Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 3 maja:
1285 – Książę krakowski i sandomierski Leszek Czarny pokonał księcia mazowiecko-czerskiego Konrada II w bitwie pod Bogucicami.
1439 – W Nowym Mieście Korczynie została zawiązana Konfederacja Spytka z Melsztyna.
1656 – Potop szwedzki: Szwedzi zdobyli zamek w Gołańczy i wymordowali jego załogę.
1660 – W Oliwie zawarto pokój pomiędzy Polską a Szwecją, na mocy którego król Jan II Kazimierz Waza zrzekł się praw do tronu szwedzkiego, a Polska zatrzymała część Inflant.
1661 – Jan Heweliusz przeprowadził obserwację przejścia Merkurego na tle tarczy Słońca.
1670 – Powstanie chłopskie na Podhalu: decydująca klęska powstańców w bitwie pod Nowym Targiem (stoczonej pomiędzy 1 a 3 maja).
1733 – Pożar Witebska.
1776 – W Nowym Dworze Gdańskim rodzina Stobbe rozpoczęła produkcję wódki jałowcówki Stobbes Machandel.
1791 – Na Zamku Królewskim w Warszawie Sejm Wielki uchwalił Ustawę Rządową – Konstytucję 3 Maja, drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawę zasadniczą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli.
1792 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.
1812 – Napoleon Bonaparte wydał dekret o utworzeniu polskiego V Korpusu Wielkiej Armi pod dowództwem ks. Józefa Poniatowskiego.
1815 – Na kongresie wiedeńskim Rosja podpisała z Prusami i z Austrią konwencje bilateralne o podziale Księstwa Warszawskiego i trójstronną konwencję o utworzeniu Wolnego Miasta Krakowa. Zadecydowano, że Księstwo zostanie podzielone na 4 części:
Cesarstwo Austrii zagarnęło okręg Wieliczki
Królestwo Prus zachodnią część księstwa: Wielkie Księstwo Poznańskie i ziemię chełmińską
Imperium Rosyjskie środkową i wschodnią część księstwa: Królestwo Polskie
Wolne Miasto Kraków.
1819 – Walerian Łukasiński utworzył w Warszawie Wolnomularstwo Narodowe.
1831 – Wojciech Jastrzębowski opublikował tekst O wiecznym pokoju między narodami, uważany za pierwszy w historii projekt konstytucji zjednoczonej Europy.
1842 – Pożar strawił 45% zabudowy Bełchatowa.
1848 – Powstanie wielkopolskie: Jakub Krotowski-Krauthofer ogłosił utworzenie niepodległej Rzeczypospolitej Mosińskiej.
1850 – Edmund Bojanowski założył Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej.
1863 – Powstanie styczniowe: Tymczasowy Rząd Narodowy powołał Komitet Polski w Paryżu.
1916 – Za zgodą władz niemieckich w Warszawie odbyła się pierwsza od 1830 roku legalna manifestacja patriotyczna z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Wzięło w niej udział ponad 200 tys. ludzi.
1927 – Na antenie rozgłośni poznańskiej Polskiego Radia została wyemitowana po raz pierwszy w Polsce reklama radiowa.
1938 – Otwarto port morski we Władysławowie.
1939 – Została uruchomiona Elektrownia Stalowa Wola.
1940:
Do służby w Polskiej Marynarce Wojennej wszedł niszczyciel „Garland”.
Niemcy utworzyli getto żydowskie w Tomaszowie Mazowieckim.
1943:
53 osoby zginęły w wyniku ataku oddziału nacjonalistów ukraińskich na wieś Kuty na Wołyniu.
Organizacja harcerska „Wawer” nadała w Warszawie propagandową audycję megafonową.
1944:
Powołano Krajową Radę Ministrów.
W nocy z 3 na 4 maja oddział Osjana zaatakował warszawskie lotnisko bielańskie i zniszczył 5 samolotów Ju 52, a kilka innych uszkodził.
