Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 25 maja:
1223 – Ujazd otrzymał prawa miejskie.
1243 – W bitwie pod Suchodołem popierające księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wojska Małopolan i posiłki węgierskie pod wodzą Klemensa z Ruszczy rozbiły wojska Konrada I Mazowieckiego, wspieranego przez hufce Mieszka II Otyłego i Przemysła I.
1455 – Wojna trzynastoletnia: zwycięstwo wojsk polskich nad pruskim pospolitym ruszeniem w bitwie pod Iławą.
1457 – Król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał Gdańskowi tzw. Wielki Przywilej.
1477 – Wit Stwosz rozpoczął w Krakowie pracę nad Ołtarzem Mariackim.
1520 – Wojna polsko-krzyżacka (1519-21): wojska hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Firleja zdobyły zamek krzyżacki w Pokarminie (Brandenburgu). Tego samego dnia pierwsze oddziały koronne dotarły pod Królewiec.
1847 – Wielka powódź w Żorach.
1863 – Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Horkami.
1931 – Powstał Związek Związków Zawodowych.
1940:
Jan Skorobohaty-Jakubowski został tymczasowo Delegatem Rządu na Kraj.
W Wojsławicach w województwie lubelskim oddział SS rozstrzelał 12 Polaków, a 100 zostało wywiezionych do Niemiec.
1942 – 270 Żydów zostało rozstrzelanych w Kiwercach na Wołyniu przez niemieckie SD i żandarmerię oraz policję ukraińską.
1948 – W więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie wykonano wyrok śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim.
1960 – Premiera filmu "Do widzenia, do jutra" w reżyserii Janusza Morgensterna.
1967 – W Rzymie w finałach Mistrzostw Europy w boksie trzej reprezentanci Polski zdobyli złote medale: Józef Grudzień, Ryszard Petek i Hubert Skrzypczak.
1972 – Sejm ratyfikował układ o normalizacji stosunków pomiędzy PRL a RFN z grudnia 1970 r., w którym strona zachodnioniemiecka uznała granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej.
1975 – W Warszawie zakończył się 27. Wyścig Pokoju. Po raz czwarty i ostatni w swej karierze zwyciężył Ryszard Szurkowski.
1979 – Premiera filmu science fiction "Test pilota Pirxa" w reżyserii Marka Piestraka.
1982 – Stan wojenny: w Warszawie funkcjonariusze ZOMO zatrzymali, a następnie postrzelili przy próbie ucieczki, Jana Narożniaka, działacza Międzyzakładowego Robotniczego Komitetu „Solidarność”.
1990 – Polska złożyła w Brukseli oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji w sprawie umowy o stowarzyszeniu z Unią Europejską.
1997 – Odbyło się referendum konstytucyjne: za głosowało 52,71 proc., przeciw 45,89 proc; frekwencja 42,86 proc. Nową Konstytucję Zgromadzenie Narodowe przyjęło 2 kwietnia; po podpisaniu jej przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego weszła w życie 17 października 1997 r.
2006 – Rozpoczęła się podróż apostolska papieża Benedykta XVI do Polski.
2009 – Wystartowało Radio Wnet (jako serwis społecznościowy i radio internetowe).
2014 – Odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego.
