<<< POWRÓT

Poranna kawa z historią.

Wydarzyło się w Polsce 17 listopada:

1370 – Ludwik Węgierski został królem Polski.
1847 – W Berlinie zakończył się proces wielkopolskich powstańców i działaczy niepodległościowych. Skazano 117 osób, z tego 8 na karę śmierci.
1856 – Odbył się pierwszy pochówek na Starym Cmentarzu Żydowskim we Wrocławiu.
1892 – Założono Polską Partię Socjalistyczną.
1918 – Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał rząd Jędrzeja Moraczewskiego.
1920 – Weszła w życie konstytucja Wolnego Miasta Gdańska.
1923 – Rozpoczęła działalność Transatlantycka Centrala Radiotelegraficzna.
1928 – Odbył się pierwszy zjazd Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego.
1939 – Niemcy zamknęli Katolicki Uniwersytet Lubelski.
1942 – W nocy z 16 na 17 listopada żołnierze AK wykoleili 5 pociągów na liniach Radom-Dęblin-Łuków-Terespol.
1945 – W Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie wystawiono pierwsze przedstawienie w języku polskim.
1972 – Ministerstwo Łączności wydało rozporządzenie o wprowadzeniu od 1 stycznia 1973 roku systemu kodów pocztowych.
1975 – Premiera filmu wojennego Opadły liście z drzew w reżyserii Stanisława Różewicza.
1989:
    W Warszawie zdemontowano pomnik Feliksa Dzierżyńskiego, a plac jego imienia przemianowano na Plac Bankowy.
    Wyemitowano ostatnie główne wydanie Dziennika Telewizyjnego.
1997 – Premiera komedii sensacyjnej Kiler w reżyserii Juliusza Machulskiego.
2000:
    Daniel Olbrychski zniszczył przy użyciu szabli kilka fotosów filmowych podczas ekspozycji pracy Naziści autorstwa Piotra Uklańskiego w galerii „Zachęta” w Warszawie.
    Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie wdrożono system informatyczny WARSET.
    Premiera filmu Daleko od okna w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.
2002 – Tadeusz Mazowiecki wystąpił z Unii Wolności.
2004 – Ksiądz prałat Henryk Jankowski został odwołany z funkcji proboszcza bazyliki św. Brygidy w Gdańsku.
2006 – 4 osoby zginęły, jedna została ranna w katastrofie kolejowej na przejeździe w Gołaszynie (woj. wielkopolskie).
2007 – W ostatnim meczu eliminacyjnym rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie Polska pokonała 2:0 Belgię i zapewniła sobie pierwszy w historii awans do turnieju finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej.
2012 – Janusz Piechociński został wybrany na stanowisko prezesa PSL.

Urodzili się 17 listopada:

