Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 5 listopada:
1370 – Zmarł bez legalnego męskiego potomka Kazimierz III Wielki, ostatni król Polski z dynastii Piastów. 17 listopada na tron wstąpił jego siostrzeniec Ludwik Węgierski.
1401 – W Bieczu pomiędzy wysłannikami hrabiego Cilii Hermana a panami rady królewskiej doszło do odnowienia i potwierdzenia poprzedniego układu małżeńskiego Anny Cylejskiej z królem Polski Władysławem II Jagiełłą.
1577 – Król Stefan Batory zawarł układ pokojowy z Imperium Osmańskim.
1734 – Została zawiązana Konfederacja dzikowska.
1794 – Insurekcja kościuszkowska: kapitulacja Warszawy.
1830 – Fryderyk Chopin opuścił na zawsze Polskę.
1893 – W Krakowie odbył się pogrzeb Jana Matejki.
1901 – Zainaugurowała działalność Filharmonia Warszawska.
1910 – W Warszawie ukazało się pierwsze wydanie żydowskiego dziennika w języku jidysz „Der Moment”.
1914 – I wojna światowa: wojska rosyjskie rozpoczęły drugie oblężenie Twierdzy Przemyśl.
1916 – Został ogłoszony tzw. Akt 5 listopada, który zapowiadał utworzenie Królestwa Polskiego pod kontrolą państw centralnych.
1918 – Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego i Národní Výbor pro Slezsko porozumiały się w kwestii ustalenia tymczasowej granicy polsko-czechosłowackiej na Śląsku Cieszyńskim.
1919 – Założono AZS Poznań.
1922 – Odbyły się wybory do Sejmu RP (wybory do Senatu przeprowadzono 12 listopada).
1923 – PPS i Komisja Centralna Związków Zawodowych ogłosiły strajk powszechny.
1938 – Premiera komedii muzycznej Zapomniana melodia w reżyserii Jana Fethke i Konrada Toma.
1941 – Niemcy rozstrzelali około 400 niezdolnych do pracy Żydów z getta w Przemyślanach pod Lwowem.
1942 – W Trembowli (obecnie Ukraina) Niemcy zamordowali 109 Żydów, a 1091 wywieźli do obozu zagłady w Bełżcu.
1948 – Rozpoczął się proces działaczy PPS-Wolność, Równość, Niepodległość.
1966 – Pilot Stanisław Józefczak ustanowił na SZD-9 Bocian polski szybowcowy rekord absolutnej wysokości lotu (12 560 m).
1974 – Premiera polsko-radzieckiego dramatu psychologicznego Zapamiętaj imię swoje w reżyserii Siergieja Kołosowa.
1976 – W Filharmonii Narodowej w Warszawie odbyła się premiera poematu symfonicznego Kościelec 1909 Wojciecha Kilara.
1984 – Otwarto obwodnicę kielecką.
1985 – W Wojewódzkim Ośrodku Kardiochirurgii w Zabrzu zespół pod kierunkiem Zbigniewa Religi dokonał pierwszej w Polsce udanej transplantacji serca.
1987 – Janina i Zbigniew Porczyńscy przekazali kolekcję blisko 400 obrazów na rzecz archidiecezji warszawskiej.
1995 – Odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli: Aleksander Kwaśniewski i urzędujący prezydent Lech Wałęsa.
2007 – Prezydent RP Lech Kaczyński mianował pośmiertnie 11 generałów i jednego admirała na wyższe stopnie oraz 77 pułkowników i jednego komandora na stopień generała brygady (kontradmirała). Wszyscy mianowani to ofiary zbrodni katyńskiej z 1940 roku.
2010:
Otwarto Centrum Nauki „Kopernik” w Warszawie.
W Pruszkowie rozpoczęły się Mistrzostwa Europy w Kolarstwie Torowym.