1945:
1 Armia WP po dojściu do Łaby zakończyła swój szlak bojowy.
Dekretem KRN Michał Rola-Żymierski został mianowany marszałkiem Polski.
1946:
Oddział NSZ pod dowództwem kapitana Henryka Flamego przejął kontrolę nad miastem Wisła i urządził w niej defiladę.
W Krakowie odbyły się, zakazane przez komunistyczne władze, demonstracje z okazji Święta 3 Maja. Interweniowała milicja, byli ranni i aresztowani.
1952:
Polska sekcja Radia Wolna Europa rozpoczęła z Monachium nadawanie stałych audycji w języku polskim. Jej pierwszym dyrektorem został Jan Nowak-Jeziorański, kurier i emisariusz Komendy Głównej Armii Krajowej i Rządu RP na uchodźstwie.
Legionowo uzyskało prawa miejskie.
1957:
Kardynał Stefan Wyszyński wydał dekret o utworzeniu Instytutu Prymasowskiego Ślubów Narodu na Jasnej Górze.
Powstało Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej (TKKF).
1960 – W Szczecinie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.
1961 – Film Jerzego Kawalerowicza „Matka Joanna od Aniołów” otrzymał Nagrodę Specjalną Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes.
1966:
Na Jasnej Górze odbyły się centralne uroczystości Milenium Chrztu Polski; mszę św. odprawił abp Karol Wojtyła, a kazanie wygłosił prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński.
Premiera filmu "Niekochana" w reżyserii Janusza Nasfetera.
1969 – Polska ratyfikowała Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej.
1976 – W wydawanym w Londynie „Tygodniu Polskim” opublikowany został program powstałego w kraju Polskiego Porozumienia Niepodległościowego.
1978 – Uruchomiono seryjną produkcję samochodu osobowego FSO Polonez.
1982 – Stan wojenny: w wielu miastach Polski odbyły się organizowane przez podziemną Solidarność pochody i manifestacje z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
1988 – Utworzono Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie.
1991 – Na Grobie Nieznanego Żołnierza odsłonięto 14 kolejnych tablic przedstawiających miejsca bitew. Dwie tablice poświęcono lotnikom i marynarzom.
1993 – Prezydent RP Lech Wałęsa nadał papieżowi Janowi Pawłowi II pierwszy po reaktywacji w 1992 roku Order Orła Białego.
1994 – Premiera komediodramatu "Zawrócony" w reżyserii Kazimierza Kutza.
1995 – Polska i Arabia Saudyjska nawiązały stosunki dyplomatyczne.
2007 – Wystartował kanał tematyczny TVP Historia.
2009 – Odbył się pierwszy Silesia Marathon wiodący ulicami miast Górnego Śląska.
2016 – Z okazji Narodowego Święta Trzeciego Maja prezydent RP Andrzej Duda odznaczył Orderem Orła Białego: Irenę Kirszensztein-Szewińską, Michała Kleibera, Michała Lorenca, Wandę Półtawską, Zofię Romaszewską oraz Bronisława Wildsteina.
2017 – Z okazji Narodowego Święta Trzeciego Maja prezydent RP Andrzej Duda odznaczył Orderem Orła Białego: Adama Bujaka, Mieczysława Chorążego, Jana Krzysztofa Kelusa, Zofię Teligę-Mertens oraz Mieczysława Tomaszewskiego.
