Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 4 października:
1498 – Drohiczyn otrzymał prawa miejskie.
1509 – Wojna polsko-mołdawska: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Chocimiem.
1582 – Ostatni dzień (czwartek) obowiązywania w Rzeczypospolitej kalendarza juliańskiego. Następny dzień (piątek) zgodnie z rachubą gregoriańską nosił datę 15 października.
1655 – II wojna północna: wojska polskie pod dowództwem Krzysztofa Żegockiego zdobyły Kościan.
1660 – IV wojna polsko-rosyjska: wojska polsko-litewskie zakończyły nieudane oblężenie Mohylewa.
1705 – Stanisław Leszczyński i jego żona Katarzyna Opalińska zostali koronowani w Warszawie na króla i królową Polski.
1795 – Prusacy zrabowali ze skarbca na Wawelu polskie insygnia koronacyjne. W przygotowaniu grabieży brał udział sam król Fryderyk Wilhelm II, który polecił swoim współpracownikom, generałowi von Ruetsowi i gubernatorowi Krakowa Ludwikowi van Hoymowi, przeprowadzić całą akcję. Na rozkaz Fryderyka Wilhelma III wszystkie regalia przetopiono. Było to świadectwo barbarzyńskiej mentalności niemieckiej.
1900 – Otwarto Teatr Miejski we Lwowie.
1902 – W Toruniu powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Kopernik”.
1908 – Poświęcono kościół Świętej Rodziny w Tarnowie.
1918 – Gen. Józef Haller objął naczelne dowództwo nad Armią Polską we Francji.
1936 – Premiera filmu historycznego Wierna rzeka w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.
1944 – 1. dzień po upadku powstania warszawskiego: Rada Ministrów podjęła uchwałę o żałobie narodowej w związku z kapitulacją Warszawy.
1945 – W obozie pracy w Łambinowicach na Opolszczyźnie strażnicy zastrzelili 44-48 przetrzymywanych tam Niemców i Ślązaków.
1946 – 7 osób zginęło, a 15 zostało rannych w katastrofie kolejowej na stacji Szczecin Turzyn.
1950 – Prezydium Rządu podjęło decyzję o budowie Nowego Miasta Tychy.
1966 – Premiera komedii kostiumowej Marysia i Napoleon w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.
1982 – Izba Wojskowa Sądu Najwyższego skazała zaocznie na karę śmierci byłego ambasadora PRL w Waszyngtonie Romualda Spasowskiego, który po ogłoszeniu stanu wojennego porzucił placówkę i poprosił o azyl polityczny w USA.
1990 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „NIE”.
2000:
Rozpoczął się XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
Ukazał się album Golec uOrkiestra 2 zespołu Golec uOrkiestra.
2002 – Premiera komedii kostiumowej Zemsta w reżyserii Andrzeja Wajdy.
1509 – Wojna polsko-mołdawska: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Chocimiem.
1582 – Ostatni dzień (czwartek) obowiązywania w Rzeczypospolitej kalendarza juliańskiego. Następny dzień (piątek) zgodnie z rachubą gregoriańską nosił datę 15 października.
1655 – II wojna północna: wojska polskie pod dowództwem Krzysztofa Żegockiego zdobyły Kościan.
1660 – IV wojna polsko-rosyjska: wojska polsko-litewskie zakończyły nieudane oblężenie Mohylewa.
1705 – Stanisław Leszczyński i jego żona Katarzyna Opalińska zostali koronowani w Warszawie na króla i królową Polski.
1795 – Prusacy zrabowali ze skarbca na Wawelu polskie insygnia koronacyjne. W przygotowaniu grabieży brał udział sam król Fryderyk Wilhelm II, który polecił swoim współpracownikom, generałowi von Ruetsowi i gubernatorowi Krakowa Ludwikowi van Hoymowi, przeprowadzić całą akcję. Na rozkaz Fryderyka Wilhelma III wszystkie regalia przetopiono. Było to świadectwo barbarzyńskiej mentalności niemieckiej.