Urodzili się 5 listopada:
1810 – Franciszek Jan Smolka, prawnik, członek tajnych organizacji niepodległościowych, aresztowany przez władze austriackie w 1841 r., skazany na śmierć, następnie ułaskawiony; w 1848 r. przywódca polskiego ruchu narodowego w Galicji i prezes austriackiej Rady Państwa; poseł na galicyjski Sejm Krajowy; w latach 1881–1893 stał na czele austriackiej Izby Poselskiej (zm. 1899)
1814 – Karol Chełmiński, polski szlachcic, powstaniec, zesłaniec (zm. 1894)
1819 – Szymon Marcin Kozłowski, polski duchowny katolicki, biskup łucki i żytomierski, arcybiskup mohylewski (zm. 1899)
1826 – Szczęsny Koziebrodzki, polski ziemianin, polityk, archeolog-amator, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1900)
1839 – Leopold Zoner, polski drukarz, wydawca, działacz społeczny (zm. 1915)
1868 – Leonard Winterowski, polski malarz (zm. 1927)
1871 – Zygmunt Wóycicki, polski botanik (zm. 1941)
1883 – Leon Loria, polski prawnik, taternik, narciarz, podpułkownik lotnictwa (zm. 1932)
1888 – Jan Jaworski, polski i rosyjski działacz komunistyczny (zm. 1962)
1893 – Stanisław Wolnowski, polski kapitan piechoty (zm. 1940)
1895:
Stanisława Groblewska, polska tenisistka (zm. 1974)
Witold Wolfram, polski kapitan piechoty (zm. 1940)
1896 – Irena Nieżychowska, polska działaczka społeczna i narodowa (zm. 1939)
1897 – Maksymilian Brożek, polski malarz, grafik (zm. 1977)
1900 – Stanisław Michowski, polski pułkownik pilot (zm. 1952)
1901 – Bolesław Briks, polski działacz oświatowy (zm. 1988)
1902 – Antoni Sidorowicz, polski optyk, wykładowca akademicki (zm. 1972)
1909 – Marian Muszkat, polski prawnik, pułkownik, sędzia wojskowy pochodzenia żydowskiego (zm. 1995)
1914 – Emil Żychiewicz, polski żeglarz jachtowy (zm. 2002)
1919 – Jan Marek, polski porucznik piechoty, cichociemny (zm. 1943)
1921 – Krzysztof Grabowski, polski podoficer lotnictwa, żeglarz (zm. 1964)
1922:
Czesław Petelski, polski aktor, reżyser filmowy (zm. 1996)
Jarogniew Wojciechowski, polski wychowanek salezjanów, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
1925 – Władysław Ossowski, polski żołnierz ZWZ, kurier Polskiego Państwa Podziemnego (zm. 2000)
1926 – Zygmunt Chychła, polski bokser; w 1952 r. na igrzyskach w Helsinkach zdobył dla Polski pierwszy po II wojnie światowej złoty medal olimpijski (zm. 2009)
1928:
Marek Adam Jaworski, polski dziennikarz, poeta, publicysta (zm. 2015)
Witold Pałka, polski malarz (zm. 2013)
Julian Stańczak, polski malarz (zm. 2017)
1930 – Witold Bender, polski archeolog, prezes Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP (zm. 2015)
1931:
Leonard Duszeńko, polski leśniczy, działacz ROPCiO (zm. 2007)
Kazimierz Jaworski, polski aktor (zm. 1984)
1934 – Alicja Sędzińska, polska aktorka (zm. 1990)
1935:
Stanisław Batruch, polski malarz, pedagog (zm. 2015)
Piotr Wierzbicki, polski dziennikarz, pisarz, publicysta, krytyk muzyczny
1937 – Izydor Adamski, polski dziennikarz, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1983)
1938 – Barbara Eustachiewicz, polska gimnastyczka sportowa
1939:
Jan Nowicki, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, tytułowy Wielki Szu w filmie Sylwestra Chęcińskiego, Ketling w „Panu Wołodyjowskim”, odtwórca głównej roli w „Magnacie” Filipa Bajona, pedagog
Ewa Wiegandt, polska historyk literatury (zm. 2019)
1941:
Romuald Kmiecik, polski kryminolog
Włodzimierz Nahorny, polski muzyk jazzowy, kompozytor
1942:
Monika Kotowska, polska pisarka, scenarzystka filmowa (zm. 2012)
Grzegorz Opala, polski neurolog, polityk, minister zdrowia
1943 – Bazyli Samojlik, polski ekonomista, polityk, minister finansów (zm. 2019)
1944 – Feliks Szajnert, polski aktor
1946 – Maciej Jerzy Serwański, polski historyk (zm. 2019)
1948:
Janusz Gortat, polski bokser
Anna Opatowska, polska aktorka
1949 – Mieczysław Walkiewicz, polski lekarz, polityk, poseł na Sejm RP
1950:
Dorota Grynczel, polska malarka (zm. 2018)
Janina Grzegorczyk, polska aktorka
Grażyna Kulczyk, polska prawnik, kolekcjonerka i mecenas sztuki, bizneswoman
