Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Wydarzyło się w Polsce 9 marca:
1009 – Podczas misji w pogańskich Prusach męczeńską śmierć, razem z osiemnastoma towarzyszami, poniósł Bruno z Kwerfurtu, mnich benedyktyński, misjonarz; święty Kościoła katolickiego; jako datę śmierci męczennika podaje się także 14 lutego.
1589 – Rzeczpospolita zawarła z krajami habsburskimil traktat bytomsko-będziński, na mocy którego Habsburgowie uznali Zygmunta III Wazę za króla Polski i wielkiego księcia litewskiego. Kandydat do tronu polskiego Maksymilian III Habsburg miał zrzec się polskiego tytułu królewskiego.
1652 – Umowna data wykorzystania po raz pierwszy zasady liberum veto na Sejmie. Podczas obrad sejmu walnego w Warszawie poseł z Upity Władysław Siciński nie wyraził zgody na przedłużenie obrad Sejmu; w wyniku powstałej sytuacji marszałek izby podjął precedensową decyzję o zakończeniu debaty.
1701 – Na zamku w Birżach spotkali się król Polski August II Mocny i car Rosji Piotr I Wielki.
1786 – W Krakowie powstała loża wolnomularska „Przesąd Zwyciężony”.
1863 – Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Myszyńcem.
1915 – Powstała korporacja akademicka Aquilonia w Warszawie.
1919 – Ochotnicza kompania powstańców wielkopolskich wyruszyła do Małopolski, aby wziąć udział w walkach z Ukraińcami.
1936 – W Przytyku pod Radomiem doszło do starć ulicznych pomiędzy Polakami i Żydami.
1943 – Adolf Hitler zalegalizował aborcję na okupowanych ziemiach polskich. Ministerstwo sprawiedliwości Rzeszy zniosło karalność przerywania ciąży wobec „kobiet ze Wschodu”, w tym również Polek.
1944 – Co najmniej 58 Polaków zostało zamordowanych przez oddział UPA we wsi Szerokie Pole w byłym województwie stanisławowskim.
1949 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę o likwidacji analfabetyzmu.
1954 – Dokonano oblotu szybowca SZD-17 Jaskółka L.
1956 – Postanowieniem Najwyższego Sądu Wojskowego z więzienia zwolniony został gen. Marian Spychalski.
1959 – Premiera filmu Jana Rybkowskiego „Pan Anatol szuka miliona” z Tadeuszem Fijewskim w roli głównej.
1962 – Premiera filmu Nóż w wodzie w reżyserii Romana Polańskiego.
1968:
Seryjny morderca Bogdan Arnold został skazany na karę śmierci.
Marzec '68: na Politechnice Warszawskiej odbył się wiec wyrażający poparcie dla studentów UW i potępiający brutalne działania milicji; w odpowiedzi na kłamliwe informacje prasy dotyczące studenckich protestów palono gazety i wznoszono okrzyki „Prasa kłamie!”.
1971 – Włodzimierz Janiurek został pierwszym rzecznikiem prasowym rządu.
1972 – Wybuchł pożar w Zakładach „Stomil” w Poznaniu.
1976 – Premiera filmu historycznego Kazimierz Wielki w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich.
1983 – Przed sądem w Grudziądzu rozpoczął się proces Anny Walentynowicz oskarżonej o zorganizowanie strajku w Stoczni Gdańskiej.
1984 – Premiera filmu Soból i panna w reżyserii Huberta Drapelli.
1985 – W Warszawie spłonął gmach Teatru Narodowego.
1989 – Katastrofa pociągu z chlorem w Białymstoku.
1990 – W obserwatorium meteorologicznym na Śnieżce zmierzono rekordową w Polsce prędkość porywu wiatru (346 km/h).
1991 – Sejm kontraktowy przyjął uchwałę o skróceniu swej kadencji.
- 2012 – Adam Bielecki i Janusz Gołąb dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Gaszerbrum I.