1900 – Otwarto Teatr Miejski we Lwowie.
1902 – W Toruniu powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Kopernik”.
1908 – Poświęcono kościół Świętej Rodziny w Tarnowie.
1918 – Gen. Józef Haller objął naczelne dowództwo nad Armią Polską we Francji.
1936 – Premiera filmu historycznego Wierna rzeka w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.
1944 – 1. dzień po upadku powstania warszawskiego: Rada Ministrów podjęła uchwałę o żałobie narodowej w związku z kapitulacją Warszawy.
1945 – W obozie pracy w Łambinowicach na Opolszczyźnie strażnicy zastrzelili 44-48 przetrzymywanych tam Niemców i Ślązaków.
1946 – 7 osób zginęło, a 15 zostało rannych w katastrofie kolejowej na stacji Szczecin Turzyn.
1950 – Prezydium Rządu podjęło decyzję o budowie Nowego Miasta Tychy.
1966 – Premiera komedii kostiumowej Marysia i Napoleon w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.
1982 – Izba Wojskowa Sądu Najwyższego skazała zaocznie na karę śmierci byłego ambasadora PRL w Waszyngtonie Romualda Spasowskiego, który po ogłoszeniu stanu wojennego porzucił placówkę i poprosił o azyl polityczny w USA.
1990 – Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „NIE”.
2000:
Rozpoczął się XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
Ukazał się album Golec uOrkiestra 2 zespołu Golec uOrkiestra.
2002 – Premiera komedii kostiumowej Zemsta w reżyserii Andrzeja Wajdy.
Urodzili się 4 października:
1737 – Fryderyk Karol Hauke, polski pedagog (zm. 1810)
1741:
Franciszek Karpiński, polski poeta, dramaturg, publicysta, tłumacz (zm. 1825)
Antoni Mikołaj Radziwiłł, polski książę (zm. 1778)
1744 – Michał Karpowicz, polski duchowny katolicki, biskup wigierski, poeta (zm. 1803)
1746 – Urszula Dembińska, polska posiadaczka ziemska, filantropka (zm. 1825)
1750 – Franciszek Dionizy Kniaźnin, polski poeta, dramaturg, tłumacz (zm. 1807)
1754 – Franciszek Skarbek-Malczewski, polski duchowny katolicki, arcybiskup warszawski, prymas Królestwa Polskiego (zm. 1819)
1831 – Bruno Bielawski, polski prozaik, poeta (zm. 1861)
1846 – Jan Nepomucen Franke, polski inżynier (zm. 1918)
1853 – Bronisław Majewski, polski generał, lekarz (zm. 1934)
1865 – Stanisław Grodzicki, polski urzędnik, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1943)
1868 – Franciszek Myśliwiec, polski działacz narodowy w Niemczech (zm. 1941)
1872 – Juliusz Tadeusz Tarnawa-Malczewski, polski generał dywizji, polityk, minister spraw wojskowych (zm. 1940)
1876 – Karol Bertoni, polski polityk, dyplomata, minister spraw zagranicznych (zm. 1967)
1877 – Franciszek Olejniczak, polski duchowny katolicki, wydawca, działacz społeczny (zm. 1965)
1880 – Aleksander Iwaszkiewicz, polski komandor porucznik (zm. 1926)
1885:
Edmund Malinowski, polski botanik, genetyk (zm. 1979)
Alfons Wojtkielewicz, polski pułkownik dyplomowany piechoty (zm. 1940)
1887 – Franciszek Olejniczak, polski duchowny katolicki, działacz społeczny (zm. 1965)
1888 – Zygmunt Augustyński, polski prawnik, dziennikarz, polityk, poseł na Sejm RP, działacz Polskiego Państwa Podziemnego, więzień okresu stalinowskiego (zm. 1959)
