Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 30 marca:
1689 – Skazany na karę śmierci szlachcic i filozof Kazimierz Łyszczyński został publicznie ścięty na Rynku Starego Miasta w Warszawie, a następnie jego zwłoki spalono za miastem.
1700 – Dotychczasowy biskup pomocniczy gnieźnieński Konstanty Józef Zieliński został mianowany arcybiskupem metropolitą lwowskim.
1821 – Została zawarta tzw. umowa zgierska w sprawie osiedlenia się w mieście 300 zagranicznych sukienników.
1853 – W oknie wystawowym lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego.
1867 – Cesarstwo Rosyjskie sprzedało Stanom Zjednoczonym Alaskę i Wyspy Aleuckie; jednym z głównych negocjatorów transakcji ze strony amerykańskiej był Polak, gen. Włodzimierz Krzyżanowski, który następnie został pierwszym amerykańskim administratorem Alaski.
1888 – Spłonęła niemal doszczętnie zabudowa miasteczka Skole koło Lwowa.
1916 – I wojna światowa: zakończyła się rosyjsko-niemiecka bitwa nad jeziorem Narocz.
1918 – Założono klub sportowy Czuwaj Przemyśl.
1919 – Wojna polsko-ukraińska: Wódz Naczelny Józef Piłsudski wydał rozkaz o utworzeniu Frontu Wołyńskiego.
1931 – Założono Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe w Katowicach.
1939 – Uruchomiono produkcję w przedsiębiorstwie z branży oponiarskiej Dębica.
1940:
Żołnierze Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego pod dowództwem mjr. Henryka Dobrzańskiego ps. Hubal wyrwali się z okrążenia pod wsią Hucisko w pow. koneckim, gdzie pokonali niemiecki batalion policji; w odwecie Niemcy zamordowali 711 mieszkańców z 31 wsi, znajdujących się na szlaku Oddziału Wydzielonego. Najwięcej ofiar było wśród mieszkańców wsi Skłoby, Gałki, Szałas Stary i Hucisko.
W Warszawie Niemcy dokonali aresztowań działaczy politycznych i społecznych, lekarzy, adwokatów oraz nauczycieli; wśród zatrzymanych był m.in. Maciej Rataj, były marszałek Sejmu RP, jeden z przywódców Stronnictwa Ludowego, zaangażowany w działania konspiracyjnej Głównej Rady Politycznej przy Służbie Zwycięstwu Polski; rozstrzelany w czerwcu 1940 r. w Palmirach.
1944:
W nocy z 29 na 30 marca oddział UPA dokonał mordu na 56-140 polskich mieszkańcach wsi Wołczków koło Stanisławowa.
W Warszawie został zastrzelony przez żołnierzy Referatu 993/W Armii Krajowej ukraiński kolaborant płk Mychajło Pohotowko, szef warszawskiego oddziału Ukraińskiego Komitetu Centralnego.
1945:
Utworzono Główny Urząd Geodezji i Kartografii.
Wojska radzieckie i polskie zdobyły Gdańsk.
Wojska radzieckie zdobyły Kostrzyn-Stare Miasto.
1970 – Rozpoczęto operację obracania o 78 stopni Pałacu Lubomirskich w Warszawie.
1971 – W kopalni „Rokitnica” w Zabrzu po trwającej sześć dni (158 godzin) akcji, uratowano górnika Alojzego Piontka.
1973 – Zakończono produkcję samochodu FSO Warszawa.
1975 – Premiera komedii filmowej "Awans" w reżyserii Janusza Zaorskiego.
1981 – W Warszawie podpisane zostało porozumienie pomiędzy stroną rządową a solidarnościową, kończące tzw. kryzys bydgoski. Władze NSZZ „Solidarność” odwołały planowany na 31 marca strajk generalny.
1986 – Premiera telewizyjnego filmu Janusza Kondratiuka „Big Bang”.
1987 – Na antenie TVP2 ukazało się premierowe wydanie Panoramy dnia (od 2 września 1991 Panorama).
1996 – Powstała Izba Wydawców Prasy.
1999 – Paweł Piskorski został prezydentem Warszawy.
2001 – Odbyło się 1000. notowanie Listy Przebojów Programu Trzeciego.
2007 – Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej skazał na 25 lat pozbawienia wolności Ryszarda Niemczyka ps. „Rzeźnik”, oskarżonego m.in. o współudział w zabójstwie Andrzeja Kolikowskiego ps. „Pershing”.