Urodzili się 3 maja:
1620 – Bogusław Radziwiłł, koniuszy wielki litewski; w 1655 r. wspólnie z księciem Januszem Radziwiłłem podpisał w Kiejdanach ze Szwedami układ, w którym uznawał Karola X Gustawa za króla Polski i zgadzał się na detronizację Jana II Kazimierza; w latach 1657–1669 gubernator Prus Książęcych; protektor kalwinizmu (zm. 1669)
1771 – August Bécu, polski lekarz, patolog, filozof (zm. 1824)
1782 – Stanisław Jan Borkowski, polski mineralog, bibliotekoznawca, literat, wydawca (zm. 1850)
1788 – Aleksander Błędowski, polski generał, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1831)
1791 – Henryk Rzewuski, polski pisarz, publicysta, autor m.in. „Pamiątek Pana Seweryna Soplicy” (zm. 1866)
1798 – Gustaw Olizar, polski ziemianin, polityk, publicysta, poeta, pamiętnikarz (zm. 1865)
1807 – Teofil Wojciech Ostaszewski, polski ziemianin, pisarz (zm. 1889)
1809 – Tomasz Potocki, polski ziemianin, oficer, ekonomista, publicysta (zm. 1861)
1814 – Florian Adam Skomorowski, polski aktor (zm. 1855)
1838 – Florian Cynk, polski malarz (zm. 1912)
1843 – Aleksander Sochaczewski, polski malarz pochodzenia żydowskiego (zm. 1923)
1858:
Jan Bołoz Antoniewicz, polski historyk i teoretyk sztuki pochodzenia ormiańskiego (zm. 1922)
Kolumba Gabriel, polska zakonnica, błogosławiona (zm. 1926)
1861 – Stanisław Rossowski, polski poeta, dramatopisarz, nowelista, dziennikarz (zm. 1940)
1875 – Dawid Helman, polski laryngolog pochodzenia żydowskiego (zm. 1942)
1888 – Stefan Felsztyński, polski malarz (zm. 1966)
1891 – Tadeusz Peiper, polski poeta, krytyk i teoretyk poezji, prozaik (zm. 1969)
1901 – Zofia Radwańska-Paryska, polska botaniczka, taterniczka, pisarka (zm. 2001)
1902 – Janusz Strzałecki, polski malarz (zm. 1983)
1904 – Maria Skibniewska, polska tłumaczka (zm. 1984)
1905:
Jakub Chlebowski, polski lekarz, naukowiec, pedagog, publicysta, społecznik (zm. 1969)
Estera Kowalska, polska aktorka pochodzenia żydowskiego (zm. 1980)
1906 – Stanisław Osostowicz, polski malarz (zm. 1939)
1908 – Stanisław Buratyński, polski historyk, archeolog, działacz społeczny (zm. 1994)
1911 – Stanisław Kryczyński, polski historyk, orientalista pochodzenia tatarskiego (zm. 1941)
1912 – Władysław Kiernicki, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy lwowski (zm. 1995)
1915 – Stanisław Nawrocki, polski jezuita, teolog, rekolekcjonista (zm. 1986)
1916:
Stanisław Michalski, polski duchowny katolicki, kapelan emigracji, pułkownik artylerii (zm. 2003)
Florian Zarzycki, polski partyzant (zm. 1944)
1917 – Stanisław Będkowski, polski architekt (zm. 1985)
1918 – Florian Białka, polski kleryk katolicki, Sługa Boży (zm. 1940)
1922:
Halina Kurkowska, polska językoznawczyni (zm. 1983)
Bogusław Rybski, polski harcmistrz, komendant Chorągwi Krakowskiej ZHP (zm. 2007)
1923 – Mirosław Azembski, polski reportażysta, dziennikarz, publicysta (zm. 1988)
1924:
Jan Paweł Gawlik, polski teatrolog, eseista, krytyk literacki, dramaturg, publicysta (zm. 2017)
Bohdana Majda, polska aktorka (zm. 1995)
Stefan Wicik, polski śpiewak operowy (tenor) (zm. 2001)
1926 – Benon Liberski, polski malarz, grafik, rysownik, pedagog (zm. 1983)