1894 – Józef Beck, polski pułkownik, polityk, dyplomata, wicepremier, minister spraw zagranicznych (zm. 1944)
1898:
Marian Drobik, ps. Dzięcioł, podpułkownik WP, szef II Oddziału Komendy Głównej AK w latach 1942–1943; aresztowany przez gestapo i zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach (zm. 1944)
Antonina Taborowicz, polska lekkoatletka (zm. 1993)
1900 – Józef Jarema, polski malarz (zm. 1974)
1902 – Maksymilian Bartz, polski działacz komunistyczny, dyplomata (zm. 1976)
1903 – Artur Żagan, polski nauczyciel, działacz konspiracji antyhitlerowskiej (zm. 1945)
1904:
Aleksander Ivánka, węgiersko-polski ekonomista, publicysta (zm. 1976)
Henryk Vogelfänger, polski aktor (zm. 1990)
1906:
Czesław Sejbuk, polski prezbiter katolicki, pisarz, męczennik, Sługa Boży (zm. 1943)
Antoni Wczelik, polski major pilot (zm. 1942)
1907:
Spirydion Albański, polski piłkarz, bramkarz (zm. 1992)
Franciszek Jurecki, polski porucznik, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 1944)
1908 – Witold Wincenty Staniszkis, polski inżynier hydrotechnik, polityk, więzień polityczny (zm. 2008)
1910:
Zygmunt Czyżewski, polski hokeista, piłkarz, trener piłkarski (zm. 1998)
Eugenia Umińska, polska skrzypaczka, pedagog (zm. 1980)
1911 – Mieczysław Kozdruń, polski skoczek narciarski, trener (zm. 1988)
1913 – Paweł Cyganek, polski piłkarz (zm. 1995)
1914:
Stefania Adamaszkówna, polska uczestniczka podziemia antyhitlerowskiego (zm. 1943)
Mieczysław Bielański, polski lutnik (zm. 1983)
1918 – Leonard Michniewski, polski siatkarz, brydżysta, działacz PZBS (zm. 2016)
1919 – Eugeniusz Tyrkiel, polski inżynier materiałoznawstwa i termodynamiki stopów (zm. 2010)
1921 – Stanisław Augustyniak, polski działacz harcerski, członek ruchu oporu podczas II wojny światowej (zm. 2018)
1922:
Edmund Bąk, polski ekonomista, żeglarz, działacz żeglarski (zm. 2016)
Edward Chromy, polski pułkownik pilot, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2003)
Adam Hollanek, poeta, pisarz, założyciel i długoletni redaktor naczelny miesięcznika popularno-naukowego „Fantastyka” (zm. 1998)
1923 – Janina Trojanowska-Zborowska, polska łączniczka, żołnierz AK, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944)
1924 – Jan Cieślik, polski generał brygady (zm. 1995)
1925 – Longin Majdecki, polski architekt krajobrazu, historyk sztuki (zm. 1997)
1927:
Dobrosław Mater, polski aktor (zm. 1997)
Mieczysław Michalik, polski generał brygady, filozof, etyk (zm. 2016)
Wiesław Wieczorkiewicz, polski architekt, urbanista (zm. 1995)
1929 – Zbigniew Paliwoda, polski żołnierz, uczestnik podziemia antykomunistycznego (zm. 2016)
1930 – Paweł Cieślar, polski polityk, dyplomata (zm. 2011)
1931 – Marek Roman, polski inżynier środowiska (zm. 2003)
1933:
Ryszard Czajkowski, polski geofizyk, dziennikarz, operator filmowy, pisarz, reporter, publicysta, podróżnik, polarnik
Jerzy Fronk, polski operator filmowy
1934:
Zbigniew Pietrzykowski, polski bokser, trzykrotny medalista olimpijski: srebrny z Rzymu (1960) oraz brązowy z Melbourne (1956) i Tokio (1964); czterokrotny mistrz Europy (zm. 2014)