Urodzili się 30 marca:
1651 – Aleksander Mikołaj Horain, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy wileński, biskup smoleński i żmudzki (zm. 1735)
1686 – Maciej Karwacki, polski jezuita, pedagog (zm. 1756)
1739 – Paweł Ksawery Brzostowski, polski duchowny katolicki, pisarz wielki litewski, duchowny referendarz wielki litewski, kanonik wileński, publicysta, tłumacz (zm. 1827)
1793 – Jan Schimser, polski rzeźbiarz pochodzenia austriackiego (zm. 1856)
1816 – Ludwik Szwede, polski przedsiębiorca, działacz społeczny (zm. 1901)
1838 – Kornel Kozłowski, polski etnograf, historyk (zm. 1904)
1857 – Gabriela Zapolska, polska aktorka, dramatopisarka, powieściopisarka, publicystka; autorka m.in. dramatów „Moralność Pani Dulskiej”, „Skiz”, „Żabusia” i powieści „Kaśka Kariatyda” (zm. 1921)
1858 – Katarzyna Radziwiłłowa, polska publicystka, pamiętnikarka, powieściopisarka (zm. 1941)
1880 – Roman Sitko, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
1881 – Juliusz Rudnicki, polski matematyk, pedagog (zm. 1948)
1882 – Władysław Derdacki, polski architekt (zm. 1951)
1886:
Jan Kinel, polski entomolog (zm. 1950)
Stanisław Leśniewski, polski filozof, logik, matematyk (zm. 1939)
1890 – Juliusz Kleeberg, polski generał brygady (zm. 1970)
1891 – Mieczysław Biernacki, polski matematyk, chemik (zm. 1959)
1892 – Stefan Banach, polski matematyk, wykładowca Uniwersytetu Jana Kazimierza, współzałożyciel lwowskiej szkoły matematycznej; jeden z twórców analizy funkcjonalnej (zm. 1945)
1894:
Roman Markuszewicz, polski psychiatra, neurolog, psychoanalityk (zm. 1946)
Bolesław Zarako-Zarakowski, polski i radziecki generał (zm. 1963)
1898 – Jan Dąb-Kocioł, polski ekonomista, polityk, minister rolnictwa (zm. 1976)
1907:
Jan Krenz-Mikołajczak, polski wioślarz (zm. 2002)
Mieczysław Łapa, polski kapitan lotnictwa (zm. 1981)
Jarosław Skulski, polski aktor (zm. 1977)
1908:
Józef Nycz, polski prawnik, urzędnik, podporucznik rezerwy (zm. 1940)
Witold Urbanowicz, polski generał brygady pilot, as myśliwski, pamiętnikarz; w czasie II wojny światowej dowódca Dywizjonu 303 (zm. 1996)
1910 – Józef Marcinkiewicz, polski porucznik rezerwy, matematyk (zm. 1940)
1915 – Jadwiga Andrzejewska, polska aktorka; gwiazda kina międzywojennego, wystąpiła m.in. w filmach „Dziewczęta z Nowolipek” i „Strachy” oraz komediach „Papa się żeni”, „Ada to nie wypada” (zm. 1977)
1920:
Krystyna Cękalska, polska malarka, rysowniczka (zm. 2011)
Tadeusz Lipski, polski podporucznik, żołnierz AK
1921 – Stanisław Burza-Karliński, polski generał (zm. 2015)
1923:
Jerzy Litwiniuk, polski poeta, tłumacz (zm. 2012)
Wojciech Maciejewski, polski reżyser radiowy (zm. 2018)
Stanisław Wyłupek, polski inżynier, polityk, minister przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych (zm. 2015)
1924 – Józef Uznański, polski przewodnik tatrzański, w czasie II wojny światowej kurier ZWZ-AK, po wojnie ratownik górski, jeden z pierwszych ratowników pracujących z psem specjalnie przeszkolonym do odnajdowania ofiar lawin (zm. 2012)
1930 – Wiesław Pyda, polski scenarzysta i operator filmowy (zm. 2006)
1933:
Jerzy Dąbrowski, polski dziennikarz radiowy, poeta, satyryk, bajkopisarz, autor tekstów piosenek (zm. 1992)
Bogusław Mach, polski aktor (zm. 2018)
1935 – Józef Golec, polski pedagog, działacz społeczny (zm. 2017)
1937:
