
Wydarzyło się w Polsce 27 października:
1750 – Poświęcono ewangelicki kościół Opatrzności Bożej we Wrocławiu.
1863 – Powstanie styczniowe: zwycięstwo Rosjan w bitwie pod Kuflewem.
1872 – Oddano do użytku dwutorową linię kolejową łączącą Chorzów i Tarnowskie Góry.
1901 – W Katowicach odbył się recital Ignacego Jana Paderewskiego.
1918 – W Cieszynie odbył się wiec, podczas którego mieszkańcy miasta zadeklarowali swoją przynależność do Polski.
1924 – Pierwsze trzy brygady Korpusu Ochrony Pogranicza zostały rozmieszczone na granicy wschodniej.
1926 – W Warszawie założono Spółdzielnię Artystów „Ład”.
1929 – Julian Tuwim opublikował w „Robotniku” wiersz Do prostego człowieka.
1931 – Kapitan Franciszek Jach dokonał w Dęblinie oblotu pierwszego polskiego szybowca wyczynowego NN-1.
1933 – Premiera filmu Szpieg w masce w reżyserii Mieczysława Krawicza.
1937:
Protest Rady Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warszawskiego przeciw bojówkarskim atakom prawicowych studentów.
Wprowadzono nowy wzór tablic rejestracyjnych.
1939 – Niemcy aresztowali prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego.
1942 – Z getta krakowskiego do obozu zagłady w Bełżcu wywieziono około 5 tysięcy osób (w tym chorych ze szpitala i dzieci z sierocińca).
1944 – Funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej dokonali masakry około 30 Ukraińców w Peresołowicach koło Hrubieszowa. Był to odwet za zamordowanie dwóch polskich rodzin przez UPA.
1957 – Założono Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku.
1968 – W Meksyku zakończyły się XIX Letnie Igrzyska Olimpijskie; polscy reprezentanci zdobyli na nich 18 medali: pięć złotych, dwa srebrne i 11 brązowych.
1971 – W szpitalu w Trzebnicy dr Ryszard Kocięba przeprowadził pierwszą w Europie udaną operację przyszycia ręki.
1985 – Premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego Urwisy z Doliny Młynów w reżyserii Janusza Łęskiego.
1991 – Odbyły się przedterminowe, pierwsze od zakończenia II wojny światowej wolne wybory do Sejmu oraz wybory do Senatu. Do Sejmu weszło 29 ugrupowań, najwięcej mandatów uzyskały: Unia Demokratyczna 62, Sojusz Lewicy Demokratycznej 60, Wyborcza Akcja Katolicka 49, Polskie Stronnictwo Ludowe 48, Konfederacja Polski Niepodległej 46, Porozumienie Obywatelskie Centrum 44, Kongres Liberalno-Demokratyczny 37, Porozumienie Ludowe 28 i NSZZ „Solidarność” 27. W wyborach do Senatu najwięcej miejsc zdobyła UD – 21, następnie NSZZ „S” 11, WAK 9, POC 9, PSL 7, KLD 6, PL 5, SLD 4 i KPN 4; pozostałe 24 miejsca przypadły innym ugrupowaniom. Frekwencja 43,2 proc.
2002 – Odbyła się pierwsza tura wyborów samorządowych.
2004 – Otwarto odcinek Autostrady A2 Nowy Tomyśl-Komorniki.
2006 – Żałoba we wszystkich polskich szkołach, ogłoszona przez ministra edukacji narodowej Romana Giertycha dla uczczenia pamięci czternastoletniej gimnazjalistki Anny Halman z Gdańska, która 21 października popełniła samobójstwo po tym, jak dzień wcześniej została upokorzona podczas lekcji przez uczniów swojej klasy.
2007 – Paweł Kotuliński pobił w Świdnicy rekord Guinnessa na najdłuższy talk-show, który trwał łącznie 40 godzin.