1927 – Stanley Kronenberg, amerykański fizyk jądrowy, filatelista pochodzenia polskiego (zm. 2000)
1928 – Jerzy Smurzyński, polski dziennikarz
1930 – Jan Zagozda, polski dziennikarz radiowy (zm. 2018)
1931 – Adam Kotas, polski geolog (zm. 2007)
1933:
Andrzej Jarecki, polski satyryk, poeta, krytyk teatralny (zm. 1993)
Stanisław Kociołek, polski polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KW PZPR w Warszawie (1964–1967); od 1970 r. I sekretarz KW w Gdańsku; 1968–1971 członek Biura Politycznego KC PZPR, wicepremier od czerwca do grudnia 1970 r.; po 1989 r. sądzony za przyczynienie się do masakry robotników w Grudniu '70 na Wybrzeżur (zm. 2015)
1937 – Joanna Jedlewska, polska aktorka, choreograf, pedagog (zm. 1972)
1939 – Marek Freudenreich, polski grafik, plakacista, pedagog
1940 – Jędrzej Krakowski, polski ekonomista, dyplomata
1941 – Kornel Morawiecki, polski polityk, fizyk, działacz opozycji antykomunistycznej, przywódca „Solidarności Walczącej” (1982–1990); w 1990 r. założyciel i przewodniczący Partii Wolności; poseł na Sejm (2015–2019) (zm. 2019)
1942 – Antoni Piechniczek, polski trener, polityk, senator RP, szkoleniowiec piłkarski, dwukrotnie pełniący funkcję trenera reprezentacji Polski (1981–1986 oraz 1996–1997), z którą w 1982 r. na mistrzostwach świata w Hiszpanii zajął trzecie miejsce
1943 – Witold Dębicki, polski aktor
1945:
Zygmunt Maszczyk, polski piłkarz
Tadeusz Rydzyk, polski duchowny katolicki, redemptorysta, założyciel Radia Maryja i Telewizji Trwam
1946 – Marian Kustra, polski prozaik, poeta, eseista
1947 – Lesław Ćmikiewicz, polski piłkarz, trener, wielokrotny reprezentant Polski, mistrz olimpijski z 1972 r. i członek drużyny narodowej, która na mistrzostwach świata w Niemczech w 1974 r. zajęła III miejsce; przez wiele lat występujący w Legii Warszawa
1948 – Czesław Bielecki, polski architekt, publicysta, działacz opozycji demokratycznej; założyciel i szef podziemnego wydawnictwa CDN (1982–1989); w latach 80. więziony przez władze komunistyczne; doradca prezydenta Lecha Wałęsy (1990–1995); założyciel Ruchu STU; poseł Akcji Wyborczej Solidarność (1997–2001)
1949 – Wiktor Pysz, polski hokeista, trener
1951:
Jan Krzysztof Bielecki, polski ekonomista, działacz podziemnej Solidarności; poseł na Sejm (1989–1993); premier RP (1991); minister do spraw integracji europejskiej i pomocy zagranicznej (1992–1993); przedstawiciel Polski w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju (1993–2003); prezes Banku Pekao S.A. (2003–2010)
Grażyna Brodzińska, polska śpiewaczka operowa, aktorka
1952 – Janusz Niczyporowicz, polski pisarz (zm. 2009)
1953:
Tadeusz Chwałka, polski działacz związkowy, przewodniczący Forum Związków Zawodowych (zm. 2015)
Monika Płatek, polska prawnik, wykładowca akademicki, feministka
Marek Samselski, polski pisarz, felietonista, szaradzista
1955 – Zbigniew Włosowicz, polski prawnik, dyplomata
1957 – Ewa Sałacka, polska aktorka (zm. 2006)
1958:
Kazimierz Plocke, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Bill Sienkiewicz, amerykański malarz pochodzenia polskiego, grafik, autor komiksów