Wojciech Wrzesiński, polski historyk (zm. 2013)
1935:
Jacek Butrymowicz, polski reżyser filmowy
Jan Piątkowski, polski prawnik, polityk, poseł na Sejm RP, minister sprawiedliwości i prokurator generalny (zm. 2016)
Jadwiga Wejcman, polska aktorka (zm. 1997)
1936 – Barbara Majzel, polska polityk, poseł na Sejm PRL
1937:
Ryszard Czerwiński, polski fotograf (zm. 2010)
Wojciech Łazarek, polski piłkarz, trener
Tadeusz Franciszek Machnowski, polski poeta, prozaik, publicysta
Urszula Trawińska-Moroz, polska śpiewaczka operowa (sopran)
1939:
Andrzej Łukaszewski, polski malarz, grafik (zm. 2017)
Franciszek Sobczak, polski szablista, trener, działacz sportowy (zm. 2009)
Marta Sosińska-Janczewska, polska pianistka
1940 – Tadeusz Hübner, polski historyk, mediewista (zm. 1966)
1942 – Zdzisław Chmielewski, polski historyk, polityk, eurodeputowany
1943 – Feliks Dela, polski strażak, generał brygadier, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej (zm. 2017)
1944 – Józef Szaniawski, polski politolog, sowietolog, publicysta, dziennikarz; w latach 1970–1985 redaktor PAP; od 1973 r. współpracował z Radiem Wolna Europa; aresztowany za działalność niepodległościową w 1985 r. i skazany przez sąd wojskowy na 10 lat więzienia; uniewinniony przez Sąd Najwyższy, wyszedł na wolność w grudniu 1989 r.; zginął w Tatrach w 2012 r. (zm. 2012)
1945 – Tadeusz Bałachowicz, polski generał dywizji
1946:
Franciszek Wołodźko, polski samorządowiec, marszałek województwa świętokrzyskiego
Stanisław Woźniak, polski generał brygady, dyplomata
1947 – Marek Andrzejewski, polski historyk
1948:
Krzysztof Czabański, polski dziennikarz, publicysta
Stanisław Nicieja, polski historyk, polityk, senator RP, profesor Uniwersytetu Opolskiego, w latach 1996–2002 jego rektor; kronikarz i znawca Kresów
1950 – Elżbieta Szczygieł, polska koszykarka (zm. 2013)
1951:
Jan Burek, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa podkarpackiego
Barbara Rubaszewska, polska lekkoatletka, biegaczka średniodystansowa
1953:
Piotr Aleksandrowicz, polski dziennikarz (zm. 2016)
Sebastian Jasiński, polski duchowny katolicki, franciszkanin, biblista
1954:
Krzysztof Michalski, polski dziennikarz
Józef Szamocki, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy toruński
1955 – Zbigniew Janowski, polski związkowiec, polityk, poseł na Sejm RP
1956:
Tomasz Busse, polski zapaśnik
Andrzej Jacek Piotrowski, polski elektronik, urzędnik państwowy, podsekretarz stanu w Ministerstwie Energii
Vincent V. Severski, polski funkcjonariusz służb specjalnych, pisarz
1957:
Marek Rząsa, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP
Zbigniew Waleryś, polski aktor
1958:
Domicela Kopaczewska, polska pedagog, polityk, poseł na Sejm RP
Włodek Pawlik, polski pianista jazzowy, kompozytor, pedagog
Danuta Stanisławska, polska hokeistka na trawie
Jan Tombiński, polski dyplomata
1959 – Beata Kolak-Kuzdak, polska aktorka
1960 – Yvette Popławska, polska dziennikarka, reportażystka, poetka, pisarka, eseistka
1962 – Marc Minkowski, francuski dyrygent, fagocista pochodzenia polskiego
1963:
Bogusław Klozik, polski zapaśnik
