska kucharka, baristka
1989 – Marek Wróbel, polski hokeista
1991 – Magdalena Mielnik, polska triathlonistka (zm. 2017)
1995 – Jakub Wolny, polski skoczek narciarski
Zmarli 15 maja:
1639 – Paweł Piotr Tryzna, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1674 – Kazimierz Florian Czartoryski, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (ur. 1620)
1702 – Feliks Kazimierz Potocki, polski dowódca wojskowy, polityki, hetman wielki koronny, zwycięzca w bitwie z Tatarami pod Podhajcami w 1698 r. (ur. 1630)
1727 – Wawrzyniec Drucki-Sokoliński, polski duchowny greckokatolicki, tytularny arcybiskup smoleński (ur. 1681)
1765 – Walenty Żebrowski, polski bernardyn, malarz, polichromista (ur. ?)
1775 – Stanisław Antoni Burzyński, polski szlachcic, prawnik, polityk (ur. 1701)
1780 – Jacek Ogrodzki, polski polityk (ur. 1711)
1796 – Anton von Leubnitz, saski i polski dyplomata (Ur. 1717)
1831 – Jan Jerzy Wilkxycki, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński (ur. 1763)
1832 – Józef Skrodzki, polski fizyk, zoolog (ur. 1787)
1863 – Zygmunt Padlewski, polski działacz niepodległościowy, generał powstania styczniowego (ur. 1836)
1864:
Ignacy Humnicki, polski dramatopisarz (ur. 1798)
Henryk Małachowski, polski hrabia, uczestnik powstania listopadowego, zesłaniec (ur. 1794)
1876 – Eliza Branicka, polska arystokratka (ur. 1820)
1877 – Kazimierz Woyda, polski polityk, prezydent Warszawy (ur. 1812)
1891 – Jan Aleksander Fredro, polski komediopisarz, pamiętnikarz (ur. 1829)
1896:
Piotr Kobyliński, polski duchowny katolicki, historyk, publicysta, działacz społeczny i niepodległościowy (ur. 1814)
Piotr Szembek, polski hrabia, polityk (ur. 1843)
1900 – Herman Benni, polski pastor ewangelicki, pedagog, redaktor czasopism (ur. 1834)
1904 – Chaim Zelig Słonimski, polski pisarz, matematyk, astronom, wynalazca pochodzenia żydowskiego (ur. 1810)
1905:
Adrian Głębocki, polski malarz, rysownik, litograf, pedagog (ur. 1833)
Adolf Schulz-Evler, polski pianista, kompozytor (ur. 1852 lub 54)
1906 – Ferdynand Kudelka, polski historyk amator (ur. 1842)
1926 – Konstanty Koziełło, polski major obserwator (ur. 1895)
1927:
Zofia Paluchowa, polska modelka (ur. 1899)
Konstantin Wieliczko, rosyjski generał, inżynier wojskowy pochodzenia polskiego (ur. 1856)
1931 – Leon Petrażycki, polski prawnik, filozof, socjolog prawa, etyk, logik (ur. 1867)
1933 – Teobald Orkasiewicz, polski rzeźbiarz (ur. 1878)
1934 – Zbigniew Staniewicz, polski aktor (ur. 1906)
1935 – Kazimierz Malewicz, rosyjski malarz, teoretyk sztuki pochodzenia polskiego (ur. 1879)
1942 – Kacper Ciołkosz, polski działacz socjalistyczny (ur. 1875)
1952 – Tadeusz Breyer, polski rzeźbiarz, medalier (ur. 1874)
1953 – Stefania Zieleńczyk, polska nauczycielka, autorka podręczników szkolnych (ur. 1890)
1964 – Wanda Jarszewska, polska aktorka (ur. 1888)
1969 – Adam Bunsch, polski malarz, dramatopisarz (ur. 1896)
1971 – Maria Mokrzycka, polska śpiewaczka operowa (sopran) (ur. 1882)
1973 – Sylwin Strakacz, polski dziennikarz, kompozytor, dyplomata (ur. 1892)
1974 – Albert Lipczinski, polski malarz, grafik (ur. 1876)
1977 – Janusz Bułhak, polski kompozytor, fotografik (ur. 1906)
1978 – Andrzej Chciuk, polski pisarz i dziennikarz emigracyjny (ur. 1920)
1979 – Paweł Asłanowicz, polski prawnik, kompozytor (ur. 1907)
1982 – Rudolf Krzywiec, polski ceramik, pedagog (ur. 1895)
1983 – Marian Czepiec, polski poeta (ur. 1936)
1984:
Irena Skwierczyńska, polska aktorka (ur. 1897)
Zofia Stulgińska, polska dziennikarka, tłumaczka, pisarka (ur. 1902)
1990:
Jerzy Drzewiecki, polski konstruktor lotniczy, pilot doświadczalny (ur. 1902)
Witold Świadek, polski pilot (ur. 1949)
1993:
Barbara Kosmal, polska aktorka, modelka (ur. 1973)
Wiesław Koszela, polski dziennikarz, publicysta, prozaik, poeta, polityk (ur. 1936)
Andrzej Kuśniewicz, polski prozaik, eseista, poeta; autor „Lekcji martwego języka”, „Króla Obojga Sycylii”, „Mieszanin obyczajowych” (ur. 1904)
1997 – Andrzej Drawicz, polski eseista, krytyk literacki, tłumacz, znawca literatury rosyjskiej i problematyki wschodniej, prezes Komitetu ds. Radia i Telewizji w latach 1989–1991 (ur. 1932)
1998 – Stefan Antosiewicz, polski działacz komunistyczny (ur. 1918)
2001 – Jacek Strzemżalski, polski aktor, krytyk filmowy (ur. 1955)
2010 – Aldona Jawłowska, polska socjolog (ur. 1934)
2011 – Krystyna Dmochowska, polska aktorka (ur. 1956)
2012 – Maria Jezierska-Madziar, polska hydrobiolog, ichtiolog (ur. 1940)
2013 – Tarsycjusz Waszecki, polski duchowny katolicki, franciszkanin, kaznodzieja, pisarz (ur. 1935)
2014 – Jan Mucha, polski żużlowiec (ur. 1941)
2015:
Leonard Spychalski, polski lekkoatleta, skoczek wzwyż (ur. 1926)
Leszek Wajda, polski scenograf filmowy (ur. 1930)
2016 – Aleksandra Jewtuchowicz, polska ekonomistka (ur. 1948)
2018 – Barbara Nawrocka-Dońska, polska pisarka, dziennikarka (ur. 1924)
2019 – Jan Dowgiałło, polski hydrogeolog, dyplomata, ambasador (ur. 1932)