Urodzili się 25 maja:
1699 – Anna Leszczyńska, polska królewna (zm. 1717)
1756 – Feliks Radwański, polski architekt (zm. 1826)
1782 – Fryderyk Schütz, polski architekt, budowniczy pochodzenia niemieckiego (zm. 1854)
1811 – Antoni Junosza Gałecki, polski duchowny katolicki, biskup administrator diecezji krakowskiej (zm. 1885)
1816 – Antoni Antałkiewicz, polski duchowny katolicki, polityk (zm. 1893)
1820 – Antoni Bryk, polski chirurg (zm. 1881)
1830 – Władysław Zaborski, polski jezuita, misjonarz, pisarz (zm. 1900)
1865 – Władysław Bandurski, polski duchowny katolicki, bikup pomocniczy lwowski, działacz niepodległościowy, honorowy kapelan I Brygady Legionów Polskich, kapelan sił zbrojnych Litwy Środkowej (zm. 1932)
1867 – Leon Janta-Połczyński, polski ziemianin, polityk (zm. 1961)
1869 – Mojżesz Pikielny, polski przemysłowiec pochodzenia żydowskiego (zm. 1943)
1885 – Stefan Pasławski, polski generał brygady (zm. 1956)
1886 – Stanisław Łempicki, polski uczony, pisarz (zm. 1947)
1889:
Karol Jonscher (młodszy), polski lekarz pediatra (zm. 1955)
Bronisław Komorowski, polski duchowny katolicki, działacz patriotyczny, duszpasterz kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika w Wolnym Mieście Gdańsku; aresztowany przez Niemców we wrześniu 1939 r.; w marcu 1940 r. rozstrzelany w KL Stutthof; beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w 1999 r.(zm. 1940)
1891:
Zygmunt Podhorski, polski generał brygady, komendant Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu (1927–1935); w czasie kampanii 1939 r. dowódca Dywizji Kawalerii „Zaza”, uczestnik bitwy pod Kockiem (zm. 1960)
Mieczysław Świerz, polski taternik (zm. 1929)
1894 – Feliks Szczęsny Kwarta, polski żołnierz, malarz (zm. 1980)
1895:
Antoni Dobiszewski, polski nauczyciel, działacz związkowy i komunistyczny (zm. 1942)
Władysław Segda, polski pułkownik, szablista, brązowy medalista olimpijski z Amsterdamu (1928) i Los Angeles (1932 (zm. 1994)
1901 – Benedykt Jerzy Dorys, polski fotografik (zm. 1990)
1902 – Władysław Wołkowski, polski architekt wnętrz (zm. 1986)
1903 – Michał Tyszkiewicz, polski ziemianin, dyplomata, autor tekstów piosenek (zm. 1974)
1904 – Józef Kuropieska, polski generał broni, uczestnik kampanii polskiej 1939 r.; w latach 1948–1949 zastępca szefa Sztabu Generalnego WP; aresztowany w 1950 r. i oskarżony o próbę obalenia ustroju Polski Ludowej; w 1952 r. skazany na karę śmierci; w 1955 r., po uchyleniu wyroku, wypuszczony na wolność; komendant Akademii Sztabu Generalnego (1964–1968); autor wspomnień (zm. 1998)
1905:
Mieczysław Bekker, polski inżynier, naukowiec (zm. 1989)
Jan Chrzan, polski malarz, wynalazca (zm. 1993)
Bronisław Makowski, polski piłkarz (zm. 1944)
1906:
Ignacy Konstanty, polski nauczyciel, podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (zm. 1972)
Nora Ney, polska aktorka pochodzenia żydowskiego (zm. 2003)
1907 – Stefan Bernadzikiewicz, polski taternik, himalaista, polarnik (zm. 1939)
1908:
Gabriel Brzęk, polski zoolog, historyk nauki (zm. 2002)
Alfred Szczepański, polski taternik (zm. 1954)
1909 – Antoni Rokita, polski zapaśnik (zm. 1963)
1910 – Stanisław Jeute, polski żołnierz podziemia antyhitlerowskiego (zm. 1943)
1915 – Władysław Żesławski, polski dziennikarz radiowy, literat, scenarzysta (zm. 1983)
1916 – Janina Żydanowicz, polska architekt, malarka (zm. 2007)
1917 – Feliks Nawrot, polski żołnierz AK (zm. 1941)
1918:
Janusz Różewicz, polski poeta, podporucznik AK (zm. 1944)
Edward Szuster, polski pisarz, autor widowisk telewizyjnych (zm. 2011)
1920 – Zbigniew Twardy, polski porucznik, żołnierz AK, cichociemny (zm. 1944)
1921 – Mieczysław Albert Krąpiec, polski dominikanin, filozof, tomista, teolog, humanista (zm. 2008)
