Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 28 października:
1423 – W Warcie Sejm uchwalił Statut warcki, zatwierdzony następnie przez króla Władysława II Jagiełłę.
1474 – Połączone armie polska Kazimierza IV Jagiellończyka i czeska Władysława II Jagiellończyka rozpoczęły nieudane oblężenie Wrocławia wiernego królowi Czech i Węgier Maciejowi Korwinowi, z którym Jagiellonowie rywalizowali o koronę czeską.
1568 – Pożar zniszczył doszczętnie zabudowę Mrągowa.
1611 – Król Zygmunt III Waza podniósł do rangi uniwersytetu kolegium jezuickie w Poznaniu.
1791 – Sejm Czteroletni powołał Komisję Skarbową Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
1844 – Rozpoczęto budowę Kanału Elbląskiego.
1861 – Otwarto dla żeglugi towarowej Kanał Elbląski.
1905 – Zawieszono bezterminowo działalność Uniwersytetu Warszawskiego.
1913 – W warszawskim Teatrze Nowości podczas spektaklu Targ na dziewczęta Lucyna Messal i Józef Redo po raz pierwszy w Polsce zatańczyli tango.
1918 – Powstała Polska Komisja Likwidacyjna mająca na celu zniesienie rządów austriackich w Małopolsce.
1919 – W warszawskiej katedrze św. Jana odbyła się uroczystość przyjęcia sakry biskupiej przez nuncjusza apostolskiego Achille Rattiego, późniejszego papieża Piusa XI.
1924 – W podziemiach warszawskiej katedry św. Jana pochowano sprowadzone ze Szwajcarii prochy zmarłego tam w 1916 roku Henryka Sienkiewicza.
1925 – Papież Pius XI bullą Vixdum Poloniae unitas powołał nowe metropolie i diecezje oraz nadal nowy kształt jednostkom już istniejącym.
1928 – W Bielsku odsłonięto jedyny w międzywojennej Polsce pomnik Gabriela Narutowicza.
1939:
W podtoruńskiej Barbarce Niemcy przeprowadzili pierwszą zbiorową egzekucję 130 polskich więźniów.
Zgromadzenie Narodowe Białorusi Zachodniej w Białymstoku wystąpiło wnioskiem do Rady Najwyższej ZSRR o przyłączenie części ziem polskich do Białoruskiej SRR.
1943 – Pod murami Synagogi Starej w Krakowie Niemcy rozstrzelali 30 Polaków.
1944 – Została stoczona nierozstrzygnięta bitwa pod Leszczawą Górną między kureniem UPA a oddziałem NKWD.
1950 – Przeprowadzono wymianę pieniędzy przy różnym przeliczniku dla cen i oszczędności, oraz wprowadzono zakaz posiadania złota, platyny i dewiz.
1956:
Do Warszawy powrócił zwolniony z internowania prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński.
W Gdyni odbyło się zebranie założycielskie Zrzeszenia Kaszubskiego.
1960 – Premiera filmu psychologicznego Decyzja w reżyserii Juliana Dziedziny.
1975 – Krystian Zimerman został zwycięzcą IX. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.
1989:
Na zakończenie wywiadu w telewizyjnym Dzienniku Komentarze aktorka Joanna Szczepkowska słowami: „Proszę Państwa, czwartego czerwca osiemdziesiątego dziewiątego roku skończył się w Polsce... komunizm.” symbolicznie zakończyła „erę komunizmu” w Polsce.
Założono Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe (ZChN).
1991 – Premiera komedii filmowej Dziecko szczęścia w reżyserii Sławomira Kryńskiego.
1999 – Himalaista Leszek Cichy został pierwszym Polakiem, który zdobył Koronę Ziemi.
2008 – Podczas prac budowlanych w Malborku odkryto pochodzący z czasów II wojny światowej masowy grób 2116 osób.
2009 – Zawarto kontrakt o wartości 4,1 mld zł. na budowę drugiej linii warszawskiego metra.
2014 – Otwarto wystawę główną Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.