Piotr Zaborowski, polski aktor (zm. 1978)
1951:
Pierre Mankowski, francuski piłkarz, trener pochodzenia polskiego
Elżbieta Płonka, polska polityk, działaczka samorządowa, wicemarszałek województwa lubuskiego, senator i poseł na Sejm RP
1952:
Cyryl Klimowicz, polski duchowny katolicki, biskup diecezji Świętego Józefa w Irkucku
Eugeniusz Postolski, polski polityk, wiceminister gospodarki, działacz sportowy (zm. 2012)
1954 – Stanisław Salaterski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy tarnowski
1955 – Tomasz Steifer, polski historyk, malarz, heraldyk (zm. 2015)
1958:
Marek Biegun, polski piłkarz
Robert Chojnacki, polski muzyk, kompozytor
1959 – Andrzej Czabański, polski morderca (zm. 1988)
1960 – Elżbieta Szczypek, polska scenarzystka filmowa
1961 – Andrzej Schubert, polski hokeista
1962 – Mariusz Mięsikowski, polski komandor
1963 – Muniek Staszczyk, polski wokalista, autor tekstów, lider zespołu T.Love
1964 – Eva Nowicki, polska szachistka
1965 – Grzegorz Emanuel, polski aktor, reżyser teatralny
1967:
Kayah, polska piosenkarka, autorka tekstów, producentka muzyczna
Krzysztof Kiljański, polski wokalista popowy i jazzowy
Dorota Słomińska, polska szpadzistka
1968 – Mariusz Ziętek, polski wartolnista
1969 – Mariusz Kieca, polski hokeista, bramkarz, trener
1970 – Marcin Bosacki, polski dziennikarz, publicysta, dyplomata, polityk, senator RP
1973 – Marcin Turski, polski kierowca rajdowy (zm. 2020)
1974:
Andrzej Nejman, polski aktor, reżyser, dyrektor teatru
Joanna Olesińska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
1975:
Sidonia Jędrzejewska, polska polityk, eurodeputowana
Grzegorz Kotyłło, polski dziennikarz, muzyk, wokalista, kompozytor, autor tekstów, członek zespołu Tipsy Train
Ryszard Pilarczyk, polski lekkoatleta, sprinter
1976 – Rafał Szukiel, polski żeglarz sportowy
1978:
Paulina Kaczanow, polska dziennikarka, publicystka
Wojciech Ołtarzewski, polski kick-boxer
Tomasz Stańczyk, polski żeglarz sportowy
1980 – Tomasz Wolny, polski dziennikarz i prezenter telewizyjny
1981:
Paweł Kawiecki, polski florecista
Ksienija Sobczak, rosyjska dziennikarka i prezenterka telewizyjna, celebrytka pochodzenia polsko-czeskiego
1982 – Zbigniew Białek, polski koszykarz
1984 – Emilia Dębska, polska aktorka
1987:
Rafał Balcewicz, polski hokeista (zm. 2011)
Anna Pietrzak, polska koszykarka
1988:
Elżbieta Paździerska, polska koszykarka
Małgorzata Stasiak, polska piłkarka ręczna
1990 – Paula Gorycka, polska kolarka górska i szosowa
Zmarli 5 listopada:
1370 – Kazimierz III Wielki, król Polski (ur. 1310)
1381 – Jan z Buska, polski polityk, dyplomata (ur. ?)
1736 – Tomasz Jan Romanowski, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1790 – Roch Zbijewski, polski szlachcic, polityk (ur. 1710)
1803 – Michał Karpowicz, polski duchowny katolicki, biskup wigierski, kaznodzieja, poeta (ur. 1744)
1819 – Aleksander Kucharski, polski malarz (ur. 1741)
1880 – Aleksander Tyszyński, polski historyk literatury, prawnik (ur. 1811)
1891 – Aleksander Ładnowski, polski aktor komiczny, dramaturg, reżyser teatralny (ur. 1815)
1899 – Franciszek Jan Smolka, prawnik, członek tajnych organizacji niepodległościowych, aresztowany przez władze austriackie w 1841 r., skazany na śmierć, następnie ułaskawiony; w 1848 r. przywódca polskiego ruchu narodowego w Galicji i prezes austriackiej Rady Państwa; poseł na galicyjski Sejm Krajowy; w latach 1881–1893 stał na czele austriackiej Izby Poselskiej (ur. 1810)
1904 – Karol Brzozowski, polski poeta, botanik, geolog, geograf, etnolog (ur. 1821)
1915 – Tadeusz Józef Żuliński, polski lekarz, porucznik (ur. 1889)
1918:
Andrzej Battaglia, polski plutonowy podchorąży, legionista (ur. 1895)
Roman Malinowski, rosyjski działacz bolszewicki pochodzenia polskiego (ur. 1877)
1920 – Maciej Mikołaj Radziwiłł, polski ziemianin, działacz gospodarczy, polityk (ur. 1873)
1930:
Bohdan Janusz, polsko-ukraiński archeolog, historyk, etnograf, konserwator zabytków (ur. 1889)
