
Wydarzyło się w Polsce 26 kwietnia:
1777 – Od uderzenia pioruna zapalił się i spłonął kościół św. Mikołaja (dziś katedra) w Elblągu.
1794 – Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Wolnej Warszawskiej”, oficjalnego organu insurekcji kościuszkowskiej.
1809 – Wojna polsko-austriacka: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Grochowem.
1831 – Powstanie listopadowe: zwycięstwo wojsk rosyjskich w I bitwie pod Mińskiem Mazowieckim.
1848 – Wiosna Ludów:
Oddziały powstańcze w Wielkopolsce odmówiły demobilizacji.
Po zbombardowaniu Krakowa przez Austriaków przewodniczący Komitetu Obywatelskiego Józef Walenty Krzyżanowski podpisał akt kapitulacji miasta.
1863 – Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w II bitwie pod Nową Wsią.
1867 – W siedzibie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego odbył się pierwszy pokaz obrazu „Alchemik Sędziwój” autorstwa Jana Matejki.
1886 – Z inicjatywy kanclerza Otto von Bismarcka powstała działająca w Wielkopolsce i na Pomorzu antypolska Komisja Kolonizacyjna.
1915 – I wojna światowa:
Car Mikołaj II Romanow przybył do zdobytej przez wojska rosyjskie Twierdzy Przemyśl.
Jasna Góra została ustanowiona enklawą pod administracją austro-węgierską, wydzieloną z terenów okupowanych przez Niemców.
1920:
W Poznaniu od policyjnych kul zginęło 9 strajkujących kolejarzy, a 30 zostało rannych.
Założono najstarszy w mieście klub sportowy Gwiazda Bydgoszcz.
Wyprawa kijowska: wojska polskie zajęły Żytomierz i Berdyczów.
1925 – Wieś Olsztyn została przyłączona do Bełchatowa.
1930 – W Przeworsku spłonęło 38 budynków.
1940 – W lesie pod Suwałkami Niemcy rozstrzelali 13 członków Tymczasowej Rady Ziemi Suwalskiej, pierwszej organizacji podziemnej na Suwalszczyźnie
1943:
W nocy z 26 na 27 kwietnia z niemieckiego obozu Auschwitz uciekł rtm. Witold Pilecki, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, oficer KG AK; w 1940 r. dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do Auschwitz, aby zdobyć informacje o obozie; uczestnik Powstania Warszawskiego; od 1945 r. w 2. Korpusie Polskim we Włoszech; po powrocie do Polski aresztowany przez władze komunistyczne, po brutalnym śledztwie skazany na śmierć i stracony.
Powstanie w warszawskim getcie: na ulicach Warszawy pojawiły się obwieszczenia okupacyjnych władz niemieckich, przypominające o karze śmierci za pomoc Żydom.
1944:
Prezydent RP Władysław Raczkiewicz wydał dekret o tymczasowej organizacji władz na terytorium Rzeczypospolitej.
W zamachu przeprowadzonym przez oddział Kedywu AK w Warszawie zginęli Oberstleutnant Schutzpolizei Erwin Gresser i jego kierowca.
1945 – Armia Czerwona zdobyła Szczecin.
1950:
Dzień 1 maja ogłoszono świętem państwowym.
Rozpoczęto budowę Huty im. Lenina w Nowej Hucie.
1961 – Józef Cyrankiewicz został Honorowym Obywatelem Miasta Krakowa.
1963 – Premiera filmu „Czarne skrzydła” w reż. Ewy i Czesława Petelskich.
1965 – Dokonano oblotu szybowca SZD-29 Zefir 3.
1977 – W Katowicach wykonano wyroki śmierci na seryjnym mordercy Zdzislawie Marchwickim, „wampirze z Zagłębia”, który był skazany za zamordowanie 14 kobiet i usiłowanie zabójstwa siedmiu oraz jego bracie Janie.
1985 – W Warszawie przywódcy partii komunistycznych Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Polski, Rumunii, Węgier i Związku Sowieckiego podpisali protokół przedłużający istnienie Układu Warszawskiego na kolejne 20 lat.
1988 – Strajk w Hucie im. Lenina w Krakowie, poza postulatami płacowymi protestujący żądali ponownego przyjęcia do pracy zwolnionych działaczy Solidarności.
1994 – Prezydent Lech Wałęsa podpisał w czasie wizyty na Litwie traktat polsko-litewski „O przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy”.
1995 – W 50. rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną po raz pierwszy odegrano Hejnał Szczecina
1996:
Premiera komedii filmowej "Szabla od komendanta" w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.
Sejm RP przyjął ustawę o Służbie Więziennej.