Urodzili się 27 października:
1709 – Fryderyka Aleksandra Moszyńska, polska szlachcianka (zm. 1784)
1737 – Iwo Onufry Rogowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy chełmiński (zm. 1806)
1777 – Jan Nepomucen Kamiński, polski reżyser, aktor, dramatopisarz, tłumacz (zm. 1855)
1817:
Antoni Kątski, polski kompozytor, pianista (zm. 1899)
Robert Nestler, polski architekt, budowniczy pochodzenia niemieckiego (zm. 1905)
1827 – Leopold Löffler, polski malarz, pedagog, profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie (zm. 1898)
1841 – Józef Kleczyński, polski statystyk, demograf, prawnik, publicysta, nauczyciel akademicki (zm. 1900)
1849 – Bolesław Kotula, polski zoolog, botanik (zm. 1898)
1866 – Szymon Dzierzgowski, polski chemik, higienista, myśliciel polityczny, monarchista (zm. 1928)
1871 – Wacław Worowski, rosyjski rewolucjonista, publicysta, krytyk literacki, dyplomata pochodzenia polskiego (zm. 1923)
1877 – Irena Solska, polska aktorka (zm. 1958)
1881 – Antoni Szymański, polski duchowny katolicki (zm. 1942)
1894 – Tadeusz Wański, polski fotografik (zm. 1958)
1895 – Helena Grażyńska, polska działaczka społeczna i niepodległościowa, instruktorka harcerska, harcmistrzyni (zm. 1972)
1898 – Józef Hartman, polski pułkownik (zm. 1971)
1900:
Franciszek Niepokólczycki, polski pułkownik saperów, żołnierz AK, uczestnik podziemia antykomunistycznego, prezes WiN (zm. 1974)
Stanisław Zawadzki, polski generał, polityk, minister pracy i polityki społecznej (zm. 1984)
1902 – Jan Rychel, polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1974)
1907 – Stanisław Ehrlich, polski prawnik, nauczyciel akademicki (zm. 1997)
1910 – Karol Kuryluk, polski działacz kulturalny, polityk, minister kultury i sztuki (zm. 1967)
1913:
Andrzej Bobkowski, polski pisarz, autor m.in. dziennika „Szkice piórkiem”; nazywany „chuliganem wolności” po tym, jak napisał: „Człowiek wolny, intelektualista, pisarz i poeta naprawdę wolny, który chce być wolny, będzie do końca tego świata miał coś z chuligana” (zm. 1961)
Kornel Filipowicz, polski pisarz, autor zbiorów opowiadań i mikropowieści, m.in. „Profile moich przyjaciół”, „Romans prowincjonalny”, „Pamiętnik antybohatera”, „Ogród pana Nietschke”, „Dzień wielkiej ryby”; autor i współautor scenariuszy filmowych (zm. 1990)
1914 – Jan Kott, polski pisarz, krytyk teatralny, historyk literatury (zm. 2001)
1916 – Kazimierz Brandys, polski prozaik, eseista, scenarzysta filmowy pochodzenia żydowskiego; autor m.in. „Matki Królów”, „Jak być kochaną” i „Nierzeczywistości” (zm. 2000)
1917 – Mieczysław Morawski, polski kapitan, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2001)
1919:
Michel Schwalbé, polski skrzypek, pedagog pochodzenia żydowskiego (zm. 2012)
Kazimierz Szydło, polski pułkownik (zm. 2017)
1927:
Zdzisław Łączkowski, polski poeta, prozaik, eseista, krytyk literacki, publicysta, dziennikarz (zm. 2019)
Zdzisław Pietras, polski pisarz (zm. 1979)
1928:
Tadeusz Kurek, polski dziennikarz, reżyser (zm. 1993)
Witold Zegalski, polski pisarz science fiction (zm. 1974)
1929 – Jerzy Górski, polski kajakarz, trener (zm. 1997)
1930 – Wiesława Drojecka, polska piosenkarka
1933 – Andrzej Czeczot, polski grafik, twórca filmów animowanych (zm. 2012)
1934 – Jan Kozik, polski historyk (zm. 1979)
1935 – Bogdan Adamczyk, polski piłkarz
1936 – Stanisław Majcher, polski piłkarz, bramkarz (zm. 2014)
1939:
Stanisław Czekalski, polski nefrolog
