Wydarzyło się w Polsce 5 kwietnia:

1091 – Zwycięstwo Pomorzan nad wojskami Władysława I Hermana w bitwie pod Drzycimiem.
1516 – Zawarty 12 lat wcześniej między wrocławską kapitułą a stanami śląskimi i miastem Wrocławiem tzw. układ kolowratski został uznany za nieważny przez papieża Leona X.
1521 – Wojna pruska: w Toruniu zostało zawarte polsko-krzyżackie 4-letnie zawieszenie broni, a spór oddano pod sąd rozjemczy cesarza rzymsko-niemieckiego Karola V Habsburga i króla Węgier Ludwika II Jagiellończyka.
1573 – W Warszawie otwarto pierwszy stały most na Wiśle; drewniana konstrukcja, której budową kierował Erazm z Zakroczymia, miała ok. 500 metrów długości.
1770 – Konfederacja barska: stoczono bitwy pod Jedliczem i Siepietnicą.
1807 – Napoleon Bonaparte podpisał dekret o utworzeniu Legii Polskiej, przemianowanej w lipcu 1807 r. na Polsko-Włoską, późniejszej Legii Nadwiślańskiej.
1831 – W warszawskim Teatrze Wielkim odbyło się pierwsze wykonanie „Warszawianki”, pieśni rewolucyjnej do słów Casimira François Delavigne w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza, z muzyką Karola Kurpińskiego, oficjalnej pieśni powstania listopadowego.
1862 – W Krakowie z inicjatywy Józefa Dietla ukazał się pierwszy numer „Przeglądu Lekarskiego”, najstarszego wydawanego do dziś pisma medycznego.
1863 – Powstanie styczniowe: porażka powstańców w bitwie pod Szklarami.
1883 – Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski jako pierwsi na świecie dokonali skroplenia tlenu.
1906 – Papież Pius X podpisał encyklikę Tribus circiter potępiającą polskich mariawitów.
1919 – Wojna polsko-bolszewicka: wojsko polskie dokonało w zdobytym Pińsku masakry 35 Żydów oskarżanych o popieranie bolszewików.
1939 – Premiera filmu „Włóczęgi” w reżyserii Michała Waszyńskiego.
1941:
    Z więzienia na Pawiaku wywieziono do KL Auschwitz 1021 więźniów; wśród nich m.in. Stefana Jaracza i Leona Schillera.
    W Kielcach niemieccy okupanci utworzyli getto żydowskie.
1942 – Zakończenie ewakuacji części Polskich Sił Zbrojnych ze Związku Sowieckiego do Iranu. Od 24 marca do 5 kwietnia 1942 r. ZSRS opuściło blisko 44 tys. osób, w tym ponad 33 tys. wojskowych.
1944 – W nocy z 4 na 5 kwietnia Niemcy zamordowali w Makowie Podhalańskim 42 osoby.
1948 – Przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Gdańsku rozpoczął się proces Alberta Forstera gdańskiego gauleitera (szefa okręgu partyjnego NSDAP), namiestnika Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, odpowiedzialnego m.in. za utworzenie obozu koncentracyjnego Stutthof oraz za zbrodnie dokonywane przez Niemców na Polakach w Piaśnicy od października 1939 r. do kwietnia 1940 r.; Forster skazany został na śmierć, wyrok wykonano 28 lutego 1952 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie.
1952:
    W holenderskiej stoczni zwodowany został statek pasażerski „Maasdam IV” – późniejszy TSS „Stefan Batory”, ostatni polski transatlantyk.
    Podpisano polsko-radziecką umowę o budowie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
1955 – Otwarto Pałac Młodzieży w Warszawie.
1956 – w Warszawie otwarto studencki klub „Stodoła”.
1963 – Premiera filmu "Czerwone berety" w reżyserii Pawła Komorowskiego.
1965 – Premiera filmu „Wyspa złoczyńców” w reżyserii Stanisława Jędryki.
1969 – Premiera serialu telewizyjnego „Hrabina Cosel” w reżyserii Jerzego Antczaka.
1982 – Wznowił emisję zawieszony po wprowadzeniu stanu wojennego Program III Polskiego Radia.
1989 – Po dwóch miesiącach negocjacji nastąpiło podpisanie porozumień i uroczyste posiedzenie plenarne zamykające obrady okrągłego stołu; wydarzenie zapoczątkowało demokratyzację życia politycznego w Polsce i pokojowe przemiany w państwach bloku wschodniego.
1990 – Premier RP Tadeusz Mazowiecki wydał zarządzenie w sprawie przekształcenia dzielnic miasta stołecznego Warszawy w gminy.
1993 – Rybacy zablokowali porty w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie, żądając ograniczenia importu ryb.
1994 – Premiera filmu sensacyjnego Psy 2. Ostatnia krew w reżyserii Władysława Pasikowskiego.
1998 – W Sopocie została odsłonięta Fontanna Jasia Rybaka.
2004 – Zakończyła prace sejmowa komisja śledcza w sprawie tzw. afery Rywina.
2007 – Kopalnia Soli Kłodawa została wpisana do Rejestru zabytków.
2015 – W wyniku podpalenia spłonął XIX-wieczny Młyn Szancera w Tarnowie.
2019 – Dokonano oblotu lekkiego samolotu odrzutowego Flaris LAR01.

