Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 29 grudnia:
1443 – Król Władysław Warneńczyk wydał w Budzie akt lokacyjny oparty na prawie średzkim dla osady Koniecpol.
1478 – Wojna o sukcesję głogowską: rozpoczęły się rokowania pokojowe w Fürstenbergu nad Odrą.
1577 – Podkanclerzy koronny Jan Zamoyski poślubił swoją drugą żonę Krystynę Radziwiłłównę oraz złożył u Jana Kochanowskiego zamówienie na napisanie Odprawy posłów greckich.
1591 – Skonfliktowany z ruskim magnatem kresowym Januszem Ostrogskim hetman kozacki Krzysztof Kosiński napadł na jego dwór w Białej Cerkwi. Prywatny zatarg przeistoczył się wkrótce w rebelię kozacko-chłopską, od nazwiska przywódcy nazwaną powstaniem Kosińskiego.
1655 – Potop szwedzki: polska szlachta zawiązała antyszwedzką konfederację tyszowiecką.
1664 – Sąd sejmowy skazał na karę śmierci, konfiskatę dóbr i utratę stanowisk hetmana i marszałka wielkiego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, oskarżonego o podburzanie szlachty przeciwko królowi Janowi Kazimierzowi, próbę przejęcia władzy, zdradę stanu i przekupstwa.
1830 – Dyktator powstania listopadowego gen. Józef Chłopicki powołał Komisję Rozpoznawczą, która miała się zajmować osobami podejrzanymi o szpiegostwo na rzecz Rosji.
1920 – Podniesiono banderę na kanonierce ORP „Komendant Piłsudski”.
1926 – Utworzono przedsiębiorstwo Żegluga Polska z siedzibą w Gdyni.
1928 – Założono przedsiębiorstwo Linie Lotnicze LOT spółka z o.o.
1929:
Kazimierz Bartel został premierem RP.
Władysław Sołtan został przewodniczącym ZHP.
1942 – Niemcy dokonali pacyfikacji wsi Białowola na Zamojszczyźnie, mordując 51 mieszkańców.
1944:
Zburzenie Warszawy: zakończono wysadzanie w powietrze Pałacu Saskiego (27-29 grudnia).
Z powodu niestawienia się na spotkanie osoby odpowiedzialnej za dostarczenie ładunków wybuchowych nie doszedł do skutku planowany przez oddział AK zamach bombowy na mieszkanie Bolesława Bieruta w Lublinie.
1961 – Premiera filmu psychologicznego Zuzanna i chłopcy w reżyserii Stanisława Możdżeńskiego.
1962 – Wydano pierwszy tom Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN.
1967 – Jerzy Majewski został przewodniczącym Prezydium Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy.
1977 – Prezydent USA Jimmy Carter rozpoczął oficjalną wizytę w Polsce.
1987 – Polska przystąpiła do Międzynarodowej Korporacji Finansowej.
1989 – Sejm kontraktowy przyjął ustawę o zmianie Konstytucji PRL, na mocy której m.in. zmieniono nazwę państwa z Polska Rzeczpospolita Ludowa na Rzeczpospolita Polska i przywrócono koronę orłu białemu w Godle Polski.
1990 – I wojna w Zatoce Perskiej: w porcie wojennym na Oksywiu pożegnano okręty polskiej Marynarki Wojennej ORP „Wodnik” (szpitalny) i ORP „Piast” (ratowniczy), udające się w rejon konfliktu z misją humanitarną.
1992 – Sejm RP przyjął ustawę o radiofonii i telewizji.
2005:
Janusz Kurtyka został szefem Instytutu Pamięci Narodowej.
W Skorogoszczy w gminie Lewin Brzeski (województwo opolskie) wyłączono ostatnią w kraju analogową centralę telefoniczną, obsługującą 600 abonentów.
2006 – Otwarto stację metra warszawskiego Marymont.
2016 – Fundacja Książąt Czartoryskich sprzedała za 100 mln euro Skarbowi Państwa całą kolekcję Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie wraz z budynkami muzealnymi. Wśród 86 tysięcy eksponatów znajdują się obrazy Dama z gronostajem Leonarda da Vinci i Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta, a wśród 250 tysięcy książek, starodruków i rękopisów m.in. rękopis Jana Długosza oraz oryginał aktu unii polsko-litwskiej. Jest to największy zakup dzieł sztuki w powojennej historii Polski.