Edmund Dudziński, polski działacz społeczny, animator kultury
1941:
Alfred Beszterda, polski prawnik, działacz partyjny (zm. 2018)
Tadeusz Piekarz, polski ekonomista, polityk (zm. 2005)
1942:
Lech Falandysz, polski prawnik, felietonista, polityk (zm. 2003)
Janusz Korwin-Mikke, polski publicysta, brydżysta, polityk, poseł na Sejm RP i eurodeputowany
Mariusz Leszczyński, polski aktor (zm. 2014)
Helmut Nadolski, polski kontrabasista jazzowy
1943 – Arkadiusz Jadczyk, polski fizyk
1944 – Bogdan Chazan, polski ginekolog-położnik
1945:
Mikołaj Kubica, polski gimnastyk sportowy (zm. 2020)
Zbigniew Lewicki, polski politolog, amerykanista, anglista
1946:
Eugeniusz Banachowicz, polski kompozytor
Andrzej Urbańczyk, polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2001)
1947:
Piotr Andrejew, polski reżyser filmowy (zm. 2017)
Zbigniew Napiórkowski, polski operator filmowy
Ewa Siemaszko, polska inżynier technolog, działaczka kresowa
1948:
Józef Baniak, polski socjolog
Marek Prost, polski okulista
Walenty Ziętara, polski hokeista, trener i działacz hokejowy
1949 – Ewa Romanowska-Różewicz, polska montażystka filmowa
1950:
Wojciech Chądzyński, polski historyk, dziennikarz, nauczyciel
Ewa Góra, polska siatkarka
1951:
Magda Czapińska, polska poetka, autorka tekstów piosenek, reżyserka widowisk estradowych i telewizyjnych
Ryszard Stadniuk, polski wioślarz
1952 – Krzysztof Kwiatkowski, polski pedagog, propagator sztuki przetrwania
1958 – Andrzej Tomanek, polski artysta kabaretowy, aktor, członek Kabaretu OT.TO
1959:
Michał Janocha, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy warszawski
Małgorzata Kaczmarska, polska aktorka
Zdzisław Sipiera, polski nauczyciel, samorządowiec, polityk, wojewoda mazowiecki
1962:
Monika Jóźwik, polska aktorka, prezenterka telewizyjna
Leszek Szczerba, polski saksofonista jazzowy
1963 – Aleksander Szczygło, polski prawnik, polityk, minister obrony narodowej, szef BBN i Kancelarii Prezydenta RP, poseł na Sejm RP (zm. 2010)
1964 – Andrzej Mastalerz, polski aktor
1965 – Grzegorz Hajdarowicz, polski przedsiębiorca, producent filmowy, wydawca
1967 – Igor Janke, polski dziennikarz, publicysta
1969:
Jacek Gollob, polski żużlowiec
Marek Napiórkowski, polski gitarzysta jazzowy, kompozytor
1973 – Grzegorz Wilk, polski wokalista, aktor, dziennikarz
1976 – Sławomir Mocek, polski florecista
1979:
Tomasz Kamiński, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Sabina Waszut, polska pisarka
1980:
Bartosz Huzarski, polski kolarz szosowy
Jerzy Mielewski, polski dziennikarz sportowy
1981 – Anna Wielgus, polska lekkoatletka, tyczkarka
1984:
Sebastian Gacki, kanadyjski aktor pochodzenia polskiego
Michał Jurecki, polski piłkarz ręczny
Ewa Pikosz, polska motocyklistka enduro
Mateusz Zaremba, polski piłkarz ręczny
1987 – Katarzyna Ciesielska, polska siatkarka
1989:
Magdalena Parysek, polska koszykarka
Sasha Strunin, polska piosenkarka pochodzenia rosyjskiego
1993 – Robert Parzęczewski, polski bokser
1995 – Dominik Depowski, polski siatkarz
1996 – David Michel, austriacki siatkarz pochodzenia polskiego
1997 – Aleksandra Formella, polska lekkoatletka, sprinterka
Zmarli 27 października:
1497 – Gabriel Tęczyński, polski szlachcic, wojskowy (ur. ok. 1430)
1548 – Jan Dantyszek, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński i warmiński, sekretarz królewski, poeta (ur. 1485)
1759 – Konstancja Czartoryska, polska arystokratka (ur. 1695)