2000 – W Radzionkowie otwarto Muzeum Chleba.
2003 – Odkryto Jaskinię Głęboką w Beskidzie Śląskim.
2004 – Producent filmowy Lew Rywin został skazany nieprawomocnie przez Sąd Okręgowy w Warszawie na 2,5 roku pozbawienia wolności oraz 100 tys. zł. grzywny. Sąd zmienił kwalifikację czynu z płatnej protekcji na oszustwo.
2008 – Odbył się ingres arcybiskupa metropolity gdańskiego Sławoja Leszka Głódzia.
Urodzili się 26 kwietnia:
1696 – Michał Fryderyk Czartoryski, polski książę, polityk (zm. 1775)
1766 – Marek Zieliński, polski porucznik (zm. 1819)
1781 – Stanisław Kolanowski, polski piwowar, polityk, filantrop (zm. 1856)
1797 – Filip Eberhard, polski hipolog, lekarz weterynarii, hodowca koni (zm. 1871)
1814 – Stanisław Gołębiowski, polski architekt (zm. 1866)
1834 – Henryk Fryderyk Hoyer, polski histolog, embriolog (zm. 1907)
1860:
Józef Bilczewski, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita lwowski, teolog, profesor i rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie; kanonizowany w 2005 r. (zm. 1923)
Marcin Wysocki, polski generał brygady (zm. 1939?)
1865 – Marceli Chlamtacz, polski prawnik (zm. 1947)
1866 – Leonard Skierski, polski generał dywizji (zm. 1940)
1871 – Feliks Perl, polski działacz socjalistyczny, publicysta; współtwórca i jeden z głównych teoretyków PPS; więzień carski, członek PPS-Frakcji Rewolucyjnej; redaktor naczelny „Robotnika” (1915–1927) (zm. 1927)
1882 – Stanisław Car, polski prawnik, minister sprawiedliwości, marszałek Sejmu RP, jeden z głównych twórców Konstytucji kwietniowej (zm. 1938)
1889 – Marceli Cerklewicz, polski major piechoty (zm. 1942)
1890 – Stefan Krudowski, polski major, neurolog (zm. 1940)
1897 – Irena Skwierczyńska, polska aktorka (zm. 1984)
1902 – Władysław Daniłowski, polski pianista, śpiewak, kompozytor, współzałożyciel i kierownik Chóru Dana (zm. 2000)
1906 – Maryla Falk, polska indolog, religioznawczyni (zm. 1980)
1907 – Stanisław Skupień, polski narciarz (zm. 1983)
1908 – Zygmunt Moskwa, polski inżynier, polityk (zm. 1975)
1918 – Stefan Rosołowski, polski pułkownik, pisarz, historyk kultury, bibliotekarz (zm. 2007)
1921 – Zbigniew Dłubak, teoretyk sztuki, malarz i fotograf; więzień niemieckich obozów Auschwitz i Mauthausen, gdzie organizował pokazy artystyczne (zm. 2005)
1922 – Marian Reniak, polski pisarz, scenarzysta filmowy (zm. 2004)
1923 – Andrzej Szczepkowski, polski aktor, pedagog, polityk, senator RP (zm. 1997)
1929 – Jerzy Turonek, polski historyk (zm. 2019)
1930 – Adam Kersten, polski historyk (zm. 1983)
1931 – Jerzy Dąbrowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy gnieźnieński (zm. 1991)
1932 – Janusz Żarnowski, polski historyk (zm. 2019)
1933 – Pelagia Majewska, polska pilot-instruktor samolotowa i szybowcowa (zm. 1988)
1934 – Sławomir Łubiński, polski pisarz
1936 – Kira Gałczyńska, polska dziennikarka, pisarka
1937 – Jan Pietrzak, polski kabareciarz, aktor, kompozytor, piosenkarz, felietonista, kierownik artystyczny warszawskich kabaretów „Hybrydy” i „Pod Egidą”
1940 – Józef Marceli Dołęga, polski duchowny katolicki, filozof (zm. 2014)
1941 – Franciszek Drączkowski, polski duchowny katolicki, teolog, patrolog (zm. 2018)
1942:
Jadwiga Staniszkis, polska socjolog, publicystka, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk;. w czasie strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. członek Komisji Ekspertów MKS; autorka wielu książek m.in. „Polska. Samoograniczająca się rewolucja”, „Ontologia socjalizmu”, „Postkomunistyczne państwo: w poszukiwaniu tożsamości”, „Postkomunizm: próba opisu”