Urodzili się 29 grudnia:
1633 – Jan Morawski, polski jezuita, kaznodzieja, pisarz teologiczny, nauczyciel (zm. 1700)
1671 – Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna, elektorowa Saksonii, niekoronowana królowa Polski (zm. 1727)
1740 – Jan Jakub Symonowicz, polski duchowny ormiańskokatolicki pochodzenia ormiańskiego, arcybiskup lwowski (zm. 1816)
1790:
Tomasz Dziekoński, polski literat, pedagog, autor podręczników szkolnych (zm. 1875)
Tomasz Kantorbery Tymowski, polski poeta, tłumacz, polityk, wolnomularz (zm. 1850)
Tomasz Zieliński, polski podpułkownik w służbie rosyjskiej (zm. 1869)
1820 – Tytus Chałubiński, lekarz, przyrodnik, społecznik, jeden z pionierów taternictwa, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego i Muzeum Tatrzańskiego (zm. 1889)
1845 – Tomasz Chmieliński, polski podporucznik, weteran powstania styczniowego (zm. 1944)
1847 – Seweryn Obst, polski malarz, ilustrator, etnograf (zm. 1917)
1851 – Edward Przewóski, polski adwokat, polityk, publicysta, krytyk literacki (zm. 1895)
1863 – Eugeniusz de Henning-Michaelis, polski generał dywizji, polityk (zm. 1939)
1872 – Helena Rolandowa, polska aktorka (zm. 1952)
1879 – Witold Wojtkiewicz, polski malarz, rysownik, ilustrator (zm. 1909)
1882 – Kazimierz Sykulski, polski duchowny katolicki, poseł na Sejm Ustawodawczy, męczennik, błogosławiony (zm. 1941)
1885 – Józef Kramarz, polski działacz komunistyczny (zm. 1963)
1892 – Jadwiga Karolina Żak, polska zakonnica, nazaretanka, męczennica z Nowogródka, błogosławiona (zm. 1943)
1895 – Jerzy Hryniewski, polski polityk, premier RP na uchodźstwie (zm. 1978)
1899 – Franciszek Litwin, polski lekarz, polityk, minister zdrowia (zm. 1965)
1902 – Henryk Wars (właściwie Henryk Warszawski), kompozytor, pianista, dyrygent, pionier jazzu w Polsce, autor muzyki do blisko 50 polskich filmów oraz wielu piosenek, które stały się przebojami m.in. „Umówiłem się z nią na dziewiątą” czy „Miłość ci wszystko wybaczy” (zm. 1977)
1904:
Aleksander Mazurek, polski kierowca rajdowy (zm. ?)
Witold Zechenter, polski poeta, satyryk, tłumacz, dziennikarz. Współzałożyciel krakowskiego „Dziennika Polskiego” i „Echa Krakowa” (zm. 1978)
1906 – Tadeusz Unkiewicz, polski dziennikarz, popularyzator nauki (zm. 1959)
1909 – Andrzej Nowicki, polski poeta, satyryk, tłumacz (zm. 1986)
1913 – Władysław Pilawski, polski pułkownik pożarnictwa, członek ruchu oporu podczas II wojny światowej (zm. 2017)
1915 – Stanisław Broniewski ps. Stefan Orsza, ppor. AK, polski ekonomista, harcmistrz, naczelnik Szarych Szeregów), dowódca akcji pod Arsenałem (zm. 2000)
1916:
Tomasz Jasiński, polski hokeista (zm. 1998)
Rafał Praga, polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy (zm. 1953)
1917 – Kalman Segal, polsko-izraelski poeta, prozaik dziennikarz (zm. 1980)
1918 – Wojciech Domżalski, polski geofizyk, inżynier górnik (zm. 1997)
1919:
Antoni Gołaś, polski zapaśnik, trener (zm. 2003)
Edward Jarczyński, polski koszykarz (zm. 1989)
1920:
Ludwik Jerzy Kern, poeta, satyryk, tłumacz, autor utworów dla dzieci „Ferdynand Wspaniały”, „Proszę słonia” i słów do wielu popularnych przebojów muzycznych m.in. „Nie bądź taki szybki Bill”, „Cicha woda”, „Wojna domowa” (zm. 2010)
Romuald Rak, polski duchowny katolicki, infułat (zm. 2003)
1921 – Vladka Meed, polsko-żydowska działaczka ruchu oporu w czasie II wojny światowej, kurierka ŻOB, pamiętnikarka, działaczka społeczna (zm. 2012)
1922:
Jerzy Gottfried, polski architekt (zm. 2017)
Eugeniusz Szyfner, polski działacz społeczny, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (zm. 2017)
1923 – Tomasz Dybowski, polski prawnik (zm. 2009)