Stanisław Wilhelm Lilpop, polski przemysłowiec, fotograf (ur. 1863)
Icchak Szlosberg, polski dyrygent, aranżer, kompozytor pochodzenia żydowskiego (ur. 1877)
1933 – Luna Drexlerówna, polska malarka, rzeźbiarka (ur. 1882)
1937 – Bolesław Leśmian, polski poeta, notariusz pochodzenia żydowskiego (ur. 1877)
1941 – Augustyn Serożyński, polski ziemianin, działacz społeczny, polityk, senator i poseł na Sejm RP (ur. 1883)
1946:
Wiktor Manc, polski artysta cyrkowy (ur. 1883)
Zygmunt Stojowski, polski pianista, kompozytor (ur. 1870)
1953 – Stanisław Rola-Arciszewski, polski pułkownik, publicysta (ur. 1888)
1959 – Włodzimierz Rachmistruk, polski generał brygady (ur. 1879)
1960 – Kornel Michejda, polski chirurg (ur. 1887)
1961 – Ludmiła Jakubczak, polska piosenkarka, tancerka (ur. 1939)
1963 – Stefan Stefański, polski dziennikarz (ur. 1910)
1964 – Leon Rzewuski, polski kapitan, pianista, kompozytor (ur. 1902)
1965 – Jan Chmurowicz, polski generał brygady; w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowodził obroną Przemyśla (ur. 1887)
1968 – Artur Tur, polski poeta, autor tekstów piosenek i skeczów (ur. 1894)
1970 – Wanda Szczepańska, polska aktorka teatralna (ur. 1895)
1971 – Ludwik Borawski, polski architekt (ur. 1925)
1977:
René Goscinny, francuski pisarz, scenarzysta pochodzenia polsko-żydowskiego (ur. 1926)
Kazimierz Malinowski, polski muzeolog (ur. 1907)
Leon Wanat, polski nauczyciel, pisarz (ur. 1906)
1979:
Henryk Lothamer, polski pisarz, scenarzysta (ur. 1945)
Henryk Luft-Lotar, polski reżyser teatralny, aktor pochodzenia żydowskiego (ur. 1901)
1981 – Stanisław Mazur, polski matematyk, współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej, współpracownik m.in. Stefana Banacha (ur. 1905)
1991 – Stanisław Burzyński, polski piłkarz, bramkarz (ur. 1948)
2003 – Władysław Kruczek, polski polityk, związkowiec, poseł na Sejm PRL, przewodniczący CRZZ (ur. 1910)
2004 – Jerzy Duda-Gracz, polski malarz, rysownik (ur. 1941)
2005 – Maria Grodecka, polska pisarka (ur. 1926)
2007:
Tadeusz Zimecki, polski pisarz, dziennikarz, reportażysta (ur. 1929)
Tadeusz Łabuć, polski konstruktor lotniczy, szybownik (zm. 2007)
2008 – Andrzej Piwowarczyk, polski scenograf i reżyser teatralny (ur. 1954)
2010 – Bogdan Hussakowski, polski aktor, scenarzysta, reżyser teatralny (ur. 1941)
2012 – Szymon Czech, polski producent muzyczny, muzyk, kompozytor, multiinstrumentalista (ur. 1975)
2013 – Zdzisław Hellwig, polski ekonomista (ur. 1925)
2014 – Józef Balicki, polski architekt (ur. 1924)
2015:
Czesław Kiszczak, funkcjonariusz Informacji Wojskowej, od 1973 r. szef wywiadu wojskowego, jednocześnie zastępca szefa Sztabu Generalnego WP (1978); w latach 1979–1981 szef Wojskowej Służby Wewnętrznej; od lipca 1981 do 1990 r. pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych; należał do najbliższych współpracowników gen. Wojciecha Jaruzelskiego; współautor stanu wojennego, członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON), odpowiedzialny za represje stosowane wobec polskiego społeczeństwa; w latach 1986–1989 członek BP KC PZPR; jeden z inicjatorów rozmów okrągłego stołu; desygnowany na premiera w lipcu 1989 r., nie zdołał utworzyć rządu; w gabinecie Tadeusza Mazowieckiego pełnił funkcję wicepremiera; w lipcu 1990 r. ustąpił ze stanowiska (ur. 1925)
Czesław Kupisiewicz, polski humanista, pedagog (ur. 1924)
2016 – Stanisław Salamonik, polski meteorolog (ur. 1933)
2017:
Roman Armknecht, polski piłkarz (ur. 1934)
Roman Bratny, polski prozaik, poeta, publicysta, scenarzysta filmowy, autor takich powieści jak „Kolumbowie. Rocznik 20”, „Szczęśliwi torturowani”, „Śniegi płyną”, „Brulion”, „Na bezdomne psy” (ur. 1921)
Walery Pisarek, polski językoznawca, prasoznawca (ur. 1931)
2018:
Irena Dziedzic, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna (ur. 1925)
Janusz Leydo, polski internista, uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1928)
2019 – Józef Smaga, polski historyk literatury, rusycysta, nauczyciel akademicki (ur. 1937)