1779 – Wacław Piotr Rzewuski, polski szlachcic, hetman polny koronny, hetman wielki koronny, wojewoda podolski i krakowski, pisarz (ur. 1706)
1880 – Iosafat Gundius, rosyjski architekt pochodzenia polskiego (ur. 1844)
1890 – Józef Hollak, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy sejneński (ur. 1812)
1893 – Artur Gołuchowski, polski generał, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1808)
1906 – Włodzimierz Spasowicz, polski prawnik, działacz społeczny, krytyk literacki, publicysta (ur. 1829)
1914 – Kazimierz Coppieters de Tergonde, polski wojskowy (ur. 1891)
1919 – Leon Rzeczniowski, polski neurolog, psychiatra (ur. 1850)
1926 – Ksawery Orłowski, polski dyplomata (ur. 1862)
1939 – Piotr Sosnowski, polski duchowny katolicki, Sługa Boży (ur. 1899)
1940 – Ignacy Harde, polski weteran powstania styczniowego (ur. 1847)
1944 – Tekla Trapszo, polska aktorka (ur. 1873)
1953 – Zdzisław Jachimecki, polski kompozytor, historyk muzyki (ur. 1882)
1955 – Władysław Dubielak, polski podporucznik, uczestnik podziemia antykomunistycznego (ur. 1924)
1960 – Władysław Mróz, polski oficer wywiadu zagranicznego (ur. 1926)
1970 – Jerzy Waldemar Jarociński, polsko-francuski krytyk sztuki (ur. 1893)
1971 – Juliusz Katz-Suchy, polski działacz komunistyczny, dyplomata pochodzenia żydowskiego (ur. 1912)
1976 – Stefan Adam Zamoyski, polski ziemianin (ur. 1904)
1977 – Zofia Trzcińska-Kamińska, polska rzeźbiarka, medalierka (ur. 1890)
1985 – Tola Mankiewiczówna, jedna z najpopularniejszych aktorek w międzywojennej Polsce, piosenkarka, śpiewaczka operowa, znana m.in. z filmów „Co mój mąż robi w nocy...” i „Pani minister tańczy” (ur. 1900)
1986 – Jerzy Modzelewski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy warszawski (ur. 1905)
1987:
Ildefons Houwalt, polski ułan, malarz (ur. 1910)
Andrzej Rembalski, polski generał brygady (ur. 1931)
Włodzimierz Sackiewicz-Steckiewicz, polski działacz opozycji antykomunistycznej (ur. 1955)
1990 – Wacław Kowalski, polski aktor; niezapomniany Pawlak z komedii „Sami swoi” i dozorca Popiołek z serialu „Dom” (ur. 1916)
1991 – Andrzej Panufnik, polski kompozytor, dyrygent; pierwsze większe utwory, m.in. dwie symfonie, ukończył w czasie II wojny światowej; podczas wojny stworzył muzykę do piosenki „Warszawskie dzieci”; w 1954 r. wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie powstała większość jego znanych kompozycji, w tym symfonii i innych utworów orkiestrowych (ur. 1914)
1992 – Jan Legowicz, polski filozof (ur. 1909)
1994 – Józef Kozieł, polski rzeźbiarz ludowy (ur. 1926)
1995 – Jan Wawrzyniec Kulik, polski duchowny katolicki, biskup pomcniczy łódzki (ur. 1918)
2004 – Anatol Makarenko, polski major (ur. 1919)
2005 – Ewa Bugno-Zaleska, polska działaczka społeczna, polityk (ur. 1949)
2006 – Andrzej Mosz, polski dziennikarz (ur. 1933)
2008 – Grzegorz Basiak, polski lekkoatleta, sprinter (ur. 1962)
2009 – Irena Bierwiaczonek-Polak, polska malarka (ur. 1951)
2011:
Tadeusz Broś, polski dziennikarz telewizyjny, aktor (ur. 1949)
Michał Rybczyński, polski muzykolog, dziennikarz muzyczny (ur. 1945)
2012:
Lech Grześkiewicz, polski artysta plastyk, malarz (ur. 1913)
Jerzy Łobodda, polski skoczek spadochronowy (ur. 1931)
2014 – Stanisław Nieckarz, polski ekonomista, polityk, minister finansów, członek Rady Polityki Pieniężnej (ur. 1941)
2016 – Elżbieta Arciszewska-Piontkowska, polska działaczka społeczna (ur. 1926)
2017 – Andrzej Majewski, polski pułkownik dyplomowany pilot (ur. 1931)
Przypisy