1924 – Jerzy Kłoczowski, polski historyk, polityk, senator RP (zm. 2017)
1926 – Alicja Wirth-Przybora, polska scenograf (zm. 2000)
1929 – Tadeusz Hilczer, polski fizyk, nauczyciel akademicki
1931:
Edward Etler, polski reżyser i scenarzysta filmowy, dziennikarz
Jan Kazimierz Łojan, polski autor tekstów piosenek (zm. 1992)
1936 – Szymon Krasicki, polski trener biegów narciarskich
1937 – Anna Jekiełek, polska scenografka, kostiumografka, dekoratorka wnętrz
1938 – Feridun Erol, polski operator i reżyser filmowy pochodzenia tureckiego
1939:
Konrad Fiałkowski, polski informatyk, cybernetyk, pisarz science fiction (zm. 2020)
Urszula Plewka-Schmidt, polska artystka, pedagog (zm. 2008)
1943 – Wilhelm Kubica, polski gimnastyk
1945:
Bogusław Michnik, polski poeta, fotograf
Sergiusz Sachno, polski fotograf
1946 – Ryszard Polak, polski piłkarz, trener
1947 – Jerzy Falandysz, polski profesor nauk rolniczych
1948 – Joanna Orzeszkowska, polska aktorka (zm. 2013)
1951 – Jan Janga-Tomaszewski, polski kompozytor, aktor, wokalista
1952 – Joanna Bartel, polska aktorka, artystka kabaretowa, wokalistka
1953:
Grzegorz Baran, polski kierowca i pilot rajdowy
Ryszard Nowak, polski polityk, samorządowiec, urzędnik, poseł na Sejm RP
1954 – Eugeniusz Grzeszczak, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP, wicemarszałek
1955:
Urszula Kiebzak, polska aktorka
Piotr Szkudelski, polski perkusista, członek zespołu Perfect
1956:
Marek Mozgawa, polski prawnik
Zbigniew Szkutnik, polski matematyk
1957 – Robert Mamątow, polski przedsiębiorca, polityk, senator RP
1958 – Elonka Dunin, amerykańska programistka gier komputerowych, pisarka, kryptolog pochodzenia polsko-chorwackiego
1961:
Grzegorz Kucias, polski aktor, piosenkarz
Sylwia Stanny, polska kajakarka
1964 – Jacek Bayer, polski piłkarz, trener
1965 – Dariusz Bereski, polski aktor, poeta
1966 – Waldemar Wrona, polski polityk, poseł Sejm RP
1967:
Rajmund Andrzejczak, polski generał dywizji, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
Lilly Wachowski, amerykańska reżyserka i producentka filmowa, pisarka pochodzenia polskiego
1969:
Tomasz Bednarek, polski aktor
Andrzej Walter, polski poeta, prozaik, publicysta, krytyk literacki, fotograf
1970 – Katarzyna Jeż, polska piłkarka ręczna
1971:
Marek Andrzejewski, polski bard, poeta
Kamil Śmiałkowski, polski dziennikarz, publicysta, scenarzysta komiksowy
1972 – Wilhelm Sasnal, polski malarz, autor filmów
1973 – Roman Piętakiewicz, polski aktor
1974:
Tomasz Bobel, polski piłkarz, bramkarz
Agata Mechlińska, polska koszykarka
1975:
Monika Chrząstowska, polska aktorka
Sławomir Kopyciński, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Sławomir Pstrong, polski reżyser i scenarzysta telewizyjny (zm. 2015)
1976 – Patrycja Gola, polska piosenkarka, muzyk sesyjny
1978:
Ewelina Fijołek, polska gimnastyczka sportowa, trenerka
Beata Kowalczyk, polska piłkarka ręczna, bramkarka
1979:
Michał Koterski, polski aktor, prezenter telewizyjny, satyryk
Marcin Sekściński, polski samorządowiec, urzędnik i pedagog, wicewojewoda podlaski
1982:
Rafał Gliński, polski piłkarz ręczny
Krzysztof Szałkowski, polski perkusista, klawiszowiec
Ewa Żyła, polska piłkarka
1985 – Edyta Jurkiewicz, polska brydżystka
1990 – Łukasz Ojdana, polski pianista, kompozytor
1991 – Marta Piotrowska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
1993 – Maksym Spodyriew, polski łyżwiarz figurowy pochodzenia ukraińskiego
1994 – Filip Zegzuła, polski koszykarz
Zmarli 29 grudnia:
1125 – Agnieszka Władysławówna, polska księżniczka, opatka (ur. 1090/91)
1249 – Jadwiga, księżna wielkopolska (ur. ?)