Urodzili się 5 kwietnia:

1539 – Jerzy Fryderyk Hohenzollern, margrabia Ansbach i Bayreuth, książę karniowski, opolsko-raciborski i pruski (zm. 1603)
1735 – Jan Gotfryd Guzowiusz, polski nauczyciel, propagator języka polskiego, tłumacz (zm. 1785)
1738 – Remigiusz Ładowski, polski pijar, przyrodnik, tłumacz, pedagog (zm. 1798)
1765 – Ignacy Matthy, polski duchowny katolicki, biskup chełmiński (zm. 1832)
1782 – Wincenty Leon Szeptycki, polski generał brygady, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1836)
1784 – Wincenty Niemojowski, polski polityk, krytyk literacki, tłumacz (zm. 1834)
1792 – Stanisław Trębicki, polski generał brygady (zm. 1830)
1793 – Konstanty Mikołaj Radziwiłł, polski książę (zm. 1863)
1800 – Teofil Żebrawski, polski matematyk, architekt, biolog, archeolog, kartograf, geodeta, bibliograf (zm. 1887)
1808 – Erazm Teodor Głębocki, polski przemysłowiec, działacz konspiracyjny, zesłaniec (zm. 1894)
1848 – Gustaw Kamieński, polski pisarz (zm. 1930)
1858 – Wincenty Głębocki, polski duchowny katolicki, pedagog (zm. 1903)
1871 – Stanisław Grabski, polski polityk, ekonomista, publicysta, ideolog Narodowej Demokracji, poseł na Sejm II RP (zm. 1949)
1875 – Celestyn Rydlewski, polski lekarz, major (zm. 1940)
1881 – Marceli Barciński, polski przemysłowiec, działacz gospodarczy, społeczny i oświatowy, dziennikarz, literat (zm. 1929)
1882 – Jerzy Świrski, polski wiceadmirał, w latach 1920–1925 dowódca Floty i Wybrzeża, następnie szef Kierownictwa Marynarki Wojennej (1925–1946) (zm. 1959)
1885 – Stanisław Piasecki, polski duchowny katolicki, misjonarz, dziennikarz i działacz polonijny pracujący w Brazylii (zm. 1962)
1889 – Tadeusz Świerz, polski leśnik, taternik, narciarz (zm. 1949)
1891 – Stanisław Jasiński, polski pułkownik pilot (zm. 1932)
1893 – Lucjan Jasiński, polski pułkownik artylerii (zm. 1940)
1901:
    Tadeusz Bilikiewicz, polski psychiatra, historyk i filozof medycyny (zm. 1980)
    Bogdan Zaborski, polski geograf (zm. 1985)
1902 – Kazimiera Muszałówna, polska dziennikarka i działaczka sportowa (zm. 1980)
1907 – Wanda Morżkowska-Tyszkowa, polska historyk literatury (zm. 1936)
1908:
    Wanda Łążyńska, polska lekarka, kapitan, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944)
    Stanisław Szpor, polski inżynier elektryk, wynalazca, konstruktor (zm. 1981)
1909 – Irena Pietrzak-Pawłowska, polska historyk (zm. 1994)
1911 – Jerzy Hawrot, polski historyk sztuki, architekt (zm. 1962)
1913 – Jerzy Knapik, polski ekonomista, polityk (zm. 2002)
1915 – Janusz Rychlewski, polski podporucznik, prozaik, dramaturg, publicysta (zm. 1987)
1916:
    Jan Daszewski, polski kapitan pilot (zm. 1942)
    Alfons Olszewski, polski żeglarz sportowy i lodowy (zm. 2006)
1918 – Wanda Szmielew, polska matematyk (zm. 1976)
1920 – Szymon Szechter, polski historyk, pisarz, tłumacz, wydawca pochodzenia żydowskiego (zm. 1983)
1924 – Thad Jakubowski, amerykański duchowny katolicki pochodzenia polskiego, biskup pomocniczy Chicago (zm. 2013)
1925 – Zbigniew Raszewski, polski historyk teatru, pisarz, profesor Instytutu Sztuki PAN (zm. 1992)
1928 – Alfred Freudenheim, polski aktor niezawodowy (zm. 1999)