1922 – Bogodar Winid, polski geograf, kartograf, afrykanista (zm. 1996)
1923:
Józef Zbigniew Polak, polski żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego, architekt, malarz
Konrad Strycharczyk, polski śpiewak operowy (tenor), aktor, żołnierz podziemia niepodległościowego (zm. 2015)
Jan Świdziński, polski malarz, rzeźbiarz, performer, krytyk sztuki, twórca idei sztuki kontekstualnej
1924:
Henryk Hawrylak, polski inżynier mechanik (zm. 2013)
Edward Kowalczyk, polski polityk, poseł na Sejm PRL, minister łączności, wicepremier (zm. 2000)
1926 – Jan Józef Lipski, polski działacz socjalistyczny, krytyk i historyk literatury; żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego; współzałożyciel KOR, działacz NSZZ „Solidarność”, przewodniczący reaktywowanej PPS; senator OKP (zm. 1991)
1927:
Edgar Milewski, polski dziennikarz, publicysta (zm. 1983)
Jan Wapiennik, polski piłkarz (zm. 1990)
1931:
Włodzimierz Denysenko, polski śpiewak operowy (bas-baryton) (zm. 2019)
Krystyna Kersten, polska historyk, badaczka najnowszych dziejów Polski; autorka książek „Polacy, Żydzi, komunizm. Anatomia półprawd 1939–1968”, „Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948” i „Jałta w polskiej perspektywie”(zm. 2008)
Danuta Przeworska-Rolewicz, polska matematyk (zm. 2012)
1932:
Michał Gałkiewicz, polski rysownik, rzeźbiarz (zm. 2020)
Władysław Radwański, polski hokeista, trener (zm. 2013)
1933 – Maria Semczyszak, polska saneczkarka
1934 – Andrzej Bartyński, polski poeta (zm. 2018)
1935:
Wiesław Janicki, polski dziennikarz radiowy, reporter, publicysta (zm. 2013)
Wincenty Kućma, polski rzeźbiarz, medalier, rysownik, projektant wnętrz
1937 – Ewa Cendrowska, polska dziennikarka, autorka filmów dokumentalnych (zm. 2014)
1938 – Paweł Pierściński, polski fotografik (zm. 2017)
1939:
Gabriela Danielewicz, polska dziennikarka, pisarka
Andrzej Jan Szwarc, polski prawnik karnista, nauczyciel akademicki, sędzia Trybunału Stanu
1941 – Sławomir Nowak, polski trener lekkoatletyki
1942 – Łucja Prus, polska piosenkarka, wykonawczyni przebojów „W żółtych płomieniach liści", "Dookoła noc się stała", „Nic dwa razy", „Twój portret" (zm. 2002)
1945 – Michał Wroński, polski prozaik, poeta, dramaturg
1946:
Jan Pająk, polski inżynier, ufolog
Janusz Wegiera, polski dziennikarz, autor tekstów piosenek
1947:
Zbigniew Kośla, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2006)
Jan Kulczycki, polski aktor, reżyser telewizyjny
1948 – Łukasz Korolkiewicz, polski malarz
1949:
Inka Dowlasz, polska reżyserka teatralna, scenarzystka, psycholog, wykładowca akademicki
Michał Kurc, polski fotografik
1950:
Zbigniew Pianowski, polski archeolog
Halina Rozpondek, polska polityk, samorządowiec, prezydent Częstochowy, poseł na Sejm RP
Hanna Szmalenberg, polska architekt
1951:
Janusz Mikulicz, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2015)
Roman Paszke, polski żeglarz, kapitan jachtowy, konstruktor
1952 – Gabriela Kownacka, polska aktorka, występowała m.in. w warszawskich teatrach Kwadrat, Współczesny, Studio i Teatrze Narodowym; odtwórczyni roli Anity w komedii muzycznej „Hallo Szpicbródka”, telewizyjnej publiczności znana jako Anka z serialu „Rodzina zastępcza” (zm. 2010)
1954:
Eugeniusz Błaszak, polski żużlowiec
Leszek Kosedowski, polski bokser
Grzegorz Łozowski, polski kierownik produkcji filmowej (zm. 2008)
1956 – Konrad Szołajski, polski reżyser i scenarzysta filmowy
1957 – Agata Tuszyńska, polska pisarka, poetka, reportażystka
1958:
Aldona Młyńczak, polska architekt, polityk, poseł na Sejm RP
Tadeusz Wallas, polski politolog
1960:
Majka Jeżowska, polska piosenkarka, kompozytorka
Czesław Renkiewicz, polski samorządowiec, prezydent Suwałk