1380 – Elżbieta Łokietkówna, królewna polska, królowa węgierska (ur. 1305)
1634 – Jan Albert Waza, polski królewicz, duchowny katolicki, kardynał, biskup warmiński i krakowski (ur. 1612)
1786 – Antoni Kossakowski, polski poeta, tłumacz, polemista religijny (ur. 1718)
1801 – Stanisław Antoni Tyszkiewicz, polski szlachcic, polityk (ur. 1727)
1809 – Stanisław Małachowski, polski hrabia, polityk, marszałek Sejmu Czteroletniego, prezes Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego (ur. 1736)
1810 – Jan Drozdowski, polski komediopisarz, wolnomularz (ur. 1759)
1843 – Mamert Dłuski, polski ziemianin, generał brygady (ur. 1788)
1848 – Jan Stanisław Kutowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy chełmiński (ur. 1779)
1850 – Stanisław Jan Borkowski, polski mineralog, bibliotekoznawca, literat, wydawca (ur. 1782)
1855 – Mikołaj Górski, polski duchowny katolicki, biskup kamieniecki (ur. 1784)
1866 – Józef Warszewicz, polski botanik, ogrodnik, podróżnik (ur. 1812)
1902 – August Łoś, polski ziemianin, polityk (ur. 1829)
1907 – Stefan Bielak, polski działacz socjalistyczny pochodzenia tatarskiego (ur. 1868)
1911 – Edmund Biernacki, polski neurolog, hematolog, patolog, odkrywca tzw. odczynu Biernackiego – wartości diagnostycznej szybkości opadania erytrocytów w osoczu (ur. 1866)
1913 – Jadwiga Sarnecka, polska kompozytorka, pianistka (ur. 1877 lub 83)
1918 – Zygmunt Szułdrzyński, polski ziemianin, polityk (ur. 1830)
1928:
Franciszek Niewiadomski, polski prawnik, działacz państwowy (ur. 1860)
Bronislaw Onuf-Onufrowicz, rosyjsko-szwajcarsko-amerykański neurolog, neuroanatom, psychiatra, psychoanalityk pochodzenia polskiego (ur. 1863)
1936 – Izydor Wilk, polski poeta ludowy, prozaik, pieśniarz, żołnierz (ur. 1875)
1937 – Stefan Czarnowski, polski socjolog, historyk kultury (ur. 1879)
1942:
(lub 31 grudnia) Bolesław Mołojec, polski działacz komunistyczny, I sekretarz KC PPR (ur. 1909)
Władysław Osmański, polski kleryk, Sługa Boży (ur. 1917)
1944 – Juliusz Gardan, polski reżyser i scenarzysta filmowy pochodzenia żydowskiego, twórca filmów „Trędowata”, „Doktor Murek” (ur. 1901)
1946 – Mieczysław Popławski, polski filolog klasyczny, historyk (ur. 1893)
1950 – Tadeusz Kołeczek, polski żużlowiec (ur. 1922)
1959:
Adrian Demianowski, polski psychiatra (ur. 1887)
Jan Piwowarczyk, polski duchowny katolicki, teolog, publicysta (ur. 1889)
1960 – Stanisław Petkiewicz, polski lekkoatleta, długodystansowiec, trener (ur. 1908)
1963 – Aleksander Ładoś, polski dyplomata, polityk (ur. 1891)
1967 – Janusz Strachocki, polski aktor, reżyser teatralny; żołnierz kontrwywiadu KG AK (ur. 1892)
1969:
Michał Pieszko, polski historyk, nauczyciel (ur. 1890)
Władysław Skotarek, polski malarz, grafik, rzeźbiarz, urzędnik pocztowy (ur. 1894)
1976 – Wojciech Ruszkowski, polski aktor (ur. 1897)
1979 – Andrzej Mundkowski, polski kompozytor, aranżer i pianista jazzowy (ur. 1938)
1982:
Irena Grajewska, polska historyk (ur. 1918)
Roman Umiastowski, polski pułkownik dyplomowany piechoty, historyk wojskowości, pisarz, autor radiowego apelu z 6 września 1939, w którym wezwał mężczyzn do opuszczenia Warszawy i udania się na wschód kraju, gdzie miały być tworzone nowe jednostki wojskowe (ur. 1893)
1983 – Jerzy Ciszewski, polski architekt, dziennikarz, wachmistrz podchorąży, oficer AK, uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1916)