Ryszard Kotewicz, polski historyk, muzealnik, archiwista, nauczyciel akademicki (zm. 1997)
Stanley Wojcicki, amerykański fizyk pochodzenia polskiego
1938:
Zofia Merle, polska aktorka, występowała m.in. w Studenckim Teatrze Satyryków i warszawskim Teatrze Komedia; znana m.in. z ról w filmach „Rzeczpospolita babska”, „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?”, „Miś”, a także z seriali „Chłopi” oraz „Noce i dnie”
Tadeusz Rakoczy, polski duchowny katolicki, biskup bielsko-żywiecki
1939:
Stefan Cichy, polski duchowny katolicki, biskup legnicki
Krystyna Kołodziejczyk, polska aktorka
Krzysztof Kruszewski, polski pedagog, polityk, minister oświaty i wychowania (zm. 2015)
1942:
Zbigniew Bizoń, polski kompozytor, saksofonista, wokalista, członek zespołów Niebiesko-Czarni, Czerwono-Czarni, Tajfuny, lider formacji Bizony, autor przeboju „Nie wiem, czy to warto”
Jan Ryś, polski siatkarz, trener
Wacław Tkaczuk, polski dziennikarz radiowy, krytyk literacki, poeta (zm. 2018)
1945 – Stanisław Latałło, polski aktor, operator, scenarzysta i reżyser filmowy, odtwórca roli Franciszka Retmana w „Iluminacji” Krzysztofa Zanussiego. (zm. 1974)
1947:
Piotr Grabowski, polski aktor (zm. 1998)
Ryszard Kotla, polski dziennikarz, historyk, nauczyciel, działacz turystyczny
Marian Lichtman, polski wokalista, perkusista, kompozytor, członek zespołu Trubadurzy
1950 – Hanna Bakuła, polska malarka, scenograf, kostiumolog
1953 – Mieczysław Kasprzak, polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm RP
1955 – Zbigniew Jankowski, polski lekkoatleta, płotkarz
1956:
Stanisław Barej, polski zapaśnik
Ireneusz Mulak, polski koszykarz
1958:
Tadeusz Szymków, polski aktor (zm. 2009)
Joanna Wronecka, polska arabistka, dyplomatka
1960:
Robert Jaszewski, polski gitarzysta basowy
Piotr Koper, polski pilot komunikacyjny i sportowy (zm. 2017)
1961 – Andrzej Ignatowski, polski dziennikarz, autor tekstów piosenek
1962 – Adrianna Biedrzyńska, polska aktorka, piosenkarka, wystąpiła m.in. w filmach „Dekalog IV”, „Niezwykła podróż Baltazara Kobera”, „Piłkarski poker”, „300 mil do nieba”, „Nad rzeką, której nie ma”, „Pierścionek z orłem w koronie” i „Pajęczarki”
1966:
Grzegorz Nowak, polski fotograf, scenograf, producent teatralny
Piotr Pawłowski, polski działacz społeczny (zm. 2018)
1967:
Robert Ligiewicz, polski perkusista, członek zespołu Hey
Ewa Sonnenberg, polska poetka
1969:
Grzegorz Górny, polski dziennikarz, publicysta
Artur Zawisza, polski polityk, poseł na Sejm RP
1970:
Marek Mierzwiński, polski trener siatkarski
Katarzyna Wasilkowska, polska autorka literatury dziecięcej, tłumaczka
1974:
Bartosz Jurkowski, polski piłkarz, trener
Janusz Kaniewski, polski projektant samochodowy (zm. 2015)
Jakub Szydłowski, polski aktor musicalowy
1977 – Anna Świątczak, polska piosenkarka
1978:
Paweł Czapiewski, polski lekkoatleta, średniodystansowiec
Mariusz Antoni Kamiński, polski pisarz, polityk, poseł na Sejm RP
Pablopavo, polski wokalista, członek zespołów Vavamuffin i Zjednoczenie Sound System
1981 – Adrian Czerwonka, polski koszykarz
1982 – Aleksandra Shelton, polska szablistka
1984 – Gabriela Buławczyk, polska siatkarka
1985 – Adrian Mroczek-Truskowski, polski koszykarz
1995 – Arthur Szwarc, kanadyjski siatkarz pochodzenia polskiego
Zmarli 30 marca:
1278 – Mikołaj, polski duchowny katolicki, biskup poznański (ur. ?)