1929:
    Andrzej Granas, polski matematyk (zm. 2019)
    Zofia Wojewodzianka, polska historyk sztuki (zm. 2005)
1930:
    Tadeusz Bolduan, polski dziennikarz, publicysta, działacz kaszubski (zm. 2005)
    Kazimierz Kaszuba, polski piłkarz (zm. 1990)
    Ryszard Skwarski, polski kajakarz
1931 – Stanisław Alexandrowicz, polski historyk, pilot szybowcowy (zm. 2015)
1933 – Wanda Ostrowska, polska aktorka (zm. 1994)
1934:
    Bohdan Poręba, polski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, publicysta, polityk; twórca filmów „Gniewko, syn rybaka”, „Hubal”, „Jarosław Dąbrowski”, „Katastrofa w Gibraltarze” i „Polonia Restituta”; członek Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego, współzałożyciel Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald” (zm. 2014)
    Janusz Zabiegliński, polski saksofonista i klarnecista jazzowy (zm. 2001)
1937:
    Janusz Górnicki, polski koszykarz (zm. 1996)
    Elżbieta Kępińska, polska aktorka filmowa i teatralna, znana m.in. z ról w filmach „Dotknięcie nocy”, „Samson”, „Romans Teresy Hennert”
    Andrzej Schinzel, polski matematyk
1940 – Józef Osławski, polski aktor (zm. 1986)
1941 – Marian Kozicki, polski jeździec sportowy
1945:
    Teresa Bogucka, polska dziennikarka, pisarka
    Andrzej Kijowski, polski prawnik, sędzia Sądu Najwyższego (zm. 2005)
1946 – Wojciech Gryniewicz, polski rzeźbiarz
1947 – Alfred Potrawa, polski piłkarz, trener (zm. 2006)
1951 – Piotr Langosz, polski koszykarz
1952:
    Jan Krzysztof Adamkiewicz, polski poeta (zm. 1986)
    Witold Kwaśnicki, polski ekonomista
1954 – Mirosław Kozioł, polski perkusista, członek zespołu Kasa Chorych
1955 – Romuald Koperski, polski pianista, podróżnik, pisarz (zm. 2019)
1957:
    Wiktor Golubski, polski poeta
    Witold Tomczak, polski lekarz, polityk, poseł na Sejm RP i eurodeputowany
1958 – Waldemar Sierański, polski kabareciarz, aktor
1960 – Wojciech Załuski, polski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski
1964:
    Piotr Ostaszewski, polski historyk, politolog, amerykanista
    Anna Rotkiewicz, polska szpadzistka
1965 – Artur Kuchta, polski skoczek spadochronowy (zm. 1999)
1967 – Iwona Siwek-Front, polska malarka, rysowniczka, autorka filmów animowanych, komiksów i murali
1968 – Borys Somerschaf, polski kompozytor, wokalista, dyrygent
1970:
    Robert Draba, polski prawnik
    Sławomir Fabicki, polski reżyser i scenarzysta filmowy
1971 – Grzegorz Artman, polski aktor
1972 – Renata Gazik, polska szachistka
1975 – Michał Staszczak, polski aktor
1976:
    Marcin Krupa, polski samorządowiec, prezydent Katowic
    Marcin Mortka, polski pisarz fantasy
1977 – Tomasz Moskała, polski piłkarz
1980:
    Tomasz Ciachorowski, polski aktor
    Krzysztof Kłosowski, polski piłkarz ręczny
    Wojciech Mecwaldowski, polski aktor
    Maja Sablewska, polska menedżerka muzyczna
1983 – Rafał Ratajczyk, polski kolarz torowy
1984 – Barbara Mularczyk, polska aktorka niezawodowa
1986 – Malwina Ratajczak, polska modelka, zwyciężczyni konkursu Miss Polonia
1994 – Mateusz Bieniek, polski siatkarz
1995 – Wiktor Mrówczyński, polski judoka