1959 –
Eddie Niedzwiecki, walijski piłkarz, bramkarz, trener pochodzenia polskiego
1960:
Kazimierz Buda, polski piłkarz, trener
Włodzimierz Czarzasty, polski polityk, wicemarszałek Sejmu RP
Adam Sikora, polski operator i reżyser filmowy, fotografik, malarz
1963 – Andrzej Jeż, polski duchowny katolicki, biskup tarnowski
1964:
Robert Kościelniakowski, polski szablista
Andrzej Kraiński, polski muzyk, kompozytor, wokalista, lider zespołu Kobranocka
1965:
Jarosław Grzędowicz, polski pisarz science fiction
Władysław Hoc, polski prozaik, poeta, malarz (zm. 2006)
1967 – Krzysztof Uniłowski, polski krytyk literacki (zm. 2019)
1969 – Marcin Korbacz, polski perkusista, członek zespołów Mafia i De Mono
1970 – Dariusz Banaszek, polski kolarz szosowy, dyrektor sportowy
1972:
Roman Smogorzewski, polski samorządowiec, prezydent Legionowa
Radosław Wasiak, polski piłkarz ręczny
1973:
Maciej Kaca, polski koszykarz
Andrzej Michalak, polski chorąży, starszy technik pokładowy (zm. 2010)
1974:
Joseph Kosinski, amerykański reżyser, grafik komputerowy pochodzenia polsko-kanadyjskiego
Romuald Wicza-Pokojski, polski reżyser, dramaturg, animator kultury
1975 – Rafał Mohr, polski aktor
1979 – Mariusz Ostrowski, polski aktor
1982 – Katarzyna Maciąg, polska aktorka
1987 – Mateusz Kowalczyk, polski tenisista
1988:
Roman Kliś, polski sztangista (zm. 2017)
Kaya Turski, kanadyjska narciarka dowolna pochodzenia polskiego
1989 – Marcelina Zawisza, polska działaczka społeczna, polityk, poseł na Sejm RP
1990 – Tomasz Wendt, polski saksofonista jazzowy, kompozytor
1991 – Mateusz Kamiński, polski kajakarz, kanadyjkarz
1992 – Piotr Kantor, polski siatkarz plażowy
1996 – Kamila Przybyła, polska lekkoatletka, tyczkarka
1998 – Mikołaj Kurpisz, polski koszykarz
Zmarli 3 maja:
1489 – Stanisław Kazimierczyk, polski duchowny katolicki, święty (ur. 1433)
1664 – Jan Ludwik Stępkowski, polski duchowny katolicki, biskup kamieniecki (ur. 1610)
1674 – Mikołaj Bieganowski, polski dowódca wojskowy, dyplomata, kasztelan (ur. 1601)
1690 – Gabriel Zabłudowski, polski męczennik i święty prawosławny (ur. 1684)
1795 – Mikołaj Radziwiłł, polski hrabia, dowódca wojskowy (ur. 1746)
1802 – Franciszek Jerzmanowski, polski szlachcic, polityk (ur. 1737)
1820 – Ignacy Tymowski, polski sędzia, polityk (ur. 1759)
1826 – Sebastian Ostaszewski, polski ziemianin (ur. 1755)
1844 – Mikołaj Chopin, nauczyciel języka francuskiego, guwerner, ojciec Fryderyka Chopina (ur. 1771)
1879 – August Olizarowski, polski dramatopisarz (ur. 1811)
1886 – Łucja Rautenstrauchowa, polska pisarka (ur. 1798)
1898 – Jakub Glazer, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski (ur. 1836)
1900 – Szczęsny Koziebrodzki, polski ziemianin, polityk, archeolog-amator, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1826)
1926 – Józefa Rodziewiczówna, polska malarka (ur. 1858)
1935 – Ludwik Stefan Gorazdowski, polski inżynier hutnik (ur. 1873)
1937 – Wacław Tokarz, polski historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego; badacz historii wojskowości i dziejów politycznych Polski przełomu XVIII i XIX w (ur. 1873)