Urodzili się 28 października:
1774 – Konstanty Adam Czartoryski, polski książę, wojskowy (zm. 1860)
1793 – Józef Tadeusz Borzęcki, polski pułkownik, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1875)
1803 – Eliza Radziwiłłówna, polsko-niemiecka arystokratka (zm. 1834)
1810 – Józef Szlifirski, polski poczmistrz, urzędnik, burmistrz Tomaszowa Mazowieckiego (zm. 1852)
1826 – (lub 24 października) Jan Tadeusz Lubomirski, polski historyk, encyklopedysta, działacz społeczny (zm. 1908)
1828 – Jan Kanty Trzebiński, polski drukarz, wydawca (zm. 1899)
1830 – Jadwiga Sanguszko, polska szlachcianka (zm. 1918)
1839:
Aleksandra Czechówna, polska pamiętnikarka (zm. 1923)
Aleksander Regulski, polski drzeworytnik (zm. 1884)
1845 – Zygmunt Wróblewski, polski fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; w 1883 r. wraz z prof. Karolem Olszewskim dokonał pierwszego w dziejach skroplenia tlenu i azotu (zm. 1888)
1855:
Piotr Ambrożewicz, polski lekarz wojskowy, ginekolog-położnik, balneolog (zm. 1923)
Wandalin Strzałecki, polski malarz (zm. 1917)
1857 – Marcin Augustyński, polski działacz ludowy i społeczny, wójt Otfinowa (zm. 1929)
1859 – Stanisław Nowak, polski pedagog, polityk, senator RP (zm. 1936)
1864 – Izabela Moszczeńska-Rzepecka, polska publicystka, działaczka społeczna (zm. 1941)
1869 – Szymon Kossobudzki, polski chirurg, publicysta, poeta, działacz polonijny w Brazylii (zm. 1934)
1877:
Tadeusz Jastrzębski, polski generał brygady, inżynier, komendant główny NSZ (zm. 1949)
Narcyz Putz, polski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1942)
1887 – Karol Popiel, współtwórca Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich; przywódca Narodowej Partii Robotniczej, poseł na Sejm (1922–1927); działacz Centrolewu, więzień brzeski; przywódca Stronnictwa Pracy (1937). W czasie II wojny światowej minister w rządzie RP na uchodźstwie. Po wojnie poseł do KRN (1945–1946). W 1947 r. wyemigrował do USA (zm. 1977)
1890 – Herminia Naglerowa, polska pisarka, publicystka (zm. 1957)
1895:
Irena Grywińska-Adwentowicz, polska aktorka, reżyserka (zm. 1969)
Marian Ocetkiewicz, polski pułkownik piechoty (zm. 1941)
1897 – Karol Maleczyński, polski historyk, mediewista (zm. 1968)
1900 – Kazimierz Dębicki, polski chirurg (zm. 1977)
1905:
Włodzimierz Dworzaczek, polski historyk, heraldyk, genealog (zm. 1988)
Karolina Lubieńska, polska aktorka (zm. 1991)
1906 – Eugeniusz Waniek, polski malarz (zm. 2009)
1910:
Stanisław Dobosiewicz, polski nauczyciel, teoretyk szkolnictwa, działacz społeczny, pisarz (zm. 2007)
Józef Fajngold, polski rzeźbiarz, złotnik pochodzenia żydowskiego (zm. 1998)
1913 – Zygmunt Kraus, polski trener siatkówki (zm. 1978)
1915 – Maciej Sieński, polski autor filmów dokumentalnych (zm. 1999)
1917:
Maria Hiszpańska-Neumann, polska grafik (zm. 1980)
Jerzy Lau, polski poeta, krytyk literacki, tłumacz (zm. 1970)
1918 – Tadeusz Kaźmierski, polski aktor (zm. 1976)
1919 – Paweł Korzec, polski działacz komunistyczny, historyk (zm. 2012)
1923:
Halina Bojarska-Dahlig, polska chemik (zm. 2005)
Zbigniew Siemaszko, polski historyk, pisarz i publicysta emigracyjny
1924:
Henryka Małdyk, polska reumatolog (zm. 2017)
Paweł Świętek, polski gimnastyk, trener (zm. 1989)
1926:
Henryk Bereza, polski krytyk literacki, eseista (zm. 2012)
Tadeusz Gajdzis, polski pisarz, publicysta