Sławomir Makaruk, polski podróżnik, fotograf
1967 – Piotr Całbecki, polski polityk, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego
1969 – Wojciech Lubiński, polski pulmonolog, pułkownik, osobisty lekarz prezydenta RP (zm. 2010)
1970:
Brian Kozlowski, amerykański futbolista pochodzenia polskiego
Dorota Wysocka-Schnepf, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
1971:
Sylwester Czereszewski, polski piłkarz
Małgorzata Rozenau, polska malarka, projektantka
1972 – Małgorzata Bednarska-Bzdęga, polska szachistka
1973 – Monika Wielichowska, polska działaczka samorządowa, polityk, poseł na Sejm RP
1977:
Bartłomiej Macieja, polski szachista
Wiktoria Padlewska, polska dziennikarka, pisarka, aktorka
1979 – Katarzyna Izydorek, polska lekkoatletka, płotkarka
1983 – Anna Kamińska, polska kolarka
1984 – Karolina Tymińska, polska lekkoatletka, wieloboistka
1987:
Oksana Kot, polska lekkoatletka, miotaczka
Michał Pajor, polski siatkarz (zm. 2008)
1988 – Alan Andersz, polski aktor, tancerz
1989 – Justyna Rybak, polska lekkoatletka, sprinterka i płotkarka
1996 – Karolina Młodawska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
1997 – Jakub Piotrowski, polski piłkarz
Zmarli 4 października:
1480 – Jakub z Sienna, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (ur. 1413)
1569 – (prawdopodobnie) Mikołaj Rej, polski poeta, prozaik, tłumacz, polityk, teolog ewangelicki (ur. 1505)
1677 – Józef Bartłomiej Zimorowic, polski poeta, satyryk, autor dzieł historycznych; burmistrz Lwowa (ur. 1597)
1687 – Bartłomiej Nataniel Wąsowski, polski duchowny katolicki, jezuita, teolog, pisarz, architekt (ur. 1617)
1744 – Adam Pawłowski, polski rotmistrz, polityk (ur. 1680)
1790 – Jan Dekert, polski polityk, kupiec, prezydent Starej Warszawy (1789); w okresie Sejmu Wielkiego walczył o prawa mieszczan; przywódca tzw. czarnej procesji w 1789 r. (ur. 1738)
1858 – Józef Paszkowski, polski pułkownik, pisarz wojskowy (ur. 1787)
1901:
Józef Dziewoński, polski malarz, grafik, inżynier, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1827)
Ludwik Szwede, polski przedsiębiorca, działacz społeczny (ur. 1816)
1910 – Roman Plenkiewicz, polski pisarz, historyk literatury (ur. 1833)
1916:
Elżbieta Hutten-Czapska, polska numizmatyczka (ur. 1833)
Michał Jedynak, polski polityk (ur. 1872)
1920:
Jan Huber, polski generał (ur. 1865)
Stefan Walter, polski major (ur. 1891)
1922 – Bohdan Broniewski, polski przemysłowiec, polityk (ur. 1855)
1926 – Augustyn Rosentreter, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński (ur. 1844)
1935 – Franciszek Roth, polski rzeźbiarz, przedsiębiorca (ur. 1866)
1942 – Edmund Płoski, polski prawnik, działacz socjalistyczny (ur. 1859)
1943 – Irena Iłłakowiczowa, polska podporucznik NSZ, agentka wywiadu, poliglotka (ur. 1906)
1944:
Bronisław Kaminski, rosyjski dowódca brygady kolaboracyjnej Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej, zbrodniarz wojenny pochodzenia polsko-niemieckiego (ur. 1899)
Bronisław Laskownicki, polski dziennikarz, wydawca, literat, tłumacz, działacz niepodległościowy i społeczny (ur. 1866)