1516 – Klemens Janicki, polski poeta nowołaciński, humanista (zm. ok. 1543)
1778 – Marcin Tarnowski, polski pułkownik (zm. 1862)
1813 – Wilhelm Beyer, polski inżynier, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1874)
1818 – Piotr Hoser, polski ogrodnik pochodzenia niemieckiego (zm. 1904)
1824 – Aniela Dembowska, polska publicystka (zm. 1901)
1833 – Lucjan Rydel, polski lekarz okulista (zm. 1895)
1835 – Władysław Dudrewicz, polski chemik (zm. 1872)
1839 – Henryk Stroka, polski pisarz, pedagog, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1896)
1846 – Teofil Ciesielski, polski botanik, pszczelarz, wydawca, redaktor (zm. 1916)
1857 – Aleksander Dębski, polski działacz socjalistyczny, polityk, senator RP (zm. 1935)
1869 – Klemens Szeptycki, polski duchowny greckokatolicki, studyta, męczennik, błogosławiony, polityk (zm. 1951)
1882 – Henryk Raabe, polski zoolog, polityk (zm. 1951)
1888:
    Stanisław Skwarczyński, żołnierz Legionów Polskich, członek POW, generał WP; szef Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN) w latach 1938–1939; we wrześniu 1939 r. dowódca grupy operacyjnej w Armii „Prusy” (zm. 1981)
    Stanisław Darski, polski prawnik, ekonomista, tenisista, polityk, minister żeglugi (zm. 1983)
1892 – Wiktor Biegański, polski aktor, reżyser teatralny i filmowy (zm. 1974)
1894 – Piotr Grzegorczyk, polski bibliograf, biograf (zm. 1968)
1900 – Bolesław Łęczycki, polski rolnik, ogrodnik, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. ?)
1903:
    Józef Kamiński, polsko-izraelski wiolonczelista, kompozytor (zm. 1972)
    Jerzy Walden, polski aktor, reżyser teatralny (zm. 1984)
1904 – Tadeusz Zabłocki, polski prawnik, publicysta (zm. 1997)
1905:
    Mieczysław Tomkiewicz, polski malarz, plakacista (zm. 1982)
    Adam Ważyk, polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz pochodzenia żydowskiego (zm. 1982)
1907:
    Zygmunt Filipowicz, polski ekonomista, działacz katolicki, wykładowca uniwersytecki, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2003)
    Stanisław Sekutowicz, polski zoolog, kapitan pilot (zm. 1944)
1908 – Jerzy Nasierowski, polski prawnik, sędzia, adwokat, działacz Polskiego Państwa Podziemnego, polityk, poseł do KRN (zm. 1953)
1910 – Józef Jankowski, polski pallotyn, męczennik, błogosławiony (zm. 1941)
1912 – Adam Niemiec, polski piłkarz, trener (zm. 1974)
1913 – Aleksander Bardini, polski aktor, reżyser teatralny i filmowy, pedagog (zm. 1995)
1916 – Adolf Pietrasiak, polski podporucznik pilot, as myśliwski (zm. 1943)
1917 – Tadeusz Terlikowski, polski kapitan pilot (zm. 2018)
1920 – Wiesław Śliwiński, polski urzędnik, ekonomista, działacz PTTK (zm. 1990)
1921:
    Zdzisław Siedlewski, polski rzemieślnik, działacz spółdzielczy, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1977)
    Mieczysław Tomaszewski, polski muzykolog (zm. 2019)
1922:
    Witold Gracjan Kawalec, polski rzeźbiarz (zm. 2003)
    Kazimierz Koszutski, polski prozaik, poeta (zm. 1996)
    Ferdynand Solowski, polski aktor, szopkarz (zm. 2016)
    Edward Zawada, polski chemik, polityk (zm. 2006)
1924:
    Włodzimierz Oliwa, polski generał broni, polityk, członek WRON, minister administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska (zm. 1989)
    Zofia Raciborska, polska aktorka (zm. 2004)
1926 – Mieczysław Gogacz, polski filozof
1928 – Adam Witek, polski pilot szybowcowy (zm. 2013)
1929 – Edmund Piszcz, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita warmiński
1930:
    Zofia Gerlach, polska lekarka, pisarka