Hilary Krzysztofiak, polski malarz, grafik, scenograf (zm. 1979)
1927 – Zygfryd Słoma, polski piłkarz (zm. 2007)
1928 – Sława Kwaśniewska, polska aktorka (zm. 2014)
1929 – Tadeusz Rybak, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski, biskup legnicki (zm. 2017)
1930:
Gustaw Kron, polski aktor (zm. 2016)
Zygmunt Pawlas, polski szablista (zm. 2001)
1932 – Eugeniusz Rudnik, polski kompozytor (zm. 2016)
1933:
Jerzy Puciata, polski malarz, prezes ZPAP (zm. 2014)
Tadeusz Szmyt, polski duchowny katolicki, działacz społeczny (zm. 2020)
1934 – Janusz Bogdan Faliński, polski botanik, ekolog (zm. 2004)
1935 – Zbigniew Horbowy, polski plastyk, twórca szkła artystycznego (zm. 2019)
1936 – Leon Dyczewski, polski duchowny katolicki, franciszkanin, filozof, socjolog (zm. 2016)
1938 – Dorota Dancewicz, polska nauczycielka, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2016)
1939 – Jan Jaskólski, polski lekkoatleta, trójskoczek (zm. 2013)
1940:
Andrzej Jonas, polski dziennikarz, publicysta
Tadeusz Kraśko, polski dziennikarz, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych, publicysta (zm. 2019)
Tomasz Pobóg-Malinowski, polski reżyser filmów dokumentalnych
1942 – Adam Kawa, polski poeta
1944:
Tadeusz Górski, polski dziennikarz sportowy (zm. 2016)
Tadeusz Iwiński, polski politolog, wykładowca akademicki, polityk, poseł na Sejm RP
1945:
Wojciech Edward Czerniawski, polski poeta, prozaik
Andrzej Piłat, polski polityk, poseł na Sejm RP
1946 – Jan Domarski, polski piłkarz, strzelec historycznej bramki w meczu z Anglią na Wembley w 1973 r., która dała polskiej reprezentacji awans na Mistrzostwa Świata w RFN
1948:
Tadeusz Ehrhardt-Orgielewski, polski kornecista jazzowy
Krzysztof Materna, polski konferansjer, satyryk, aktor, reżyser i producent telewizyjny
1949 – Tadeusz Broś, polski aktor, dziennikarz telewizyjny (zm. 2011)
1950:
Tadeusz Goć, polski polityk, poseł na Sejm RP
Wiesława Piątkowska-Stepaniak, polska historyk, politolog
1951 – Jerzy Ignaciuk, polski pisarz (zm. 2000)
1956 – Tadeusz Strugała, polski duchowny katolicki, kanonik
1957 – Grażyna Mierzejewska, polska lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
1959:
Aleksander Chećko, polski dziennikarz, publicysta, dyplomata
Jarosław Dunaj, polski aktor
1960 – Jerzy Gut, polski generał
1963 – Iwona Katarzyna Pawlak, polska aktorka
1964:
Dariusz Kofnyt, polski piłkarz
Maria Lenczowska, polska koszykarka
Urszula Rzepczak, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
1965:
Piotr Mochnaczewski, polski ekonomista, poseł na Sejm RP
Piotr Semka, polski dziennikarz, publicysta
1969 – Czesław Owczarek, polski piłkarz, trener
1970 – Andrzej Pisalnik, białoruski dziennikarz pochodzenia polskiego
1972 – Sebastian Mierzyński, polski dziennikarz, pisarz
1974 – Adam Małczyk, polski aktor kabaretowy
1975:
Jacek Kuźmiński, polski trójboista siłowy
Przemysław Owczarek, polski poeta, antropolog kultury
1976 – Magdalena Stupkiewicz, polska wokalistka, instrumentalistka, kompozytorka, członkini zespołu Artrosis
1977:
Sara Sommerfeld, szwedzka aktorka pochodzenia polsko-żydowskiego
Jolanta Wojnarowicz, polska judoczka
1979 – Tadeusz Dąbrowski, polski poeta, krytyk literacki
1981 – Jan Komasa, polski reżyser i scenarzysta filmowy; autor filmów „Miasto 44”, „Powstanie warszawskie”, „Sala samobójców”.