Marcin Wilk, polski skoczek spadochronowy
1961 – Robert Brylewski, polski wokalista, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, członek zespołów: Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael i Armia (zm. 2018)
1962 – Małgorzata Burzyńska-Keller, polska reżyserka, scenarzystka, dziennikarka
1963:
Jacek Stryczek, polski duchowny katolicki
Adam Zalewski, polski kompozytor, autor tekstów, perkusista, gitarzysta, członek zespołów Zwłoki i Sedes (zm. 1997)
1964 – Robert Moszyński, polski chemik
1972 – Piotr Stokowiec, polski piłkarz, trener
1973:
Wojciech Kamiński, polski aktor kabaretowy
Tomasz Smokowski, polski komentator sportowy
Tomasz Zdebel, polski piłkarz
1974:
Frank Klepacki, amerykański muzyk, kompozytor pochodzenia polskiego
Ilona Ostrowska, polska aktorka
1975 – Daniel Dubicki, polski piłkarz
1976:
Marcin Narwojsz, polski piłkarz
Małgorzata Pskit, polska lekkoatletka, płotkarka
Bartosz Sroga, polski wioślarz, sternik
1978 – Mariusz Puszakowski, polski żużlowiec
1979 – Arkadiusz Jabłoński, polski gitarzysta, kompozytor, wokalista, członek zespołów Shadows Land i Masachist
1980:
Anna Nowakowska, polska siatkarka
Michał Skawiński, polski tancerz
1981 – Justyna Sieniawska, polska aktorka
1982 – Roger Guerreiro, brazylijsko-polski piłkarz
1984 – Paulina Ligocka, polska snowboardzistka
1986 – Luiza Złotkowska, polska łyżwiarka szybka
1987 – Kamil Stoch, polski skoczek narciarskii; dwukrotny złoty medalista igrzysk olimpijskich w Soczi (2014); zdobywca Pucharu Świata (2013/2014); indywidualny mistrz świata z Val di Fiemme (2013); złoty medalista mistrzostw świata w konkursie drużynowym (2017), zwycięzca Turnieju Czterech Skoczni (2016–2017)
1990:
Rafał Kołsut, polski aktor dubbingowy, scenarzysta i recenzent komiksów
Erin Mielzynski, kanadyjska narciarka alpejska pochodzenia polskiego
1992 – Dominika Nowakowska, polska siatkarka
1996 – Natalia Bartosiewicz, polska lekkoatletka, sprinterka
Zmarli 25 maja:
992 – Mieszko I, książę Polan, pierwszy książę Polski, twórca państwa polskiego; w 966 r. przyjął chrzest; przed śmiercią podzielił państwo pomiędzy wszystkich swoich synów: najstarszego Bolesława oraz Mieszka, Świętopełka i Lamberta (ur. ok. 930)
1411 – Jan Isner, polski teolog (ur. ok. 1345)
1648 – Szymon Boguszowicz, polski malarz pochodzenia ormiańskiego (ur. 1575)
1760 – Antoni Marcin Chrapowicki, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1784 – Michał Hieronim Krasiński, polski szlachcic, rotmistrz, polityk (ur. 1712)
1798 – Kazimierz Nestor Sapieha, polski książę, generał artylerii litewskiej, marszałek konfederacji litewskiej (ur. 1757)
1807 – Mateusz Tokarski, polski malarz, kopista (ur. 1747)
1872 – Jerzy Henryk Lubomirski, polski polityk, kurator literacki, mecenas sztuki (ur. 1817)
1876 – Władysław Chomętowski, polski pisarz, wydawca, bibliotekarz (ur. 1829)
1900 – Herman Pełka, polski duchowny ewangelicki, pedagog, badacz folkloru mazowieckiego (ur. 1831)
1902 – Ignacy Kamiński, polski prawnik, polityk (ur. 1819)
1910:
Lesser Giełdziński, polski kupiec, kolekcjoner pochodzenia żydowskiego (ur. 1830)
Faustyna Morzycka, polska działaczka socjalistyczna i oświatowa, zamachowczyni (ur. 1864)
1913:
Adam Bochenek, polski lekarz, anatom, histolog, antropolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (ur. 1875)
Władysław Łoziński, polski pisarz, historyk (ur. 1843)
1917:
Józef Friedlein, polski księgarz, wydawca, kolekcjoner, bibliofil, polityk, prezydent Krakowa (ur. 1831)
Edward Reszke, polski śpiewak operowy (bas) (ur. 1853)
1919 – Karol Kalita, polski pułkownik, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1830)