Urodzili się 9 marca:
1747 – Antoni Pułaski, polski szlachcic, dowódca wojskowy, polityk (zm. 1813)
1764 – Józef Toliński, polski generał (zm. 1823)
1766 – Józef Nowicki, polski dowódca wojskowy (zm. 1830)
1777 – Aleksander Orłowski, polski malarz batalista, rysownik (zm. 1832)
1795 – Leon Gołaszewski, polski ziemianin, polityk (zm. 1868)
1830 – Julius Dinder, polski duchowny katolicki pochodzenia niemieckiego, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, prymas Polski (zm. 1890)
1838 – Ludwik Gumplowicz, polski socjolog, prawnik, teoretyk prawa, pionier polskiej socjologii, badacz m.in. problematyki mniejszości etnicznych (zm. 1909)
1852 – Hieronim Derdowski, polski poeta, humorysta, dziennikarz, wydawca prasy polonijnej w USA (zm. 1902)
1870 – Stanisław Franciszek Pękosławski, polski inżynier, wojewoda kielecki (zm. 1934)
1878 – Stanisław Czajkowski, polski malarz (zm. 1954)
1881 – Stanisław Sierakowski, polski działacz polonijny i polityk w Niemczech (zm. 1939)
1883 – Witold Kamieniecki, polski historyk, dyplomata, polityk, senator RP (zm. 1964)
1889 – Kazimierz Demel, polski hydrobiolog (zm. 1978)
1890 – Józef Kidoń, polski malarz portrecista (zm. 1968)
1891:
Stanisław Hempel, polski wojskowy, polityk, senator RP, dyplomata (zm. 1968)
Franciszek Kruk-Grzybowski, polski kapitan piechoty (zm. 1919)
1898 – Adam Benis, polski historyk, dyplomata (zm. 1936)
1902 – Józef Żmigrodzki, polski działacz socjalistyczny, historyk emigracyjny (zm. 1984)
1906 – Tadeusz Sędzielowski, polski kapitan pilot (zm. 1939)
1907 – Józef Trenarowski, polski rzeźbiarz (zm. 1965)
1913:
Leonard Hohensee, polski prawnik, ekonomista, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1987)
Bronisław Lewkowicz, polski major, cichociemny, żołnierz AK (zm. 1944)
1916 – Józef Gorzelany, polski duchowny katolicki (zm. 2005)
1917 – Zuzanna Ginczanka, polska poetka pochodzenia żydowskiego (zm. 1944)
1918:
Jadwiga Jarnuszkiewiczowa, polska historyk sztuki (zm. 1986)
Zygmunt Król, polski kierownik produkcji filmowej (zm. 2010)
1919 – Helena Brzozowska, polska sanitariuszka, podporucznik (zm. 1999)
1921 – Jerzy Witold Jahn, polski elektryk, działacz samorządowy i turystyczny (zm. 1987)
1922:
Maria Bakka, polska aktorka, reżyserka teatralna
Lechosław Marszałek, polski reżyser i scenarzysta filmów animowanych, m.in. „Przygód Błękitnego Rycerzyka”, twórca serialu „Reksio” (zm. 1991)
1923 – Jerzy Got, polski historyk teatru (zm. 2004)
1924:
Józef Pajestka, polski ekonomista (zm. 1994)
Zdzisław Rachtan, polski porucznik, żołnierz AK (zm. 2014)
Władysław Szymłowski, polski generał dywizji (zm. 2011)
1925 – Władysław Tkaczewski, polski generał brygady, kardiolog, gastroenterolog (zm. 2006)
1926:
Jadwiga Skotnicka, polska pisarka (zm. 1992)
Zofia Stefanowska-Treugutt, polska historyk literatury, redaktorka „Pamiętnika Literackiego”, profesor IBL PAN, uczestniczka Powstania Warszawskiego, sanitariuszka batalionu „Zośka” (zm. 2007)
1927 – Romuald Kropat, polski operator filmowy (zm. 2008)
1930 – Jerzy Wojdyłło, polski dziennikarz, publicysta, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2016)
1931:
Janusz Kidawa, polski reżyser filmowy, autor m.in. filmu „Grzeszny żywot Franciszka Buły” (zm. 2010)
Aleksander Rowiński, polski pisarz
1932 – Wojciech Rydz, polski szermierz, trener (zm. 2018)