1983 – Bartosz Romańczuk, polski piłkarz
1987 – Karina Cyfka, polska szachistka
1990 – Wojciech Włodarczyk, polski siatkarz
1993 – Joanna Drabik, polska piłkarka ręczna
1995 – Vincent Koziello, francuski piłkarz pochodzenia polskiego
1996 – Maciej Grzyb, polski judoka
1997 – Karol Kamiński, polski koszykarz
Zmarli 28 października:
1138 – Bolesław III Krzywousty, książę Polski (ur. 1086)
1807 – Marcin Grocholski, polski szlachcic, polityk, wojskowy (ur. 1727)
1842 – Józef Antoni Kossakowski, polski szlachcic, generał w służbie francuskiej (ur. 1772)
1889 – Aleksander Jan Woyde, polski architekt (ur. 1834)
1893 – Antoni Golejewski, polski ziemianin, polityk (ur. 1819)
1899 – Oskar Fabian, polski matematyk, fizyk (ur. 1846)
1928 – Władysław Kaczyński, polski ogrodnik (ur. 1848)
1942 – Mieczysław Piechowski, polski dziennikarz (ur. 1872)
1948 – Stanisław Kostka Łukomski, polski duchowny katolicki, biskup łomżyński (ur. 1874)
1955 – Elżbieta Tarnowska, polska tłumaczka (ur. 1875)
1960 – Stanisława Kawińska, polska aktorka (ur. 1886)
1965 – Stefan Kopeć, polski działacz komunistyczny i związkowy (ur. 1907)
1966 – Michał Jakubik, polski generał (ur. 1914)
1970 – Stanisław Jaworski, polski aktor (ur. 1895)
1975:
Edward Hanke, polski lekarz, działacz społeczny i niepodległościowy (ur. 1895)
Józef Żiżka, polski piłkarz (ur. 1913)
1984 – Maria Skibniewska, polska tłumaczka (ur. 1904)
1991 – Władysław Cabaj, polski polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1916)
1992:
Jerzy Jesionowski, polski pisarz (ur. 1919)
Antoni Kuligowski, polski polityk, poseł na Sejm PRL, minister rolnictwa (ur. 1910)
1993 – Wacław Stępień, polski satyryk, autor piosenek (ur. 1911)
1995:
Stanisław Bieliński, polski aktor (ur. 1920)
Edward Drabiński, polski piłkarz, trener (ur. 1912)
1999 – Mirosław Kijowicz, polski reżyser filmów animowanych (ur. 1929)
2001 – Krzysztof Korzeniewski, polski oceanograf (ur. 1930)
2003 – Edward Hartwig, polski fotografik (ur. 1909)
2008 – Witold Pograniczny, polski dziennikarz muzyczny (ur. 1940)
2010:
Janusz Halicki, polski malarz, grafik (ur. 1932)
Stanisław Lenartowicz, polski reżyser i scenarzysta filmowy, autor filmów „Giuseppe w Warszawie” oraz „Czerwone i złote” (ur. 1921)
2011 – Elżbieta Romero, polska polityk (ur. 1952)
2013 – Tadeusz Mazowiecki, działacz opozycji demokratycznej, redaktor naczelny „Tygodnika Solidarność”; uczestnik obrad Okrągłego Stołu, pierwszy niekomunistyczny premier w Polsce po II wojnie światowej (1989–1991); w latach 90. wysłannik ONZ na Bałkanach (ur. 1927)
2014 – Witold Andruszkiewicz, polski ekonomista (ur. 1917)
2015 – Krzysztof Żmijewski, polski inżynier (ur. 1949)
2016:
Ryszard Stanisław Dziura, polski duchowny katolicki, teolog (ur. 1949)
Roman Kordziński, polski reżyser teatralny (ur. 1941)
Krzysztof Pazdro, polski chemik (ur. 1941)
2017:
Stanisław Atlasiński, polski piłkarz (ur. 1919)
Marcin Mostowski, polski filozof, logik (ur. 1955)
Wojciech Student, polski architekt, samorządowiec (ur. 1966)
2018:
Kazimierz Czaplicki, polski prawnik, szef Krajowego Biura Wyborczego (ur. 1945)
Jagna Dankowska, polska filozof (ur. 1945)
Edward Dwurnik, jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarzy współczesnych, twórca około 5 tysięcy obrazów i 10 tysięcy rysunków (ur. 1943)