    Zdzisław Krasiński, polski ekonomista, polityk, minister ds. cen (zm. 2016)
1932:
    Adam Dyczkowski, polski duchowny katolicki, biskup zielonogórsko-gorzowski
    Czesław Wiśniewski, polski polityk, minister kultury i sztuki (zm. 2014)
1936 – Tadeusz Ciesiulewicz, polski malarz, grafik, ceramik (zm. 1997)
1938:
    Andrzej Busza, polski poeta, krytyk literacki
    Elżbieta Malicka, polska lekarz weterynarii (zm. 2009)
1942:
    Anna Seniuk, polska aktorka filmowa i teatralna, pedagog; od 2003 r. związana z Teatrem Narodowym w Warszawie; znana z wielu ról filmowych, zagrała m.in. w „Pannach z Wilka”, „Konopielce” oraz w serialu „Czterdziestolatek”
    Tomasz Wituch, polski historyk, wykładowca akademicki
    Janina Wojtal, polska aktorka
1945:
    Jadwiga Biedrzycka, polska prawnik, polityk, wicemarszałek Sejmu PRL
    Maciej Jankowski, polski działacz związkowy
    Jerzy Kordowicz, polski dziennikarz muzyczny, publicysta, realizator, popularyzator muzyki elektronicznej
    Andrzej Skrzyński, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2011)
    Jan Talar, polski lekarz, nauczyciel akademicki
1946:
    Henryk Cyganik, polski poeta, prozaik, dziennikarz, publicysta, satyryk (zm. 2005)
    Wiesław Rudkowski, polski bokser (zm. 2016)
1947 – Zbigniew Bieliński, polski piłkarz (zm. 2007)
1948 – Stefan Sochański, polski sztangista
1949:
    Jerzy Jachnik, polski przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm RP
    Tadeusz Raczkiewicz, polski rysownik i scenarzysta komiksowy (zm. 2019)
1952 – Roman Ogaza, polski piłkarz (zm. 2006)
1954 – Maciej Grzywaczewski, polski producent filmowy, przedsiębiorca, wydawca
1955:
    Selim Chazbijewicz, polski poeta, publicysta, prezes Związku Tatarów RP
    Roman Ciepiela, polski samorządowiec, prezydent Tarnowa
    Eugeniusz Dryniak, polski duchowny katolicki, działacz opozycji antykomunistycznej (zm. 2019)
    Antoni Niemczak, polski lekkoatleta, maratończyk
1958 – Tomasz Rudomino, polski dziennikarz, krytyk sztuki, publicysta, podróżnik
1960 – Marek Bielecki, polski aktor
1961 – Roman Zimka, polski inżynier samorządowiec, prezydent Krosna
1964:
    Tomasz Błach, polski judoka
    Mirosław Jękot, polski aktor
    Jan Majchrowski, polski prawnik, polityk, wojewoda lubuski
    Krzysztof Warzycha, polski piłkarz, trener
1966 – Tomasz Sapryk, polski aktor
1968 – Igor Ostachowicz, polski pisarz, urzędnik państwowy
1969 – Magdalena Śliwa, polska siatkarka
1971 – Grzegorz Gorczyca, polski pianista
1974 – Bronka Nowicka, polska reżyserka teatralna i telewizyjna, poetka
1975:
    Bernard Maciej Bania, polski aktor
    Kinga Baranowska, polska himalaistka, zdobywczyni ośmiu ośmiotysięczników
    Magdalena Bogdziewicz, polska urzędniczka państwowa, dyplomatka
1977 – Anna Socha, polska judoczka
1978 – Rahim, polski raper, producent muzyczny
1979 – Maciej Iwański, polski komentator sportowy
1980 – Katarzyna Osos, polska prawnik, polityk, wojewoda lubuski, poseł na Sejm RP
1983 – Grzegorz Drojewski, polski aktor
1984:
    Aleksandra Bednarz, polska aktorka
    Aleksandra Rosolska, polska tenisistka
    Przemysław Szymański, polski koszykarz
1985 – Dawid Plizga, polski piłkarz
1986 – Mariusz Kujawski, polski kajakarz
1988:
    Eric Lichaj, amerykański piłkarz pochodzenia polskiego
    Joanna Łochowska, polska sztangistka
1991 – Magdalena Wichrowska, polska pięściarka
1992 – Katarzyna Kawa, polska tenisistka
1993 – Michał Kalinowski, polski hokeista
1996:
    Mateusz Gąsiewski, polski aktor
    Jakub Moryń, polski piłkarz ręczny
1998 – Kacper Grabowski, polski piłkarz ręczny