1934 – Bogdan Czyżewski, polski piosenkarz
1937:
Ryszard Cieślak, polski aktor, reżyser teatralny (zm. 1990)
Tomasz Jelonek, polski duchowny katolicki, teolog
1938:
Krzysztof Baczkowski, polski historyk
Ryszard Parulski, szermierz, wicemistrz olimpijski (1964), wielokrotny medalista mistrzostw świata we florecie i szpadzie; prawnik, założyciel i prezes fundacji „Gloria Victis”. (zm. 2017)
1940 – Władysław Nikiciuk, polski lekkoatleta, oszczepnik
1942 – Adam Marszalik, polski aktor, reżyser, inspicjent (zm. 2011)
1945:
Henryk Lothamer, polski pisarz, scenarzysta filmowy (zm. 1979)
John Wojtowicz, amerykański przestępca pochodzenia polskiego (zm. 2006)
1947 – Ryszard Peryt, polski reżyser teatralny, aktor, reżyser operowy, twórca inscenizacji operowych, dyrektor Warszawskiej Opery kameralnej w latach 1985–2005 (zm. 2019)
1948 – Irena Dzierzgowska, polska polityk, wiceminister edukacji narodowej (zm. 2009)
1949:
Marek Gracz, polski operator filmowy
Henryk Grotowski, polski hokeista na trawie (zm. 2019)
Emma Popik, polska pisarka science fiction
1950:
Zbigniew Ćwiąkalski, polski adwokat, polityk, minister sprawiedliwości
Ireneusz Pękalski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy łódzki
1953 – Jerzy Stachurski, polski kompozytor, poeta, dziennikarz, pedagog
1955 – Józef Pinior, polityk, działacz opozycji demokratycznej i podziemnej Solidarności, autor operacji ukrycia przed władzami komunistycznymi 80 milionów złotych należących do dolnośląskiej Solidarności, senator RP, eurodeputowany
1956 – Tadeusz Płoski, polski duchowny katolicki, generał, biskup polowy WP (zm. 2010)
1957 – Jacek Hugo-Bader, polski dziennikarz, reportażysta
1958 – Jolanta Dylewska, polska operatorka filmowa, reżyserka, scenarzystka filmów dokumentalnych, pedagog
1959:
Bartłomiej Frykowski, polski operator filmowy (zm. 1999)
Józef Kloch, polski duchowny katolicki
1962 – Jan Furtok, polski piłkarz
1967:
Robert Kowalik, polski pilot komunikacyjny i akrobacyjny
Marcin Latałło, polski aktor, reżyser, scenarzysta, tłumacz
1968:
Youri Djorkaeff, francuski piłkarz pochodzenia ormiańsko-kałmucko-polskiego
Zbigniew Raszewski, polski hokeista
1971 – Kinga Rusin, polska dziennikarka, prezenterka telewizyjna
1972 – Monika Milewska, polska poetka, dramaturg, eseistka, tłumaczka, antropolog kultury
1973 – Arkadiusz Detmer, polski aktor
1976:
Wojciech Skupień, polski skoczek narciarski
Marcin Szaforz, polski aktor
1977:
Piotr Piechniak, polski piłkarz, trener
Damian Syjonfam, polski piosenkarz, autor tekstów
Maciej Terlecki, polski piłkarz
1979 – Maks Kraczkowski, polski polityk, poseł na Sejm RP
1982 – Jakub Tolak, polski aktor
1986 – Emilia Rulka, polska judoczka
1992 – Michał Kwiatkowski, polski koszykarz
1993:
Jakub Woś, polski siatkarz
Mirosław Ziętarski, polski wioślarz
1996 – Maria Andrejczyk, polska lekkoatletka, oszczepniczka
Zmarli 9 marca:
1661 – Jan Krzysztof Zawisza, polski duchowny katolicki, biskup wileński (ur. ok. 1597)
1822 – Andrzej Wołłowicz, polski duchowny katolicki, biskup kujawsko-kaliski (ur. 1750)
1884 – Karol Teliga, polski duchowny katolicki, teolog (ur. 1808)
1887 – Karol Ludwik Pollner, polski duchowny katolicki, biskup sufragan kujawsko-kaliski (ur. 1825)
1898 – Michał Bergson, polski kompozytor, pianista (ur. 1820)