1940 – Franciszek Bossowski, polski historyk (ur. 1879)
1943 – Zofia Dunin-Borkowska, polska magister filozofii, porucznik, członkini ZWZ (ur. 1904)
1954 – Witold Uklański, polski major (ur. 1893)
1960 – Leon Halban, polski historyk prawa (ur. 1893)
1963 – Konstanty Narkiewicz-Jodko, polski fizyk, podróżnik, taternik, alpinista, polarnik (ur. 1901)
1964 – Kazimierz Czarnecki, polski śpiewak operowy (tenor) (ur. 1882)
1966 – Wit Hanke, polski polityk, działaczk społeczny i sportowy (ur. 1907)
1969 – Stanisław Mielnicki, polski architekt (ur. 1898)
1970 – Ignacy Knast, polski przedsiębiorca, działacz społeczny i niepodległościowy (ur. 1884)
1977 – Karolina Beylin, polska pisarka, dziennikarka, tłumaczka (ur. 1899)
1980 – Jan Władysław Badowski, polski aktor, reżyser, dyrektor teatru (ur. 1907)
1982 – Jan Bogusławski, polski architekt (ur. 1910)
1985 – Wojciech Belon, polski pieśniarz, balladzista, założyciel i lider zespołu Wolna Grupa Bukowina (ur. 1952)
1986 – Tomasz Gluziński, polski poeta, narciarz, żołnierz AK (ur. 1924)
1989 – Andrzej Chodyniecki, polski ichtiolog (ur. 1922)
1990 – Jerzy Grzymek, polski chemik, członek PAN, polityk (ur. 1908)
1991 – Jerzy Kosiński, amerykański pisarz pochodzenia polsko-żydowskiego, autor „Malowanego ptaka” (ur. 1933)
1999:
Stanisław Biniecki, polski chemik (ur. 1907)
Władysław Terlecki, polski pisarz, autor powieści i opowiadań historycznych (ur. 1933)
2002 – Marek Dziekoński, polski architekt (ur. 1930)
2008 – Tadeusz Pelc, polski filmowiec, realizator dźwięku i światła (ur. 1924)
2010 – Krzysztof Misiurkiewicz, polski aktor (ur. 1941)
2014 – Mieczysław Sirko, polski kartograf (ur. 1943)
2015:
Mieczysława Buczkówna, polska poetka, pisarka, tłumaczka (ur. 1924)
Halina Dunajska, polska aktorka (ur. 1926)
Piotr Piotrowski, polski historyk sztuki, kurator, w latach 2009–2010 dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie (ur. 1952)
2016:
Wacław Auleytner, polski działacz katolicki, polityk, poseł na Sejm PRL (ur. 1919)
Tadeusz Gocłowski, polski duchowny katolicki, metropolita gdański w latach 1992–2008; członek Rady Stałej Episkopatu Polski,; odegrał znaczącą rolę przy odbudowywaniu stosunków państwo-Kościół po 1989 r., kawaler Orderu Orła Białego (ur. 1931)
Janusz Tazbir, polski historyk, profesor nauk humanistycznych, badacz dziejów kultury i ruchów religijnych w Polsce, głównie w XVI i XVII w (ur. 1927)
2017:
Bogumił Gozdur, polski piłkarz, trener (ur. 1935)
Jan Górecki, polski duchowny katolicki, teolog (ur. 1944)
Andrzej Kieruzalski, polski plastyk, lalkarz, chórmistrz, harcmistrz, twórca i kierownik artystyczny zespołu Gawęda (ur. 1928)
Józef Kowalczyk, polski piłkarz (ur. 1947)
Zbigniew Parandowski, polski architekt, fotograf, rysownik (ur. 1929)
Mieczysław Świderski, polski fotoreporter sportowy (ur. 1935)
2018:
Andrzej Stankiewicz, polski okulista (ur. 1942)
Antoni Zięba, polski inżynier, nauczyciel akademicki, działacz pro-life, publicysta (ur. 1948)
2019:
Antoni Połowniak, polski polityk, wojewoda kielecki i poseł na Sejm PRL (ur. 1928)
Maciej Jerzy Serwański, polski historyk (ur. 1946)