1985 – Marian Jastrzębski, polski aktor, wokalista (ur. 1897)
1986 – Bolesław Kobrzyński, polski poeta (ur. 1914)
1987:
Stanisław Igar, popularny aktor teatralny i filmowy, odtwórca ról Grünspana w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy i don Gaspara Soareza w „Rękopisie znalezionym w Saragossie” Wojciecha Jerzego Hasa (ur. 1918)
Larysa Mitzner, polska pisarka pochodzenia ukraińskiego (ur. 1918)
Jan Rybkowski, polski reżyser i scenarzysta filmowy, pedagog, scenograf; twórca seriali „Chłopi”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Rodzina Połanieckich” (ur. 1912)
Janina Żejmo, rosyjska aktorka pochodzenia polskiego (ur. 1909)
1994 – Bronisław Kupczyński, polski polityk, działacz społeczny, prezydent Wrocławia (ur. 1908)
1996:
Bogumił Ferensztajn, polski polityk, poseł na Sejm PRL, minister gospodarki przestrzennej i budownictwa (ur. 1934)
Jerzy Sajko, polski scenograf filmowy, dekorator wnętrz (ur. 1939)
1997 – Czesław Byszewski, polski aktor, lektor radiowy (ur. 1915)
1999:
Leon Radzinowicz, brytyjski prawnik pochodzenia polskiego (ur. 1906)
Jerzy Waldorff, polski pisarz, publicysta, krytyk muzyczny, działacz społeczny, znawca sztuki, obrońca zabytków, twórca Komitetu Ochrony Starych Powązek (ur. 1910)
2003 – Romuald Nałęcz-Tymiński, polski kontradmirał (ur. 1905)
2006 – Zofia Jamry, polska aktorka (ur. 1918)
2007 – Zdzisław Lachur, polski malarz, grafik (ur. 1920)
2009:
Janina Bauman, polska pisarka (ur. 1926)
Marian Kaznowski, polski żużlowiec, sędzia żużlowy (ur. 1931)
Urszula Kołaczkowska, polska artystka plastyk (ur. 1911)
2010 – Karin Falencki, polska aktorka, kolekcjonerka, działaczka charytatywna (ur. 1915)
2012:
Czesław Janicki, polski polityk, wicepremier, minister rolnictwa (ur. 1926)
Henryk Sienkiewicz, polski polityk, inżynier górnik, pilot szybowcowy (ur. 1931)
Ignacy Tokarczuk, polski duchowny katolicki, arcybiskup przemyski (ur. 1918)
Andrzej Wilkosz, polski brydżysta (ur. 1935)
2013:
Wojciech Kilar, wybitny kompozytor i pianista, twórca muzyki do blisko 150 filmów, m.in. „Ziemi obiecanej”, „Smugi cienia”, „Pana Tadeusza”, „Rejsu”, „Pianisty”, a także seriali „Przygody Pana Michała” i „Rodzina Połanieckich” (ur. 1932)
Walenty Titkow, polski lekarz, polityk, działacz partyjny (ur. 1917)
2014:
Edward Grzywa, polski chemik, polityk (ur. 1933)
Zbigniew Pitera, polski krytyk filmowy, historyk kina, dziennikarz (ur. 1918)
Joanna Maria Rybczyńska, polska malarka, fotografka (ur. 1960)
2015 – Elżbieta Krzesińska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal (ur. 1934)
2016:
Aleksander Koj, polski lekarz, biochemik (ur. 1935)
Bronisława Kopczyńska-Jaworska, polska etnograf, etnolog (ur. 1924)
Jerzy Pomianowski, polski pisarz, eseista, krytyk teatralny, tłumacz (ur. 1921)
Wacław Zalewski, polski inżynier budowlany, konstruktor (ur. 1917)
2017:
Dariusz Dobosz, polski dziennikarz motoryzacyjny (ur. 1962)
Michał Giedroyć, polski inżynier konstrukcji lotniczych, publicysta, historyk emigracyjny (ur. 1929)
Maria Nietyksza, polska historyk (ur. 1936)
2018 – Edward Latos, polski pediatra (ur. 1922)
2019 – Tomasz Sadowski, polski psycholog, działacz społeczny, przewodniczący zarządu Fundacji Pomocy Wzajemnej „Barka” (ur. 1943)