1933 – Stanisław Tessaro, polski generał brygady (ur. 1891)
1939 – Ludwik Abramowicz-Niepokójczycki, polsko-litewski aktywista (krajowcy), redaktor, historyk drukarstwa (ur. 1879)
1942 – Feliks Jędrychowski, polski pułkownik (ur. 1894)
1945 – Jerzy Stanisław Musiał, polski kleryk, męczennik, Sługa Boży (ur. 1919)
1946 – Feliks Bartczuk, polski podporucznik, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1846)
1951 – Stefan Kisieliński, polski piłkarz, bramkarz, trener i działacz piłkarski (ur. 1901)
1955 – Stefan Łoś, polski pisarz, działacz harcerski, podróżnik (ur. 1901)
1956 – Stanisław Kwaśniewski, polski generał brygady (ur. 1886)
1961 – Feliks Karśnicki, polski ziemianin, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1894)
1964 – Witold Kamieniecki, polski historyk, dyplomata, polityk, senator RP (ur. 1883)
1972 – Józef Maliszewski, polski aktor (ur. 1892)
1973 – Andrzej Witos, działacz ruchu ludowego, członek PSL „Piast”, SL i ZSL, w 1943 roku wstąpił do Związku Patriotów Polskich, a rok później wszedł w skład PKWN, poseł Sejmu Ustawodawczego; brat Wincentego Witosa. (ur. 1878)
1974 – Aleksander Iwaniec, polski aktor (ur. 1940)
1977 – Maurycy Frydman, indyjski inżynier, działacz społeczny i niepodległościowy pochodzenia polsko-żydowskiego (ur. 1901)
1980 – Jerzy Rawicz, polski pisarz, tłumacz (ur. 1914)
1985:
Jan Piasecki, polski pisarz (ur. 1913)
Aleksander Trojkowicz, polski malarz (ur. 1916)
1986 – Antonina Mijal, polska lekarka, działaczka społeczna, żołnierz Armii Krajowej, pierwsza żona Władysława Bartoszewskiego (ur. 1915)
1992 – Janusz Piekałkiewicz, polski żołnierz, pisarz, historyk, reżyser, reporter radiowy, filmowiec (ur. 1925)
Menachem Begin, urodzony w Brześciu nad Bugiem działacz syjonistyczny, izraelski polityk, w latach 1977–1983 premier Izraela. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1978 r.
1999 – Maciej Sieński, polski reżyser filmów dokumentalnych (ur. 1915)
2004 – Władysław Jura, polski generał (ur. 1926)
2006:
Hanka Bielicka, aktorka, nazywana „królową estrady i kabaretu” oraz „mistrzynią monologu”; przez ponad 40 lat związana była z warszawskim Teatrem Syrena; występowała w kabaretach „Szpak” i „U Lopka”, a także w radiowym „Podwieczorku przy mikrofonie”; zagrała w wielu filmach m.in. w „Zakazanych piosenkach”, „Cafe pod Minogą”, „Małżeństwie z rozsądku”, „Gangsterach i filantropach” oraz w „Panu Wołodyjowskim” (ur. 1915)
Bernard Drzęźla, polski inżynier górnictwa, polityk, senator RP (ur. 1941)
2008 – Zygmunt Szpaderski, polski skrzypek, producent instrumentów perkusyjnych (ur. 1914)
2009 – Piotr Szemraj, polski żołnierz Batalionów Chłopskich (ur. 1929)
2011 – Jan Paszkiewicz, polski hokeista (ur. 1950)
2012:
Michał du Vall, polski prawnik (ur. 1952)
Marian Kruszyński, polski architekt (ur. 1937)
2013:
Adam Pleśnar, polski działacz społeczny, opozycjonista, esperantysta (ur. 1935)
Joachim Stachuła, polski piłkarz (ur. 1940)
Włodzimierz Szwendrowski, polski żużlowiec (ur. 1931)
2015 – Anna Śliwińska, polska farmaceutka, działaczka społeczna, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1956)
2017:
Marian Jankowski, polski sztangista (ur. 1931)
Leszek Jeske, polski skoczek spadochronowy (ur. 1938)
2018 – Sławoj Ostrowski, polski rzeźbiarz (ur. 1943)
2019 – Jadwiga Janus, polska rzeźbiarka, autorka instalacji (ur. 1931)