Zmarli 17 listopada:

1577 – (lub 16 listopada) Jan Herburt, polski prawnik, historyk, humanista, polityk (ur. po 1524)
1651 – Stanisław Baryczka, polski polityk, burmistrz Warszawy, sekretarz królewski (ur. 1581)
1735 – Franciszek Jan Załuski, polski polityk (ur. 1660)
1757:
    Maria Józefa, królowa Polski (ur. 1699)
    Mikołaj Dembowski, polski duchowny katolicki, biskup kamieniecki (ur. ok. 1680)
1735 – Bernardo Belotto, zwany również Canaletto, włoski malarz; w latach 1767–1780 pracował dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, przedstawiciel weneckiego malarstwa wedutowego (ur. 1721)
1825 – Zorian Dołęga-Chodakowski, polski etnograf, archeolog, historyk (ur. 1784)
1827 – Paweł Ksawery Brzostowski, polski duchowny katolicki, pisarz wielki litewski, duchowny referendarz wielki litewski, kanonik wileński, publicysta, tłumacz (ur. 1739)
1830 – Natalia z Potockich Sanguszkowa, polska szlachcianka (ur. 1807)
1834 – Maurycy Gosławski, polski poeta, uczestnik powstania listopadowego (ur. 1802)
1847 – Emilia Kozieradzka, polska śpiewaczka operowa (ur. 1828)
1883 – Leon Strasburger, polski ziemianin, rolnik, sędzia, uczestnik powstania styczniowego pochodzenia niemieckiego (ur. 1845)
1887 – Jan Chełmecki, polski duchowny katolicki, działacz niepodległościowy, polityk (ur. 1816)
1889 – Juliusz Ligoń, polski publicysta, poeta ludowy, działacz społeczny i oświatowy; szykanowany przez władze pruskie za umacnianie polskiej świadomości narodowej na Górnym Śląsku (ur. 1823)
1895 – Hilary Nussbaum, polski publicysta, historyk, działacz społeczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1820)
1899 – Maksymilian Kantecki, polski historyk, pedagog, dziennikarz (ur. 1857)
1900 – Wiktor Godlewski, polski przyrodnik, ornitolog, technik, uczestnik powstania styczniowego, zesłaniec, badacz Bajkału (ur. 1831)
1936 – Kazimierz Mitera, polski malarz, krytyk sztuki (ur. 1897)
1938 – Czesław Jan Kaden, polski aktor, śpiewak, reżyser teatralny (ur. 1885)
1953 – Alfons Emil Gravier, polski architekt (ur. 1871)
1954 – Tadeusz Banachiewicz, polski astronom, geodeta, matematyk (ur. 1882)
1959 – Jerzy Borszewski, polski chirurg (ur. 1915)
1960 – Bogumił Nowotny, polski komandor (ur. 1872)
1962 – Stanisław Mielech, żołnierz Legionów Polskich, piłkarz, trener piłkarski, jeden z założycieli Legii Warszawa (ur. 1894)
1965 – Jan Jerzy Karpiński, polski przyrodnik, entomolog, pisarz, fotografik, pedagog (ur. 1896)
1968 – Antoni Marczyński, polski prawnik, pisarz (ur. 1899)
1970:
    Edward Jabłoński, polski piłkarz (ur. 1919)
    Halina Łuszczewska, polska aktorka, reżyserka teatralna (ur. 1895)
    Wiktor Ziemiński, polski generał dywizji (ur. 1907)
1976 – Władysław Dworakowski, polski polityk, wicepremier (ur. 1908)
1977 – Tadeusz Korpal, polski malarz, pedagog (ur. 1889)
1979 – Barbara Bosak, polska aktorka (ur. 1936)
1981 – Zdzisław Hryniewiecki, polski skoczek narciarski (ur. 1938)
1984 – Henryk Martyna, polski piłkarz (ur. 1907)
1990 – Jadwiga Grodzka, polska pedagog, regionalistka (ur. 1905)
1991 – Mieczysław Mieszczankowski, polski ekonomista marksistowski (ur. 1926)
1998 – Kuba Zaklukiewicz, polski aktor (ur. 1949)
2003 – Zofia Rysiówna, polska aktorka, występowała w teatrach Krakowa, Poznania i Warszawy, grała także w Teatrze Telewizji oraz w wielu filmach, m.in. „Mam tu swój dom”, „Drewniany różaniec” i „Królowa aniołów” (ur. 1920)
2005 – Marek Perepeczko, aktor filmowy i teatralny, odtwórca słynnej roli Janosika w serialu w reż. Jerzego Passendorfera; wystąpił także m.in. w filmach „Wesele” i „Pan Tadeusz” (ur. 1942)
2007:
    Andrzej Biernat, polski lekkoatleta, trener (ur. 1928)
    Józef Lewandowski, polski historyk (ur. 1923)
    Anna Menel, polska malarka (ur. 1920)
2011 – Stanisław Czepielik, polski generał brygady (ur. 1943)
2012 – Henryk Grzybowski, polski piłkarz (ur. 1934)
2014 – Stanisław Majcher, polski piłkarz, bramkarz (ur. 1936)
2016:
    Zenon Czechowski, polski kolarz szosowy (ur. 1946)
    Edward Serednicki, polski działacz kajakarski, uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1922)
2017:
    Georg Brylka, polski polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1929)
    Tadeusz Butler, polski architekt, działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej (ur. 1925)
    Wiesław Wiatrak, polski inżynier, konstruktor, twórca samochodu Beskid (ur. 1933)
2018 – Jan Maciej Dyduch, polski duchowny katolicki, teolog, kanonik Krakowskiej Kapituły Katedralnej (ur. 1940)
2019 – Jacek Kurzawiński, polski siatkarz, trener, dziennikarz sportowy (ur. 1962)