1922 – Konrad Krzyżanowski, polski malarz, pedagog (ur. 1872)
1932 – Feliks Dutkiewicz, polski sędzia, polityk, minister sprawiedliwości (ur. 1872)
1935 – Ludwik Trexler, polski generał brygady (ur. 1861)
1940 – Władysław Sadłowski, polski architekt (ur. 1869)
1942 – Jerzy Jankiewicz, polski major pilot (ur. 1913)
1943 – Olga Niewska, polska rzeźbiarka (ur. 1898)
1944:
Witold Conti, polski aktor, śpiewak (ur. 1908)
Bronisław Makowski, polski piłkarz (ur. 1905)
Jacek Przetocki, polski podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1920)
1948 – Witold Pilecki, polski rotmistrz kawalerii, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, żołnierz AK, więzień i organizator ruchu oporu w obozie Auschwitz (ur. 1901)
1954 – Władysław Garnowski, polski pułkownik, prawnik, sędzia (ur. 1898)
1957:
Hermann Friedmann, polsko-niemiecki filozof, prawnik pochodzenia żydowskiego (ur. 1873)
Wacław Kostek-Biernacki, polski pułkownik piechoty, poeta, prozaik, polityk sanacyjny (ur. 1884)
Teresa Łubieńska, polska porucznik AK, działaczka społeczna (ur. 1884)
1967 – Stefan Niewitecki, sierżant pilot Wojska Polskiego (ur. 1895)
1968 – Tadeusz Stoklasa, polski komandor (ur. 1896)
1969 – Stanisław Kopystyński, polski malarz, pedagog (ur. 1893)
1977 – Tadeusz Beyer, polski chemik, krajoznawca (ur. 1906)
1979 – Roman Chwirot, polski okulista (ur. 1909)
1981 – Edward Barszcz, polski inżynier budowlany, polityk, prezydent Krakowa (ur. 1928)
1985 – Roman Kaczmarek, polski historyk, archiwista, bibliotekarz (ur. 1912)
1986 – Michał Sawicki, polski łucznik (ur. 1909)
1987 – Paweł Tuchlin, polski seryjny morderca (ur. 1946)
1994:
Władysław Jędruszuk, polski duchowny katolicki, biskup drohiczyński (ur. 1918)
Alina Ślesińska, polska rzeźbiarka (ur. 1922 lub 26)
2003 – Irena Jurgielewiczowa, polska autorka książek dla dzieci i młodzieży, pedagog (ur. 1903)
2006 – Józef Kopczyński, polski rzeźbiarz (ur. 1930)
2007 – Mirosław Drozdek, polski duchowny katolicki, kustosz sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem (ur. 1942)
2008:
Józef Dankowski, polski pilot szybowcowy, trener (ur. 1927)
Jacek Drela, polski trener kick-boxingu (ur. 1954)
2009:
Maria Ciach, polska lekkoatletka, oszczepniczka (ur. 1933)
Wacław Urban, polski historyk (ur. 1930)
2010 – Aleksander Benczak, polski aktor (ur. 1923)
2011:
Andrzej Gronau, polski operator filmowy (ur. 1931)
Marek Nawara, polski polityk, samorządowiec, marszałek województwa małopolskiego (ur. 1956)
Edward Żentara, polski aktor, dyrektor tarnowskiego Teatru im. Ludwika Solskiego; wystąpił m.in. w filmach „Karate po polsku”, „Austeria”, „Siekierezada”, „Życie za życie. Maksymilian Kolbe” (ur. 1956)
2013 – Jan Szewczyk, polski działacz muzyczny (ur. 1934)
2014 – Wojciech Jaruzelski, polski generał armii, ostatni przywódca PRL, współtwórca Okrągłego Stołu; w 1989 r. wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta PRL, następnie RP (1989–1990); sybirak, żołnierz 1. Armii WP; w latach 1968–1983 szef MON; odpowiedzialny za udział WP w inwazji na Czechosłowację i wykorzystanie armii do krwawego tłumienia protestów na Wybrzeżu w 1970 r.; w lutym 1981 r. objął urząd premiera; od października 1981 r. do lipca 1989 r. I sekretarz KC PZPR; w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. wprowadził stan wojenny, stając na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON); odpowiedzialny za masowe represje stosowane w tym okresie wobec społeczeństwa; w 1985 r. zrezygnował z funkcji premiera, obejmując stanowisko przewodniczącego Rady Państwa (1985–1989) (ur. 1923)
2016 – Juliusz Loranc, polski pianista, kompozytor (ur. 1937)
2019 – Zygmunt Matuszak, polski historyk wojskowości (ur. 1950)