Zmarli 5 kwietnia:

1382 – Janusz Suchywilk, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński (ur. ok. 1310)
1591 – Piotr Myszkowski, polski duchowny katolicki, biskup płocki i krakowski (ur. ok. 1510)
1658 – Paweł Ruszel, polski dominikanin, autor dzieł historyczno-liturgicznych (nr. 1593)
1766 – Stanisław Kostka Czartoryski, polski książę, polityk, dowódca wojskowy (ur. ?)
1812 – Jan Chrzciciel Dąmbski, polski generał, polityk (ur. 1731)
1819 – Maciej Paweł Możdżeniewski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy łucko-żytomierski (ur. 1747)
1825 – Feliks Łukasz Lewiński, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy włocławski, biskup janowski (ur. 1751)
1857 – Jan Tyssowski, polski działacz polityczny, przywódca powstania krakowskiego (ur. 1811)
1878 – Leopold Stanisław Kronenberg, polski bankier, inwestor, finansista pochodzenia żydowskiego (ur. 1812)
1894 – Ludwik de Laveaux, polski malarz pochodzenia francuskiego (ur. 1868)
1905 – Juliusz Hochberger, polski architekt (ur. 1840)
1916 – Jan Doliński, polski architekt (ur. 1852)
1920 – Rudolf Zuber, polski geolog, podróżnik (ur. 1858)
1931:
    Józefa Kulesza, polska zakonnica (ur. 1859)
    Józef Sachs, polski kupiec, działacz gospodarczy, społeczny i oświatowy pochodzenia żydowskiego (ur. 1869)
1933 – Anatol Nowak, polski duchowny katolicki, biskup przemyski (ur. 1862)
1935 – Emil Młynarski, polski dyrygent, skrzypek, kompozytor. W latach 1919–1929 dyrektor Opery Warszawskiej (ur. 1870)
1936 – Józef Świętorzecki, polski generał brygady (ur. 1876)
1941 – Franciszek Kleeberg, polski generał brygady, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. W czasie kampanii polskiej w 1939 r. dowódca SGO „Polesie” (ur. 1888)
1942 – Jakub Bohusz-Szyszko, polski generał brygady (ur. 1855)
1943 – Bronisław Onufry Kopczyński, polski muzyk, poeta, publicysta, działacz polityczny, członek Konfederacji Narodu, założyciel i pierwszy redaktor pisma „Sztuka i Naród” (ur. 1916)
1953 – Jerzy Boczkowski, polski kompozytor, krytyk teatralny, prezes ZAiKS w latach 1936–47, współtwórca i kierownik artystyczno-literacki kabaretu Qui Pro Quo (ur. 1882)
1956 – Stanisław Łoza, polski podpułkownik, historyk sztuki, bibliograf (ur. 1888)
1957 – Mieczysława Ruxerówna, polska archeolog (ur. 1891)
1962:
    Jadwiga Dmochowska, polska tłumaczka (ur. 1893)
    Jan Nepomucen Rakowski, polski altowiolista, pedagog (ur. 1898)
2000 – Janusz Ziółkowski, polski socjolog, ekonomista (ur. 1924)
2003:
    Marianna Bocian, polska poetka (ur. 1942)
    Henryk Miłoszewicz, polski piłkarz, trener (ur. 1956)
2004:
    Adolf Dygacz, polski etnograf, muzykolog (ur. 1914)
    Sławomir Rawicz, polski żołnierz (ur. 1915)
2006 – Adam Konieczko, polski malarz (ur. 1919)
2007 – Feliks Stramik, polski generał dywizji (ur. 1924)
2008 – Zbigniew Mikołajczak, polski dziennikarz sportowy (ur. 1925)
2009:
    Wojciech Alaborski, polski aktor filmowy i teatralny, znany m.in. z ról w filmach „Znak orła”, „Akcja pod Arsenałem”, „Bestia”, „Człowiek z żelaza” (ur. 1941)
    Leszek Bugaj, polski polityk, samorządowiec (ur. 1947)
    Jan Thomas, polski hokeista (ur. 1934)
2012 – Tadeusz Zwilnian Grabowski, polski pisarz (ur. 1926)
2013:
    Anna Güntner, polska malarka (ur. 1933)
    Władysław Jabłoński, polski polityk, minister przemysłu lekkiego (ur. 1932)
    Marceli Truchan, polski piłkarz ręczny, działacz sportowy (ur. 1935)
2014 – Marian Glinkowski, polski reżyser teatralny, animator kultury (ur. 1940)
2015:
    Jan Kusiewicz, polski śpiewak operowy (tenor) (ur. 1921)
    Sergiusz Plewa, polski polityk, poseł na Sejm i senator RP (ur. 1940)
2016:
    Zyta Gilowska, polska ekonomistka, nauczyciel akademicki, polityk, poseł na Sejm RP, minister finansów, wicepremier (ur. 1949)
    Maria Podraza-Kwiatkowska, polska historyk literatury (ur. 1926)
    Tadeusz Zawistowski, polski podpułkownik, działacz kombatancki (ur. 1920)
2017:
    Olga Johann, polska psycholog, socjolog, samorządowiec, wiceprzewodnicząca Rady m.st. Warszawy, znana z zaangażowania na rzecz dekomunizacji przestrzeni publicznej (ur. 1942)
    Julian Klukowski, polski brydżysta (ur. 1939)
2019 – Roman Kirstein, polski przedsiębiorca, związkowiec, działacz opozycji antykomunistycznej (ur. 1943)

Przypisy

Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym sklepie, optymalizacji jego treści, dostosowania sklepu do Państwa indywidualnych potrzeb oraz personalizacji wyświetlanych reklam w ramach zewnętrznych sieci remarketingowych korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego sklepu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w Polityce Prywatności sklepu.