1614 – Jan Zamoyski, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita lwowski (ur. ?)
1689 – Kazimierz Łyszczyński, polski szlachcic, żołnierz, filozof (ur. 1634)
1767 – Jan Krzysztof Glaubitz, polski architekt pochodzenia niemieckiego (ur. ok. 1700)
1789 – Jakub Gołąbek, polski kompozytor, śpiewak (ur. 1739)
1879 – Franciszek Szubert, polski ziemianin, urzędnik, działacz społeczny (ur. 1790)
1880 – Jan Kanty Działyński, polski działacz społeczny i polityczny, mecenas sztuki, bibliofil i wydawca; uczestnik Powstania Wielkopolskiego w 1848 r.; w czasie Powstania Styczniowego „organizator sił zbrojnych narodowych w zaborze pruskim” (ur. 1829)
1888 – Jan Józef Baranowski, polski wynalazca (ur. 1805)
1908 – Aleksander Dworski, polski adwokat, polityk (ur. 1822)
1918 – Tadeusz Rutowski, polski ekonomista, dziennikarz, publicysta, polityk, samorządowiec, prezydent Lwowa (ur. 1852)
1928 – Feliks Jabłczyński, polski chemik, grafik, malarz, pisarz (ur. 1865)
1931 – Emil Repphan, polski sukiennik, przemysłowiec, finansista; działacz, filantrop (ur. 1848)
1943:
Jan Bytnar "RUDY", polski działacz konspiracyjny, harcmistrz, podporucznik, żołnierz AK, odbity w akcji pod Arsenałem (ur. 1921)
Maciej Aleksy Dawidowski "ALEK", polski działacz konspiracyjny, instruktor harcerski, podharcmistrz, sierżant podchorąży, żołnierz AK (ur. 1920)
Robert Resiger, polski drukarz, społecznik (ur. 1861)
1946 – Roman Martini, polski prawnik, prokurator (ur. 1909)
1952 – Stanisław Glixelli, polski chemik (ur. 1882)
1959 – Kazimierz Moszyński, polski etnolog, językoznawca, slawista (ur. 1887)
1975 – Jan Luxenburg, polski piłkarz (ur. 1905)
1984 – Aleksander Wojciechowski, polski poeta (ur. 1930)
1985:
Stefan Maria Kuczyński, polski historyk, pisarz, mediewista, autor powieści historycznych, m.in. „Zawisza Czarny” oraz licznych prac naukowych, m.in. „Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim” (ur. 1904)
Marek Żuławski, polski malarz, grafik, eseista (ur. 1908)
1997:
Janina Brochwiczówna, polska aktorka, artystka kabaretowa, piosenkarka, znana m.in. z ról w filmach „Każdemu wolno kochać”, „Żona i nie żona”; od 1945 roku przebywała na emigracji (ur. 1910)
Krzysztof Nowicki, polski poeta, prozaik, krytyk literacki (ur. 1940)
Maria Śliwka, polska siatkarka (ur. 1935)
Tadeusz Żenczykowski, polski prawnik, polityk, publicysta, prezes Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej, szef oddziału propagandy Obozu Zjednoczenia Narodowego, poseł na Sejm (1938); od 1940 r. w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ-AK; w latach 1954–1972 redaktor, a następnie zastępca dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa (ur. 1907)
2004 – Robert Dados, polski żużlowiec (ur. 1977)
2008 – Stefan Arbatowski, polski biolog, leśniczy, poeta (ur. 1926)
2010 – Krzysztof Teodor Toeplitz, polski dziennikarz, publicysta, krytyk i scenarzysta filmow, m.in. serialu „Czterdziestolatek”; wykładowca warszawskiej PWST i PWSFTviT w Łodziy (ur. 1933)
2016:
Leszek Dorosz, polski trener siatkówki (ur. 1932)
Władysław Jackiewicz, polski malarz, pedagog (ur. 1924)
Krzysztof Radosław Mazurski, polski ekonomista, geograf, działacz społeczny (ur. 1946)
2017:
Teresa Baranowska-George, polska okulistka (ur. 1920)
Krystyna Goldberg, polska dziennikarka (ur. 1930)
2019 – Robert Mirzyński, polski dziennikarz, spiker, reżyser teatralny i radiowy (ur. 1968)