1955 – Zofia Stankiewicz, polska malarka, graficzka (ur. 1862)
1959 – Mieczysław Orłowicz, polski prawnik, geograf, krajoznawca, popularyzator turystyki (ur. 1881)
1963 – Zygmunt Nowakowski, polski pisarz, felietonista, dziennikarz, aktor, reżyser teatralny, doktor filologii polskiej (ur. 1891)
1965 – Henryk Modrzewski, polski aktor (ur. 1897)
1967 – Janusz Franciszek Radziwiłł, polski książę, ziemianin, ordynat ołycki, właściciel Nieborowa; polityk konserwatywny, działacz gospodarczy; poseł na Sejm (1928–1935), senator (1935–1938); aresztowany we wrześniu 1939 r. przez władze sowieckie i uwięziony na Łubiance – zwolniony w grudniu 1939 r.; w okresie niemieckiej okupacji przebywał w Warszawie; w 1945 r. ponownie aresztowany przez NKWD i wywieziony do obozu w Krasnogorsku; w 1947 r. powrócił do Polski (ur. 1880)
1968 – Jan Kurnakowicz, polski aktor, przez wiele lat związany z Teatrem Narodowym w Warszawie, znany z ról w filmach „Zakazane piosenki” i „Miasto nieujarzmione” (ur. 1901)
1969:
Waleria Drygała, polska dziennikarka (ur. 1908)
Jerzy Hoppen, polski malarz, grafik, pedagog, historyk sztuki, konserwator zabytków (ur. 1891)
Jerzy Stempowski, polski eseista, krytyk literacki, tłumacz (ur. 1893)
1970 – Stanisław Urstein, polski pianista, dyrygent, pedagog (ur. 1915)
1974:
Michał Butkiewicz polski inżynier, kolejarz, polityk, minister komunikacji (ur. 1886)
Stanisław Wocjan, polski malarz (ur. 1903)
1977 – Jadwiga Andrzejewska, polska aktorka, w okresie międzywojenny wystąpiła m.in. w filmach „Dziewczęta z Nowolipek” i „Strachy” (ur. 1915)
1978 – Konstanty Stecki, polski botanik (ur. 1885)
1980 – Ryszard Kraśko, polski pisarz, dziennikarz (ur. 1931)
1981 – Aleksander Wojciechowski, polski krajoznawca (ur. 1904)
1984 – Maria Majdrowiczówna, polska aktorka (ur. 1900)
1986 – Józef Osławski, polski aktor (ur. 1940)
1989 – Edmund Osmańczyk, polski dziennikarz, publicysta, politolog; w latach 30. redaktor pisma „Młody Polak w Niemczech”; do 1939 r. kierował Centralą Prasową Związku Polaków w Niemczech; w czasie wojny w konspiracyjnym radiu; podczas Powstania Warszawskiego nadawał audycje „Dzień walki”; jako korespondent relacjonował konferencję w Poczdamie i Proces Norymberski; poseł na Sejm PRL; senator I kadencji z ramienia Komitetu Obywatelskiego (ur. 1913)
1993 – Jerzy Broszkiewicz, polski pisarz (ur. 1922)
1998 – Tadeusz Wittlin, polski prawnik, pisarz, publicysta (ur. 1909)
1999 – Stanisław Marian Kamiński, polski aktor (ur. 1921)
2003 – Kazimierz Traciewicz, polski pisarz (ur. 1928)
2007 – Teodor Liese, polski skrzypek, działacz społeczny, żołnierz podziemia (ur. 1916)
2009 – Bronisław Żurakowski, polski inżynier, konstruktor lotniczy (ur. 1911)
2013 – Leszek Kazimierz Klajnert, polski architekt (ur. 1928)
2014 – Bronisław Goraj, polski działacz sportowy i samorządowy, burmistrz Sławkowa (ur. 1955)
2015 – Michał Kelles-Krauz, polski ekonomista (ur. 1930)
2017:
Bronisław Chromy, polski rzeźbiarz (ur. 1925)
Zdzisław Wójcik, polski piłkarz, sędzia i obserwator piłkarski (ur. 1930)
2018 – Jerzy Kowalczyk, polski historyk sztuki (ur. 1930)