Halina Wasilewska-Trenkner, polska ekonomistka, polityk, minister finansów (zm. 2017)
1943 – Engelbert Szolc, polski piłkarz ręczny
1944:
Piotr Brol, polski piłkarz, bramkarz (zm. 2001)
Ludwik Denderys, polski bokser
1946 – Marian Chachaj, polski historyk
1947:
Zygmunt Kitowski, polski kontradmirał
Leon Komornicki, polski generał dywizji
Jerzy Krzemiński, polski wokalista, muzyk, kompozytor
Paweł Waniorek, polski koszykarz (zm. 2018)
1949 – Andrzej Grębosz, polski piłkarz, trener
1950:
Aleksander Balter, polski fizyk
Piotr Szulkin, polski reżyser i scenarzysta filmowy, pisarz, autor filmów „Golem”, „Wojna światów – następne stulecie”, „O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji”, „Ga, ga. Chwała bohaterom” i „Ubu Król” (zm. 2018)
1951:
Michał Fajbusiewicz, polski dziennikarz, scenarzysta, realizator filmowy
Władysław Lemm, polski fotografik, fotoreporter (zm. 2010)
1952:
Marceli Burdelski, polski politolog
Ewa Podleś, polska śpiewaczka operowa (kontralt)
1953 – Wiesław Gałązka, polski dziennikarz, publicysta
1954 – Maria Mamona, polska aktorka
1955 – Tadeusz Słobodzianek, polski dramaturg, reżyser, krytyk teatralny; współzałożyciel Towarzystwa Wierszalin-Teatr; autor m.in. dramatów „Car Mikołaj”, „Turlajgroszek”, „Prorok Ilja”, „Merlin. Inna historia”, „Sen pluskwy” i „Nasza klasa”; od 2012 r. dyrektor warszawskiego Teatru Dramatycznego
1956 – Wojciech Konikiewicz, polski pianista jazzowy, kompozytor
1957 – Andrzej David Misiura, polski dziennikarz, animator kultury, poeta, malarz
1958 – Małgorzata Boratyńska, polska aktorka, reżyserka dubbingu
1959:
Małgorzata Gilla, polska siatkarka
Stanisław Sojka, polski wokalista jazzowy i popowy, pianista, gitarzysta, skrzypek, kompozytor, aranżer
1960:
Bogdan Dyjuk, polski nauczyciel, samorządowiec, przewodniczący sejmiku podlaskiego
Cezary Grabarczyk, polski prawnik, polityk, poseł na Sejm RP, wicemarszałek, minister sprawiedliwości i infrastruktury
1962 – Kristof Konrad, polski aktor
1963 – Grzegorz Ilka, polski działacz opozycji antykomunistycznej (zm. 2019)
1967 – Leszek Kisiel, polski samorządowiec, burmistrz Przeworska
1968 – Krzysztof Skrętowicz, polski pilot samolotowy
1970:
Jacek Kwiatkowski, polski przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm RP
Tomasz Olszewski, polski gitarzysta, wokalista, kompozytor, członek zespołów: Turbo, Creation of Death i Titus’ Tommy Gunn
1971 – Elżbieta Urbańczyk-Baumann, kajakarka, wielokrotna medalistka mistrzostw świata, 43-krotna mistrzyni Polski
1972 – Wojciech Ziółkowski, polski koszykarz, trener
1973 – Sławomir Nitras, polski politolog, polityk, eurodeputowany, poseł na Sejm RP
1974 – Andrzej Pluta, polski koszykarz
1976 – Marek Starybrat, polski dziennikarz
1978:
Tomasz Machała, polski dziennikarz
Michał Sieczkowski, polski aktor
1980 – Anna Mucha, polska aktorka
1983 – Krzysztof Kozłowski, polski prawnik, polityk, wojewoda zachodniopomorski
1984:
Bartosz Szymoniak, polski wokalista, członek zespołu Sztywny Pal Azji
Katarzyna Wtorkowska, polska judoczka
1986 – Zofia Noceti-Klepacka, polska windsurferka
1990 – Anna Kiełbasińska, polska lekkoatletka, sprinterka
1991 – Wojciech Pszczolarski, polski kolarz torowy
1992 – Rafał Leszczyński, polski piłkarz, bramkarz
1998 – Jan-Krzysztof Duda, polski szachista
2000 – Oliwia Kiołbasa, polska szachistka
Zmarli 26 kwietnia:
1536 – Franciszek ze Lwowa, polski duchowny katolicki, biskup kijowski (ur. ?)
1623 – Jan Żółkiewski, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1734 – Aleksander Antoni Fredro, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński (ur. 1674)
1776 – Piotr Polejowski, polski snycerz, architekt (ur. 1734)
1794 – Piotr Fergusson Tepper, polski bankier (ur. po 1713)
1802 – Stanisław Stroiński, polski malarz (ur. 1719)
1835 – Anioł Dowgird, polski filozof, kaznodzieja (ur. 1776)
1861 – Michał Konarski, polski pedagog, literat (ur. 1784)
1864 – Józef Wiśniewski, polski major kawalerii (ur. 1788)
1877 – Antonio Corazzi, architekt włoski, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli późnego klasycyzmu; działając w Warszawie zaprojektował i zrealizował m.in. Pałac Staszica, Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz budynek Teatru Wielkiego (ur. 1792)
1883 – Napoleon Orda, polsko-białoruski rysownik, malarz, pianista, kompozytor; więzień carski, uczestnik Powstania Listopadowego; autor licznych akwareli i rysunków przedstawiających zabytki z terenów obecnej Białorusi, Ukrainy, Litwy i Polski (ur. 1807)
1896:
Wincenty Colonna Walewski, polski ziemianin, hrabia, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1841)
Cezar Męciński, polski ziemianin, przedsiębiorca naftowy, filantrop (ur. 1809)
1897 – Aleksander Zenowicz, rosyjski polityk pochodzenia polskiego (ur. 1829)
1906 – Karol Juliusz Drac, polski wynalazca, konstruktor i badacz w dziedzinie fotografii barwnej (ur. 1875)
1919 – Napoleon Cybulski, polski fizjolog (ur. 1854)
1930 – Marek Arnsztajn, polski lekarz, polityk, działacz społeczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1855)
1931 – Stefan Kołomłocki, polski malarz, ilustrator, pisarz, działacz harcerski (ur. 1884)
1940:
Stanisław Kubista, polski werbista, męczennik, błogosławiony (ur. 1898)
Aleksandra Kujałowicz, polska nauczycielka, uczestniczka konspiracji niepodległościowej (ur. 1909)
1950 – Bolesław Majski, polski aktor, piosenkarz (ur. 1906)
1967 – Roman Wilkosz, polski malarz, projektant, pedagog (ur. 1895)
1968:
Leon Birkholz, polski bankowiec, wioślarz, zakonnik (ur. 1904)
Janusz Chmielowski, polski inżynier budowy maszyn, matematyk, wspinacz (ur. 1878)
1969 – Józef Hendricks, polski major pilot pochodzenia niemieckiego (ur. 1896)
1970 – Tadeusz Starzyński, polski prawnik, komisarz policji, kapitan piechoty, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1903)
1971 – Jan Otrębski, polski polonista, językoznawca (ur. 1889)
1977 – Zdzisław Marchwicki, polski seryjny morderca (ur. 1927)
1980:
Melania Arciszewska, polska działaczka polityczna, społeczna i emigracyjna (ur. 1906)
Aleksander Kwiatkowski, polski oficer kawalerii, funkcjonariusz wywiadu wojskowego, urzędnik konsularny (ur. 1894)
Władysław Nowakowski, polski konstruktor szybowcowy (ur. 1916)
1983 – Bronisław Kaper, polski kompozytor muzyki filmowej (ur. 1902)
1985 – Roman Czerniawski, polski pułkownik, agent wywiadu (ur. 1910)
1990 – Józef Kosacki, polski wojskowy, saper, inżynier, wynalazca (ur. 1909)
1995 – Hanna Ożogowska, polska pisarka, poetka, tłumaczka (ur. 1904)
1998 – Alfred Majewski, polski architekt, konserwator zabytków (ur. 1907)
2000 – Andrzej Feliks Grabski, polski historyk (ur. 1934)
2003 – Aleksander Bystry, polski duchowny katolicki, teolog, naukowiec, publicysta (ur. 1925)
2004 – Mariusz Łukasiewicz, polski przedsiębiorca (ur. 1960)
2005:
Borys Marynowski, polski aktor (ur. 1946)
Joanna Wierusz-Kowalska, polska malarka, konserwator dzieł sztuki (ur. 1930)
2007 – Mariusz Sabiniewicz, polski aktor (ur. 1963)
2008 – Zbigniew Olech, polski bokser (ur. 1940)
2009 – Maria Dernałowicz, polska historyk literatury, pisarka (ur. 1928)
2012 – Zbigniew Żebrowski, polski zootechnik (ur. 1919)
2013 – Edward Szklarczyk, polski lekkoatleta, długodystansowiec (ur. 1941)
2014 – Tomasz Szklarski, polski szermierz (ur. 1971)
2015 – Jerzy Wójcik, polski generał brygady (ur. 1950)
2018 – Piotr Barełkowski, polski architekt (ur. 1961)
Przypisy
